W celu wprowadzenia rachunków zbiorczych konieczne było dokonanie zmian w regulaminie KDPW. Zmiany te wymagały zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz podania ich przez depozyt do wiadomości jego uczestników co najmniej na 2 tygodnie przed dniem wejścia w życie. Termin ten upłynął 16 kwietnia i teoretycznie od tego dnia papiery wartościowe mogą być zapisywane również na rachunkach zbiorczych.
Poza możliwością oferowania przez firmy inwestycyjne nowego produktu skierowanego do nowej grupy klientów, warto przyjrzeć się konsekwencjom wprowadzenia rachunków zbiorczych z perspektywy inwestorów i emitentów. Będzie to miało znaczenie przede wszystkim w przypadku polskich spółek publicznych, których akcje będą zapisywane na tego typu rachunkach.
Z perspektywy inwestorów należy potwierdzić, że teoretycznie każdy będzie miał możliwość korzystania z instytucji rachunków zbiorczych. Nawet jeżeli przepisy limitują możliwość zakładania kont typu omnibus tylko dla instytucji zagranicznych, brak jest takich ograniczeń na poziomie uprawnionych z papierów wartościowych. Tym samym, nawet przysłowiowy Kowalski mógłby skorzystać z usług posiadaczy rachunków zbiorczych, którzy oferują możliwość nabywania i zbywania instrumentów finansowych za swoim pośrednictwem.
Warto jednak zwrócić uwagę, że w przypadku gdy akcje zapisane będą na rachunku zbiorczym, korzystanie z niektórych uprawnień może być utrudnione z powodu istnienia dodatkowego szczebla w ewidencji. Poza utrudnieniami natury organizacyjnej i negatywnymi konsekwencjami podatkowymi, korzystanie z usług pośredników nie zawsze będzie opłacalne w porównaniu z ofertą lokalnych biur maklerskich. Wydaje się zatem, że rachunki zbiorcze będą bardziej atrakcyjne dla inwestorów zagranicznych, którzy z różnych powodów dotychczas nie zdecydowali się na założenie rachunków inwestycyjnych w Polsce.
Pozostaje zatem kwestia, czy i w jakim zakresie nowe regulacje powinny być brane pod uwagę przez emitentów. W tym zakresie, spółki publiczne powinny uwzględnić tę instytucję i zmiany wprowadzone przy okazji nowelizacji chociażby przy zwoływaniu walnych zgromadzeń. Przykładowo, nowe przepisy wskazują, że akcjonariusz posiadający akcje zapisane na rachunku zbiorczym może ustanowić oddzielnych pełnomocników do wykonywania praw z akcji zapisanych na tym rachunku. Ma to umożliwiać akcjonariuszowi, który działa na rzecz innych osób (klientów), udzielanie pełnomocnictw każdemu z jego klientów lub osobom trzecim wskazanym przez takich klientów.
