Czy Trump ma możliwości złagodzenia rosnącego deficytu?
W miarę jak Stany Zjednoczone przygotowują się do objęcia
nowej administracji pod rządami Donalda Trumpa, długoterminowe perspektywy
deficytu i długu publicznego stają się coraz wyraźniejsze.
Biuro Budżetowe Kongresu prognozuje, że w nadchodzących
dziesięcioleciach stosunek długu USA do PKB może przekroczyć 200 procent,
głównie ze względu na zmiany demograficzne. Starzenie się społeczeństwa
znacznie zwiększy koszty opieki zdrowotnej, szczególnie w przypadku Medicare i
Ubezpieczeń Społecznych, które, jak się przewiduje, będą głównymi czynnikami
przyczyniającymi się do wzrostu wydatków rządowych. Obie główne partie
polityczne w przeszłości unikały wprowadzania istotnych zmian w obowiązkowych
programach wydatków, co ogranicza zakres znaczących reform budżetowych.
W kampanii Trumpa obiecywano zmniejszenie obecnego deficytu
wynoszącego 6,5 proc. do 3 proc., a także przedłużenie obowiązywania ustawy o
obniżkach podatków i zatrudnieniu z 2017 r., wprowadzenie dalszych obniżek
podatków i osiągnięcie 3 proc. wzrostu realnego PKB.
Jednoczesne osiągnięcie tych celów będzie trudne, jeśli nie
niemożliwe. Osiągnięcie 3-procentowego deficytu wymagałoby zidentyfikowania
cięć budżetowych o wartości około 875 miliardów dolarów, a zadanie to
wymagałoby ponadpartyjnego wsparcia w Kongresie. Takie cięcia mogą mieć poważne
konsekwencje dla wzrostu gospodarczego w USA, utrudniając osiągnięcie celu
3-proc. wzrostu.
Według US National Income and Product Accounts wydatki rządu
federalnego w roku budżetowym 2024 wyniosły około 1,8 biliona dolarów. Redukcja
o 875 miliardów dolarów wymagałaby niemal 9-proc.o nominalnego wzrostu we
wszystkich pozostałych kategoriach wydatków PKB, aby sprostać 3-procentowemu
wzrostowi administracji cele. Dane historyczne sugerują, że osiągnięcie takiego
tempa wzrostu jest mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę, że w erze po kryzysie
finansowym średnie tempo wzrostu nominalnego PKB oscylowało wokół 3,5 proc.
Z politycznego punktu widzenia wyzwanie jest jeszcze
większe. Budżet na wydatki uznaniowe, z wyłączeniem odsetek, wyniósł w 2024 r.
około 900 miliardów dolarów. Cięcie samych wydatków uznaniowych o 875 miliardów
dolarów oznaczałoby praktycznie brak środków na podstawowe usługi, w tym obronę
i edukację. Nawet znaczące redukcje obszarów wydatków wymagane przez
ustawodawstwo, takie jak Medicaid, prawdopodobnie nie osiągnęłyby celów
administracji.