Klienci się skarżą, urzędy biorą wakacje kredytowe pod lupę

Rzecznik finansowy i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzą, czy banki rzeczywiście utrudniają klientom korzystanie z moratoriów na spłatę kredytów.

Klienci narzekają na to, jak banki podchodzą do przyznawania wakacji kredytowych. Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu skierowało do rzecznika finansowego wniosek o podjęcie działań w sprawie praktyk mogących naruszać zbiorowe interesy konsumentów.

Niejawne decyzje

Zarzuty SBB dotyczą utrudniania uzyskania wakacji kredytowych i odrzucania wniosków z nieznanych powodów. Klienci mają też zarzuty braku realizacji wniosków o ustawowe wakacje kredytowe. Z ich informacji wynika, że mimo 14-dniowego terminu realizacji wniosku zawieszenie spłaty rat nie jest udzielane nawet po miesiącu, mimo że spełnione były warunki przewidziane w ustawie.

Klienci mają możliwość w ramach ustawowych wakacji kredytowych zawieszenia spłaty kredytu na okres do trzech miesięcy, bez naliczania odsetek i innych opłat. Z tego rozwiązania może skorzystać osoba, która w wyniku pandemii straciła pracę lub inne główne źródło dochodu, kredyt musi być udzielony przed 13 marca tego roku, a termin jego spłaty musi przypaść po 13 września tego roku.

Foto: GG Parkiet

Sprawie przygląda się także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który wszczął właśnie postępowanie wyjaśniające wobec 26 banków w celu sprawdzenia, czy podczas oferowania ustawowych wakacji kredytowych nie dochodzi do nieprawidłowości.

– Z sygnałów napływających do UOKiK m.in. od stowarzyszenia SBB wynika, że banki mogą utrudniać lub wręcz uniemożliwiać konsumentom skorzystanie z tego prawa. Klient zwracający się do banku z prośbą o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych, nawet jeśli spełnia warunki, może nie otrzymywać propozycji skorzystania z tego rozwiązania oraz pełnej informacji o warunkach zawieszenia spłaty rat. Według sygnałów, które do nas docierają, może on nie otrzymywać jakiejkolwiek informacji ani potwierdzenia warunków zawieszenia wykonywania umowy, jest jednak nakłaniany do skorzystania wyłącznie z bankowego memorandum – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Z informacji urzędu wynika, że w wielu przypadkach konsumenci otrzymują w bankach wyłącznie ofertę skorzystania z bankowego i – jak ocenia urząd – kosztownego memorandum kredytowego także wówczas, gdy zwracają się o ustawowe, darmowe wakacje kredytowe i spełniają ustawowe kryteria ich udzielenia. Wakacje kredytowe oferowane w ramach stworzonego przez sektor rozwiązania nie są bezpłatne (pobierane są odsetki) w przeciwieństwie do ustawowych.

– Wszcząłem postępowanie wyjaśniające w tej sprawie. Sprawdzimy w nim, czy w warunkach oferowania ustawowych wakacji kredytowych oraz w sposobie informowania o tym rozwiązaniu przez 26 banków dochodzi do wspomnianych nieprawidłowości. Jeśli niepokojące informacje przekazane do urzędu się potwierdzą, będę wyciągał konsekwencje prawne wobec tych banków, które oferując korzystne dla siebie rozwiązania, naruszyły interes i prawa konsumentów – wyjaśnia Chróstny.

Niewielkie wzięcie

Banki informowały niedawno, że zainteresowanie ustawowymi wakacjami jest znikome, napłynęło do końca lipca tylko około 1 tys. wniosków. Klienci już wcześniej korzystali z wakacji, ale tych oferowanych przez banki od końcówki marca. Złożyli do tej pory ponad 1 mln wniosków o tego typu moratoria. To dane z czerwca, ale ostatnio liczba ta bardzo powoli rośnie. Wartość zawieszonych kredytów klientów indywidualnych i firm to odpowiednio 60 mld zł i 20 mld zł. Banki zaakceptowały około 85 proc. wniosków.