Obsługa długu publicznego kosztowała USA ponad bilion dolarów

Koszty odsetkowe amerykańskiego długu publicznego wzrosły w ciągu ostatnich 12 miesięcy do rekordowej kwoty 1,12 biliona dolarów, a w ciągu ostatnich dwóch lat podwoiły się. Przy obecnym tempie będzie to wkrótce największa pozycja w budżecie federalnym.

parkiet.com

Spłata odsetek od długu publicznego (utrzymywanego przez społeczeństwo w formie skarbowych papierów wartościowych) będzie kosztować rząd 1,2 biliona dolarów w roku budżetowym kończącym się w październiku, jak podał Departament Skarbu w miesięcznym raporcie dotyczącym budżetu. Dług publiczny wynosi 35,3 biliona dolarów. Ponieważ Rezerwa Federalna utrzymuje stopy referencyjne na najwyższym poziomie od 23 lat, rząd przeznaczył 1,049 biliona dolarów na obsługę zadłużenia, co stanowi wzrost o 30 proc. w porównaniu z tym samym okresem rok temu i stanowi część przewidywanej kwoty 1,158 biliona dolarów na płatności na cały rok.

Odejmując odsetki zarabiane przez rząd od swoich inwestycji, płatności odsetkowe netto wyniosły 843 miliardy dolarów, czyli więcej niż w przypadku jakiejkolwiek innej kategorii z wyjątkiem ubezpieczeń społecznych i opieki zdrowotnej. Skok kosztów obsługi długu nastąpił wraz ze wzrostem deficytu budżetowego USA w sierpniu, który w całym roku zbliżył się do 2 bilionów dolarów.

Według danych Fiscal Data dług publiczny odnosi się do całkowitej kwoty pieniędzy pożyczonych przez rząd federalny na pokrycie swoich wydatków w przypadku niewystarczających dochodów. Podobnie jak osoba fizyczna może używać karty kredytowej do zakupów i nie spłacać co miesiąc całego salda, rząd pożycza pieniądze, emitując zbywalne papiery wartościowe, takie jak obligacje skarbowe, weksle, banknoty i skarbowe papiery wartościowe zabezpieczone przed inflacją (TIPS). Papiery te są sprzedawane inwestorom, a rząd ma obowiązek płacić od nich odsetki.

Koszt długu publicznego może wzrosnąć do 3,9 proc. PKB

Na miesiąc do końca roku budżetowego rządu federalnego deficyt w sierpniu wzrósł do 380 miliardów dolarów, co stanowiło dramatyczne odwrócenie sytuacji w porównaniu z nadwyżką wynoszącą 89 miliardów dolarów za ten sam miesiąc rok wcześniej, wynikającą głównie z manewrów księgowych obejmujących umorzenie długów studentów. W rezultacie deficyt w 2024 r. wyniósł 1,9 biliona dolarów, co stanowi wzrost o 24 proc. w porównaniu z tym samym poziomem rok temu.

Powszechnie oczekuje się, że Fed obniży stopy procentowe w przyszłym tygodniu, ale tylko o ćwierć punktu procentowego. Jednakże w oczekiwaniu na dodatkowe ruchy w przyszłych miesiącach rentowność obligacji skarbowych spadła w ostatnich tygodniach. Rentowność referencyjnych obligacji 10-letnich wyniosła ostatnio około 3,7 proc., co oznacza spadek o ponad trzy czwarte punktu procentowego od początku lipca.

Ekonomiści są coraz bardziej zaniepokojeni potencjalnym wpływem tych płatności na gospodarkę USA. Płatności odsetkowe stanowiły 2,4 proc. całego produktu krajowego brutto USA w 2023 r., a Biuro Budżetowe Kongresu szacuje, że w ciągu najbliższych 10 lat odsetek ten może wzrosnąć do 3,9 proc.

Dlaczego dług publiczny jest coraz droższy?

Dwa główne czynniki spowodowały, że płatności te poszybowały w górę. Po pierwsze, rząd wydał biliony na wsparcie gospodarstw domowych i gospodarki w czasie pandemii, płacąc za to pożyczkami, a nie podnoszeniem podatków. Po drugie, Rezerwa Federalna podniosła stopy procentowe począwszy od 2022 r., aby walczyć z inflacją, co spowodowało wzrost kwoty, jaką rząd jest winien za ten dług.

Chociaż Fed ma zamiar stopniowo obniżać stopy procentowe od przyszłego tygodnia, presja na budżet prawdopodobnie będzie nadal rosła w nadchodzących latach.

Istotny wpływ na kształtowanie się deficytu budżetowego mogą mieć wyniki wyborów prezydenckich. Zarówno były prezydent Donald Trump, jak i wiceprezydent Kamala Harris zaproponowali obniżki podatków i nowe wydatki, które mogą zwiększyć deficyt budżetowy. Harris zaproponowała również zrównoważenie tych nowych kosztów podwyżkami podatków dla bogatych i korporacji. Trump zaproponował wysokie cła na towary zagraniczne, ale ekonomiści głównego nurtu są sceptyczni, czy przyniosłyby one większe dochody w porównaniu ze wpływem obniżek podatków.

Szybko zmieniająca się dynamika światowych rynków finansowych wymaga od rządu ostrożnego działania, przede wszystkim uniknięcia zawirowań w gospodarce.

Są to wydarzenia, które z pewnością ukształtują debatę na temat wydatków rządowych, podatków i ogólnej polityki gospodarczej w pozostałych miesiącach roku budżetowego. Rekordowe płatności odsetek i rosnący deficyt ostrzegają, że ustawodawcy nie mogą sobie pozwolić na marnowanie więcej czasu, ale powinni podjąć konkretne działania w celu zabezpieczenia przyszłości finansowej kraju.