Niemcy negocjują budżet na 2025 r. z hamulcem zadłużenia

Niemiecka trójstronna koalicja od miesięcy walczy o rozwiązanie sporów dotyczących przyszłorocznego budżetu. W środę 3 lipca wypada deadline na porozumienie.

https://pbs.twimg.com/media/GRippr_aIAAPrd0?format=jpg&name=900x900

Kanclerz Olaf Scholz z Socjaldemokratów (SPD), minister gospodarki Robert Habeck z Partii Zielonych i minister finansów Christian Lindner z Wolnych Demokratów (FDP) zamierzają uzgodnić przynajmniej zarys budżetu na 2025 r. w tym tygodniu.

Łączne plany wydatków, złożone przez poszczególne ministerstwa, przekroczyły limit o około 20 miliardów euro. Lindner powiedział, że kilka ministerstw miało wygórowane życzenia, nie wymieniając ich. Źródła rządowe podają, że były wśród nich ministerstwa spraw zagranicznych pod przewodnictwem Zielonych oraz ministerstwa rozwoju, obrony, spraw wewnętrznych i pracy pod przewodnictwem SPD.

Opracowanie zarówno budżetu na 2025 r., jak i średnioterminowego planu działania finansowego do 2028 r. jest trudne, ponieważ Lindner zażądał okresu konsolidacji fiskalnej po wyższych wydatkach podczas pandemii Covid-19 i niedawnego kryzysu energetycznego. Na dodatek Niemcy musza się zmieścić w limicie wzrostu zadłużenia poniżej 1 proc. Mogą to umożliwić liczne zaległe pozycje budżetowe, takie jak niewykorzystane dotacje UE, niewykorzystane fundusze lub inne traktowanie premii odsetkowych w przypadku starszych obligacji.

Czas na porozumienie mija 3 lipca. Scholz, Habeck i Lindner mogą przedstawić przybliżone porozumienie polityczne w kluczowych kwestiach. Rozważana jest nowa data 17 lipca, gdyż ministerstwo finansów potrzebuje około dwóch tygodni na przekształcenie porozumienia politycznego w szczegółowy projekt budżetu.

Nowy termin w dalszym ciągu pozwalałby na dotrzymanie wszelkich terminów przekazania projektu do Bundestagu, czyli izby niższej parlamentu. Po wakacyjnej przerwie Bundestag rozpoczyna obrady w drugim tygodniu września.

Komisja Budżetowa dokona ostatecznego przeglądu 14 listopada, a budżet powinien zostać uchwalony przez obie izby parlamentu przed końcem roku.

Strukturalny element hamulca zadłużenia, czyli reguła fiskalna zapisana w konstytucji, pozwala na wydatki deficytowe w wysokości zaledwie 0,35 proc. produktu krajowego brutto.

Co więcej, według ministerstwa finansów nowe przepisy Unii Europejskiej jeszcze bardziej ograniczają swobodę fiskalną Niemiec, wymagając bardziej rygorystycznych dostosowań niż przewidują to przepisy krajowe i nie pozostawiając żadnych przepisów dotyczących dodatkowego zaciągania pożyczek.

Część ministerstw, składając wnioski dotyczące wydatków, liczyła na uzyskanie dodatkowych środków w przypadku podwyższenia prognoz dochodów podatkowych. Jednak obecnie oczekuje się, że rząd federalny będzie miał w przyszłym roku o 11 miliardów euro mniej dochodów podatkowych niż prognozowano w październiku 2023 r.

Z drugiej strony cykliczny element hamulca zadłużenia umożliwia dodatkowe zaciąganie pożyczek w przypadku pogorszenia koniunktury gospodarczej. Ponieważ najnowsza prognoza gospodarcza rządu przewiduje w przyszłym roku skromniejszy wzrost niż szacowano w 2023 r., Lindner może zwiększyć zadłużenie o 8 miliardów euro.

W czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego partie rządzące w niemieckim rządzie koalicyjnym wypadły słabo, a skrajnie prawicowa Alternatywa dla Niemiec zajęła drugie miejsce, za konserwatywną CDU.

Na rok przed wyborami federalnymi, w obliczu trudnych wyborów regionalnych, porozumienie w sprawie budżetu i długo oczekiwanego pakietu stymulującego anemiczną niemiecką gospodarkę jest sprawdzianem dla koalicji często oskarżanej o utykanie przez wewnętrzne nieporozumienia.