W Polsce i USA rosną dochody gospodarstw domowych

W ramach badania Current Population Survey (CPS) prowadzonego przez Census Bureau co miesiąc zbierane są dane z około 60 000 gospodarstw domowych w USA, co stanowi około 110 000 osób w wieku 15 lat i starszych. Aby zapewnić ciągłość, ankiety są przeprowadzane co miesiąc, ale wyniki są publikowane corocznie.

W 2023 r. te amerykańskie gospodarstwa domowe odnotowały średni dochód na poziomie 80 610 dolarów, co oznacza wzrost o 4 proc. w porównaniu z 77 540 dolarów w 2022 r. Oznacza to, że połowa gospodarstw domowych odnotowała dochód niższy, a połowa większy. Innymi słowy, każde gospodarstwo domowe, które zarobiło ponad 80 610 dolarów, plasuje się wśród 50 proc. najlepszych w kraju.

Wiek jest jednak ważną zmienną, jeśli chodzi o dochody, po prostu dlatego, że osoby starsze miały więcej czasu na gromadzenie majątku i rozwój kariery. Z tego powodu każda osoba zainteresowana porównaniem swojego statusu finansowego powinna korzystać z danych opartych na wieku, aby móc porównywać się z rówieśnikami.

Średni dochód we wszystkich gospodarstwach domowych wyniósł w 2023 r. 80 610 dolarów. Gospodarstwa domowe reprezentowane przez osoby w wieku od 45 do 54 lat miały najwyższą medianę dochodu na poziomie 110 700 dolarów, podczas gdy gospodarstwa w wieku 65 lat i starsze miały najniższą, na poziomie 54 710 dolarów.

Wsparcie rządowe i ograniczone możliwości wydatków podczas pandemii sprawiły, że amerykańskie gospodarstwa domowe zgromadziły więcej oszczędności gotówkowych, niż zwykle trzymają, i od tego czasu je wyczerpują. W miarę zmniejszania się ich nadwyżek rezerw gotówkowych gospodarstwa domowe prawdopodobnie ograniczą wydatki i mogą być bardziej podatne na wstrząsy finansowe. W sumie zmniejszenie wydatków i większa niestabilność finansowa mogą spowolnić gospodarkę. Z badania Instytutu JPMorganChase Household Finances Pulse wykorzystującego dane bankowe pochodzące od 7,8 miliona klientów Chase wynika, że wszystkie gospodarstwa domowe oprócz tych o najniższych dochodach w dalszym ciągu uszczuplają swoje oszczędności gotówkowe, a poziomy salda mogą być nieco poniżej oczekiwań historycznych. Chociaż spadki salda uległy spowolnieniu, stopy oszczędności pozostają ujemne w przypadku wszystkich gospodarstw domowych z wyjątkiem gospodarstw o najniższych dochodach. W rezultacie salda mogą być obecnie poniżej oczekiwań historycznych: w porównaniu z danymi historycznymi gospodarstwa domowe mogą obecnie posiadać mniejsze oszczędności gotówkowe, niż miałyby, gdyby nie pandemia.

Jeżeli chodzi o polskie gospodarstwa domowe, z badań GUS wynika, że w 2023 r. ich sytuacja materialna poprawiła się. Nominalnie gospodarstwa domowe miały zarówno wyższe dochody, jak i wydatki. Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w zaokrągleniu do 1 zł w 2023 r. wyniósł 2678 zł i był wyższy od dochodu z 2022 r. nominalnie o 13,7 proc., a realnie o 2,1 proc. Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych osiągnęły w 2023 r. wartość 1636 zł i były wyższe nominalnie o 9,4 proc., a realnie niższe o 1,8 proc. od wydatków z 2022 r. Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne wyniosły 1580 zł i były nominalnie wyższe o 9,8 proc., a realnie niższe o 1,5 proc. w stosunku do 2022 r. Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym zmalał z 63,5 proc. w 2022 r. do 61,1 proc. w 2023 r. i osiągnął najniższy poziom w okresie od 2010 r.

Rozpiętość wskaźnika przeciętnych miesięcznych dochodów według grup społeczno-ekonomicznych wzrosła do 43,0 pkt proc. (w 2022 r. – 39,3 pkt proc.).