2024 r. udany dla niemal wszystkich aktywów. 2025 r. może być jednak bardziej problematyczny

W naszym corocznym rankingu stóp zwrotu zatriumfowało złoto i amerykańskie akcje, najsłabszy był zaś rodzimy WIG20, ale honoru polskich akcji broniły małe i średnie spółki. Jakie są szanse i ryzyka dla poszczególnych aktywów w 2025 r.?

Zgodnie z tradycją pochylamy się nad analizą stóp zwrotu z wybranych aktywów w poprzednim roku w formie przysłowiowej inwestycyjnej „tablicy Mendelejewa”, zawierającej rankingi wyników dla poszczególnych lat.

Złoto na topie

Numerem jeden w 2024 r. okazało się złoto, którego cena w dolarze urosła o 27,5 proc., a w złotym o blisko 34 proc. Nie po raz pierwszy w objętych naszym zestawieniem ostatnich 20 latach szlachetny metal wspiął się na sam szczyt rankingu lub w jego pobliże. Poprzednio złoto zatriumfowało w pandemicznym 2020 r., a wcześniej w 2010 r. Z kolei już sześć razy w ostatnich dwóch dekadach zdarzyło się, że szlachetny metal przyniósł stopę zwrotu powyżej 20 proc. Przypadków z dwucyfrowym wynikiem było zaś 11 w zaprezentowanym okresie, a więc nieco ponad połowa.

Foto: Parkiet

Notowaniom złota w 2024 r. pomagał splot czynników, takich jak zakupy banków centralnych, niepewność geopolityczna czy też obniżki stóp procentowych w głównych gospodarkach. Przynajmniej część lub nawet wszystkie te czynniki będą prawdopodobnie nadal obecne w 2025 r., co powinno uchronić złoto przed powtórką z 2021 r., kiedy to po wspomnianym triumfie w pandemicznym 2020 r. potem w kolejnym roku składnik tych aktywów korygował się z powodu rosnących obaw przed nadchodzącymi podwyżkami stóp. Niemniej historia sugeruje, że po roku z najwyższą pozycją w rankingu kolejny rok może przynieść jednak wyraźnie niższy (choć niekoniecznie ujemny jak w 2021 r.) wynik.

Jeśli spojrzymy na ostatnią kolumnę w tabeli, pokazującej tzw. składane zannaulizowane stopy zwrotu (CAGR) w całym 20-letnim okresie, to jasne staje się, że choć fenomenalny wynik złota w 2024 r. był zdecydowanie ponadprzeciętny i nie należy go ekstrapolować na kolejny rok, to jednak na długą metę średni długoterminowy rezultat na poziomie 9,4 proc. (w dolarze) plasuje ten składnik aktywów w czołówce najlepszych historycznie inwestycji.

Amerykańskie akcje też w czołówce

Na samym szczycie kolumny z długoterminowymi stopami zwrotu (CAGR) plasują się amerykańskie akcje, reprezentowane przez indeks S&P 500. Średnia składana roczna stopa zwrotu (z uwzględnieniem dywidend) w ostatnich 20 latach to 10,4 proc. (w dolarze). Również w ubiegłym roku amerykański benchmark rywalizował o podium ze wspomnianym złotem. Ubiegły rok był, co ciekawe, już drugim kolejnym z wynikiem powyżej 20 proc., co jeszcze nie zdarzyło się dotąd w ostatnich dwóch dekadach (taki przypadek odnotowano natomiast w II połowie lat 90.).

Historyczne dokonania S&P 500 w połączeniu z siłą amerykańskiej gospodarki i dynamicznym rozwojem sztucznej inteligencji (AI) są argumentami za obecnością walorów z USA w portfelu, aczkolwiek po dwóch latach silnej hossy poprzeczka na 2025 r. jest umieszczona wysoko – świadczą o tym wygórowane wyceny akcji. Wskaźnik ceny do prognozowanych zysków spółek jest aż dwa odchylenia standardowe powyżej 20-letniej średniej (prawie 22 wobec około 16).

Rynki wschodzące bez fajerwerków

Złoto i amerykańskie akcje zostawiły daleko w tyle pozostałe aktywa z naszego zestawienia. Kolejny w rankingu indeks rynków wschodzących (MSCI Emerging Markets) nie był w stanie dogonić S&P 500, ale trzecią pozycję i wynik na poziomie 8,1 proc. (z dywidendami) można uznać za przyzwoite osiągnięcie. Rynki wschodzące z Chinami na czele ciągle czekają na chwile świetności, a ich wyniki pozostawiają niedosyt w porównaniu z wcześniejszymi nadziejami. Pocieszające, że na początku 2025 r. oczekiwania rynkowe wydają się raczej mocno stonowane ze względu choćby na nieprzewidywalną politykę zagraniczną administracji prezydenta Trumpa. Z drugiej strony warto zwrócić uwagę, że pierwszy rok poprzedniej kadencji tego republikanina (2017 r.) okazał się paradoksalnie jednym z najlepszych lat dla emerging markets.

Zmienna forma krajowych akcji

Jak na tle rynków wschodzących wypadł nasz rodzimy rynek akcji? O ile w 2023 r. zaprezentował się wyjątkowo mocno, to w 2024 r. wypadł dla odmiany wyjątkowo słabo. WIG, który rok wcześniej zajął zaszczytną pierwszą pozycję w naszym rankingu, w 2024 r. zajął… ostatnie miejsce. To jednak „wina” przede wszystkim dużych spółek z WIG20, który jako jedyny w całym rankingu przyniósł ujemny wynik. Honoru GPW broniły natomiast indeksy małych i średnich firm. To właśnie one są też preferowaną inwestycją na GPW z bardziej długoterminowego punktu widzenia. Gdyby umieścić sWIG80TR w głównej kolumnie całego zestawienia, to z CAGR na poziomie 10,6 proc. pokonałby nawet S&P 500! Bez wątpienia na dłuższą metę w portfelu powinny się znaleźć zarówno akcje z USA, jak i naszych rodzimych małych i średnich spółek. Co prawda w minionym roku wspomniany indeks małych spółek przegrał rywalizację z S&P 500, ale na przestrzeni ostatnich 20 lat aż w połowie przypadków to sWIG80 triumfował w tym starciu. Jak w ubiegłym roku wypadły obligacje? Relatywnie dobrze radziły sobie instrumenty zmiennoprocentowe. Reprezentujący ten rodzaj obligacji skarbowych (typu „WZ”) indeks BWZ zyskał 6,9 proc. Jeszcze lepiej radziły sobie instrumenty korporacyjne ze względu na dodatkowe marże w oprocentowaniu, ale ubolewać można ciągle nad brakiem oficjalnego benchmarku dla tej kategorii, uniemożliwiającego umieszczenie jej w naszym zestawieniu. Ogólnie instrumentom zmiennoprocentowym sprzyja utrzymywanie relatywnie wysokich stóp procentowych w naszym kraju – ich obniżki przełożyłyby się na redukcję oprocentowania, choć średnio z kilkumiesięcznym opóźnieniem. Na oczekiwanych cięciach stóp skorzystać z kolei powinny ceny obligacji stałoprocentowych, które w 2024 r. raczej rozczarowały (indeks TBSP zyskał raptem 3,3 proc. po bardzo udanym 2023 r.).

Reasumując, rok 2024 zostanie zapamiętany jako bardzo udany dla większości aktywów z naszego zestawienia. Trzeba jednocześnie przyznać, że dla ubiegłorocznych zwycięzców – czyli złota i amerykańskich akcji – przysłowiowa poprzeczka na 2025 r. zawieszona jest już dużo wyżej.

Tomasz Hońdo, CFA, starszy ekonomista, Quercus TFI