Finanse - Oszczędzanie

W ubiegłym roku Polacy zastrzegli w bankach aż 150,7 tys. utraconych dokumentów tożsamości. Statystycznie do bazy trafiało codziennie 413 dokumentów zastrzeżonych z powodu ich kradzieży lub zagubienia.

Konsumpcja wciąż rozczarowuje, tymczasem zanosi się na to, że płace w 2025 r. nie będą rosły już tak szybko jak w roku minionym. Czy to przeszkodzi Polakom w oszczędzaniu, tym bardziej że nie sprzyjają temu oprocentowania depozytów?

Jak poinformował NBP, w grudniu 2024 r. wartość podaży pieniądza M3 zwiększyła się o 46,3 mld zł. Było to spowodowane głównie wzrostem wartości depozytów i innych zobowiązań wobec sektora gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw niefinansowych. Wartość zaliczanych do podaży pieniądza M3 depozytów i innych zobowiązań w sektorze gospodarstw domowych wzrosła o 21,3 mld zł, tj. 1,6 proc., do poziomu 1325,9 mld zł.

Już ponad połowa interakcji z bankami, dotyczących zakupu nowych produktów, odbywa za pośrednictwem kanałów cyfrowych.

Płatności elektroniczne to coraz częstszy wybór wśród aktywnych cyfrowych seniorów. Badani częściej płacą za swoje codzienne zakupy kartami płatniczymi (debetowymi lub kredytowymi) niż gotówką – aż 86 proc. wskazało na płatność za zakupy kartą, a gotówką 76 proc.

Już nie 2026, a 2025 rok ma być początkiem obniżania stóp procentowych. Decyzje Rady Polityki Pieniężnej antycypują już banki, powoli redukując oprocentowanie depozytów. To, a zwłaszcza rosnące ceny towarów w sklepach mogą zmniejszyć chęć do oszczędzania.

Rada Polityki Pieniężnej znów nie obniżyła stóp procentowych, a grudniowa inflacja okazała się nieco niższa, niż wstępnie prognozował GUS. Więcej depozytów ma teraz dodatnią stopę zwrotu. Dopóki banki na to pozwalają.

Na koniec września 2024 r. na krajowym rynku wydanych było 45,9 mln kart płatniczych, tj. o 235,8 tys. mniej (spadek o 0,5 proc.) w porównaniu z końcem czerwca 2024 r. – informuje NBP. Odnotowany spadek wynikał z wyraźnego zmniejszenia liczby kart przedpłaconych, których na koniec III kwartału było o 310,4 tys. mniej niż na koniec I półrocza 2024 r.

W minionym roku przybyło w obiegu 194,5 mln banknotów. Głównie za sprawą dwustuzłotówek, których liczba wzrosła o 130,6 mln sztuk. Odżyły też stuzłotówki – po fatalnym roku 2023 przybyło ich 30,5 mln sztuk.

59 proc. Polek i 52 proc. Polaków ma postanowienia noworoczne. Najczęściej chcą ograniczyć wydatki (26 proc.), a także zacząć oszczędzać (19 proc.). Kolejne 9 proc. myśli o inwestowaniu. Zarówno w przypadku oszczędzania, jak i inwestowania prym wiodą panie.

Długoterminowe oszczędzanie i inwestowanie nie są naszą mocną stroną jako społeczeństwa. Z jednej strony po prostu oszczędzamy mniej niż Europejczycy. Stopa oszczędności gospodarstw domowych w Polsce wyniosła na koniec 2023 r. 2,5 proc., podczas gdy średnia dla krajów UE wynosi 12,1 proc.

W ciągu 11 miesięcy minionego roku oszczędności gospodarstw domowych zwiększyły się o niemal 102 mld zł. W tym czasie udzielone im kredyty wzrosły zaledwie o niecałe 22,6 mld zł. Ale konsumpcja rośnie.

2024 r. był rekordowy pod względem wyłudzeń. O ile rok wcześniej CERT Polska zarejestrował 80 tys. takich unikalnych incydentów, o tyle w ub.r. tyle było już zgłoszonych do końca września. To i tak nie jest pełna liczba.

Chociaż w 2024 roku spadki oprocentowania lokat i kont oszczędnościowych były znacznie niższe niż w roku 2023, to po prostu znaczyło to, że przestały przynosić realne straty. Zbliżający się rok sytuacji nie poprawi, wręcz przeciwnie.

W III kwartale 2024 r. liczba rachunków klientów indywidualnych mających możliwość korzystania z bankowości elektronicznej wyniosła ponad 44 mln, co stanowi wzrost na poziomie 1 proc. Do wartości ponad 23 mln spadła liczba użytkowników, którzy co najmniej raz w miesiącu logują się do e-bankowości, co stanowi spadek o 0,5 proc. w stosunku do II kwartału 2024 r.

Narodowy Bank Polski zmienił zasady prezentacji banknotów i monet w obiegu – pokazuje już nie dane kwartalne, ale miesięczne. W listopadzie znów przybyło najwięcej dwustuzłotówek. Jest ich ponad 960 mln.

Inflacja nieco zniechęca do zakładania lokat terminowych. Na dodatek poprawiają się nastroje konsumentów i rośnie chęć do robienia zakupów. Ale bankowcy prezentują co do depozytów ostrożny optymizm.