W Rybniku dłużej przy węglu. PGE podjęła decyzję

Polska Grupa Energetyczna wydłużyła życie czterem blokom węglowym w Elektrowni Rybnik. Związki zawodowe oraz samorządowcy apelowali wcześniej, aby te jednostki mogły pracować dłużej m.in. dlatego, aby zapewnić ciepło dla miasta – dowiedział się nieoficjalnie „Parkiet”.

PGE Polska Grupa Energetyczna i Polskie Sieci Elektroenergetyczne uzgodniły nowy harmonogram eksploatacji bloków węglowych w elektrowniach konwencjonalnych Grupy PGE. Zgodnie z ustaleniami poczynionymi podczas spotkania, w którym wzięli udział Robert Kropiwnicki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, Wojciech Wrochna, Minister, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej oraz Dariusz Marzec, Prezes Zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej, czas pracy bloków w Elektrowni Rybnik został wydłużony do 2027 r.

Losy elektrowni Rybnik. Kiedy skończy z węglem?

Pod koniec grudnia 2025 r. cztery bloki po 200 MW w elektrowni węglowej Rybnik miały zakończyć pracę. Miały – bo jak się dowiadujemy – Polska Grupa Energetyczna wydłuży im żywot do 2026 (dwa bloki) i do 2027 r. (kolejne dwa). Następnie elektrownia węglowa zostanie zastąpiona przez budowany blok gazowy, który ma ruszyć z początkiem 2027 r. Zarząd PGE zmienił więc zdanie.

Związki zawodowe apelowały o cofnięcie tej decyzji i podkreślają, że taka decyzja byłaby niezgodna z górniczą umową społeczną z 2021 r. Przedstawiciele „Solidarności” podkreślali, że zapisy tej umowy wskazywały, że elektrownia węglowa miałaby działać do 2030 r. Problem jednak polega na tym, że właściciel elektrowni nie jest stroną porozumienia i jeszcze za poprzedniego rządu ówczesny zarząd PGE zdecydował w grudniu 2020 r. (pismem do PSE), że elektrownia przestanie pracować wcześniej. Decydują o tym względy ekonomiczne.

Decyzja, PGE może zaskakiwać, bo jeszcze niedawno spółka przekonywała, że ten biznes przestaje być ekonomicznie opłacalny. Energia elektryczna kosztuje obecnie ok. 272 zł za MWh na rynku spot, a uprawnienia do emisji CO2 to ok. 63 euro. Sam koszt CO2 za MWh to już 271 zł za MW. Zostaje nam więc 1 zł na pokrycie innych kosztów. Zakładając koszt węgla na poziomie 20 zł za GJ, to daje nam kolejne 220 zł. Na 1 MWh tracimy więc ok. 200 zł. Mamy coraz więcej źródeł OZE w systemie, a nasze elektrownie coraz rzadziej pracują – tłumaczył w październiku w Sejmie dyrektor ds. inwestycji PGE Paweł Stępień. Przypomnijmy, że PGE przekazała we wrześniu prezesowi URE informacje o planowanym zakończeniu produkcji z końcem 2025 r., a dostaw ciepła do końca sierpnia 2026 r.

PGE potwierdza

Wcześniejsze informacje „Parkietu” potwierdziły się. Jak czytamy w późniejszym komunikacie PGE, zgodnie z ustaleniami dwa bloki Elektrowni Rybnik, z obecnie działających czterech, będą wykorzystywane do końca czerwca 2026 r., a dwa kolejne będą funkcjonowały również w 2027 r. - Dzięki tej decyzji uwzględnione zostaną potrzeby sieciowe Krajowego Systemu Elektroenergetycznego i zapewnione zostanie bezpieczeństwo energetyczne, przy jednoczesnym zagwarantowaniu lokalnym odbiorcom w Rybniku niezagrożonych dostaw ciepła. Pierwotnie termin wyłączenia Elektrowni Rybnik wyznaczony był na koniec 2023 roku, co wynikało bezpośrednio z decyzji poprzedniego zarządu PGE GiEK, który pismem z dnia 30.12.2020 roku poinformował Prezesa Polskich Sieci Elektroenergetycznych o zamiarze wyłączenia z eksploatacji bloków energetycznych elektrowni – czytamy w komunikacie.

- Wypracowane porozumienie w zakresie dalszego funkcjonowania bloków węglowych w Rybniku w kontekście ich znaczenia dla potrzeb Krajowego Systemu Elektroenergetycznego jest przykładem dobrej współpracy między producentem energii i operatorem KSE, a także wzorowym przykładem prowadzenia odpowiedzialnej polityki energetycznej Państwa uwzględniającej potrzeby wszystkich Polaków i naszej gospodarki – powiedział Robert Kropiwnicki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.

-Dialog prowadzony przez PGE Polską Grupą Energetyczną i Polskie Sieci Elektroenergetyczne na temat wydłużenia funkcjonowania bloków konwencjonalnych w Rybniku jest przykładem odpowiedzialnego podejścia do transformacji polskiej energetyki. Jestem przekonany, że zarówno PGE Polska Grupa Energetyczna, jak również inni gracze w polskim sektorze energetycznym realizować będą kolejne inwestycje w nowe niskoemisyjne moce wytwórcze, co umożliwi stabilne funkcjonowanie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego – podsumował Wojciech Wrochna, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

- Dzisiejsze uzgodnienia z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi stanowią przykład konstruktywnego podejścia do zarządzania naszą infrastrukturą energetyczną w ścisłym dialogu z operatorem sieci przesyłowej odpowiedzialnym za bezpieczeństwo energetyczne Polski. – powiedział Dariusz Marzec, Prezes Zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. – Jednocześnie, podtrzymuję nasze deklaracje, że PGE odpowiedzialnie podchodzi do kwestii społecznych związanych z procesem dekarbonizacji i jako Zarząd będziemy podejmować wszelkie możliwe działania zmierzające do minimalizacji negatywnych skutków dla lokalnych społeczności i naszych pracowników – dodał Dariusz Marzec.

Wydłużenie rynku mocy?

Nie jest jasne, jak PGE chciałoby pokryć koszty dłuższej działalności tych bloków w elektrowni Rybnik. PGE dotychczas nie widziała większych szans, aby elektrownia węglowa w Rybniku mogła dalej produkować energię, nawet jeśli wejdą w życie unijne derogacje dotyczące wydłużenia życia starszym elektrowniom węglowym. Resort aktywów państwowych daje do zrozumienia, że dzięki nowym aukcjom rynku mocy (nad ustawą o rynku mocy pracuje obecnie resort klimatu) do 2028 r. będzie możliwe wydłużenie życia pojedynczym elektrowniom, ale tylko poprzez umowy jednoroczne, a nie trzyletnie od 2025 r. do 2028 r. Na to nie pozwoli Komisja Europejska. Umowy trzyletnie dawałyby większe szanse na wydłużenie funkcjonowania takich elektrowni jak ta w Rybniku.

Ciepło dla miasta zapewnione

Czas działania istniejących elektrowni węglowych jest ściśle związany z zastępowaniem ich elastycznymi jednostkami wytwórczymi umożliwiającymi efektywną regulacyjność sieci. - Przykładem takiego działania są oddane w trzecim kwartale 2024 r. przez spółkę PGE Gryfino Dolna Odra dwa bloki gazowe o łącznej mocy 1366 MW brutto, które zastąpią działające tam bloki konwencjonalne. Grupa PGE realizuje również budowę nowego bloku gazowego o mocy 880 MW w Rybniku. Planowany termin oddania inwestycji przewidziany jest na przełomie roku 2026 i 2027 wpisuje się w taki sposób działania – czytamy komunikacie firmy. 

Jednocześnie wydłużenie pracy elektrowni węglowych pozwoli także zapewnienie ciepła dla miasta nadal z paliwa węglowego. Wcześniej planowano, że od 1 stycznia 2026 r. będzie ono zapewnione przez dwie wytwornice pary (z elektrowni gazowej, która już będzie działa

Do czerwca 2027 r. PGE zapewnia ciepło dla miasta zgodnie z obowiązującymi umowami, a nawet na kolejne lata. Co po tej dacie? Warunkiem jest dojście do porozumienia z lokalnym partnerem, spółką zależną od PGNiG Termika. Rozmowy dotyczą tego, jak najtańszym kosztem zapewnić ciepło dla miasta. To właśnie ten podmiot jest głównym dystrybutorem ciepła.