Tarcza finansowa PFR – dotychczasowe doświadczenia

Subwencje finansowe udzielane przez PFR, póki co tylko mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom (MŚP), w ramach tzw. tarczy finansowej są jednymi z najatrakcyjniejszych mechanizmów wsparcia oferowanych w związku ze skutkami Covid-19.

Dariusz Kulgawczuk radca prawny, partner w Kancelarii RKKW

Archiwum

Jest tak, gdyż mogą zostać one umorzone nawet w 75 proc. oraz mogą być łączone z innymi instrumentami antykryzysowymi, które nie stanowią pomocy publicznej, takimi jak np. świadczenie postojowe. Co istotne, należy oczekiwać ich poszerzenia już w najbliższym czasie, bo program dla dużych przedsiębiorców w zakresie pożyczek płynnościowych uzyskał już notyfikację Komisji Europejskiej. W związku z tym PFR zakładał, że cała tarcza finansowa dla tych podmiotów ruszy 1 czerwca.

W związku z tym faktem można podsumować dotychczasowe doświadczenia związane z tarczą finansową PFR.

Automatyczna weryfikacja wniosków

Po pierwsze, istotne znaczenie ma automatyczność weryfikacji wniosków – nie analizuje ich człowiek, ale algorytm, który porównuje wpisane dane z informacjami z rejestrów publicznych prowadzonych m.in. przez ZUS lub Krajową Administrację Skarbową. W tym stanie rzeczy wnioski odrzucane są automatycznie w sytuacji, gdy nie zostały jeszcze zaciągnięte z odpowiednich rejestrów publicznych dane stanowiące punkt odniesienia przy ustalaniu ich prawidłowości. Poza tym okazało się, że wnioski podlegały odrzuceniu z takich powodów jak np. brak wpisania zer po przecinku, gdy dana kwota wyrażona jest w pełnych złotych. Przed przystąpieniem do jego złożenia należy też wysłać deklarację VAT za miesiąc, dla którego wykazuje spadek obrotów, oraz poczekać, aż US ją przetworzy. PFR wskazuje, że od skutecznego złożenia deklaracji VAT-7 we właściwym US powinny minąć co najmniej cztery dni kalendarzowe, a w przypadku rozliczenia kwartalnego co najmniej siedem dni od złożenia JPK_VAT. Istotne jest więc, aby ZUS oraz Krajowa Administracja nie tyle w ogóle dysponowały danymi przedsiębiorcy, ile aby te dane były prawidłowe.

Ustalenie liczby zatrudnionych

Po drugie, należy prawidłowo ustalić stan zatrudnienia i to spośród osób niebędących właścicielem firmy. Okazuje się bowiem, iż wnioski składają osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które nie zatrudniają żadnego pracownika, podczas gdy warunkiem koniecznym uzyskania subwencji z PFR jest – niezmiennie – zatrudnienie co najmniej jednego pracownika na podstawie umowy o pracę.

Samą zaś liczbę zatrudnionych należy obliczyć dwukrotnie: raz w trakcie określania statusu MŚP, a drugi raz w momencie wyliczania subwencji i ustalania warunków jej umorzenia. Co istotne, za każdym razem robi się to inaczej. O ile w pierwszym przypadku bierze się pod uwagę tylko pracowników zatrudnionych na umowę o pracę i nie uwzględnia się pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich i wychowawczych, o tyle przy ustalaniu wartości subwencji i warunków jej umorzenia za pracowników uznaje się także osoby współpracujące z przedsiębiorcą niezależnie od formy prawnej, które były zgłoszone do ubezpieczeń społecznych. Dodatkowo uwzględnieniu w takiej sytuacji podlegają osoby przebywające na ww. urlopach. Ponadto pojawiały się wątpliwości, w jaki sposób sumować liczbę osób zatrudnionych. W tej chwili już wiadomo, że sumować należy etaty, a w przypadku osób współpracujących z przedsiębiorcą niezatrudnionych na podstawie umowy o pracę każda osoba liczona jest jak jeden etat.

Miesiąc spadku obrotów

Nie każdy przedsiębiorca ma również świadomość, że wielkość spadku przychodów ze sprzedaży należy ustalać dla dowolnego miesiąca po 1 lutego 2020 r. Pierwszym miesiącem po 1 lutego 2020 r. jest marzec 2020 r. – luty 2020 r. nie może być wskazany jako miesiąc spadku obrotów.

Data rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej

Kolejną kwestią budzącą wątpliwości jest data rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Wielu przedsiębiorców wpisuje do formularza datę powstania podmiotu lub wpisu do KRS lub CEiDG, co skutkuje odrzuceniem wniosku. Co prawda PFR wyjaśniło już, że chodzi nie o datę wpisu do rejestru, ale o faktyczną datę rozpoczęcia prowadzenia działalności, jednak wytłumaczenie to w dalszym ciągu nie jest wystarczająco precyzyjne. Zdaje się, że datą, którą należy wpisać w formularzu, jest data złożenia pierwszej deklaracji podatkowej.

Odrzucenie wniosku czy decyzja odmowna – to jeszcze nie koniec

Powyższe kwestie nie wyczerpują listy problematycznych zagadnień. Jeśli jednak wniosek będzie zawierał błędy lub jeśli PFR w ogóle nie przyzna subwencji, to nie ma przeszkody, aby złożyć go ponownie. Procedura odwoławcza dotyczy tylko tych przedsiębiorców, którym przyznano subwencję, ale w kwocie niższej niż ta, o którą się ubiegali. Odwołanie należy złożyć w terminie dwóch miesięcy od zawarcia umowy subwencji finansowej w tym samym banku, w którym złożono pierwotny wniosek. Co istotne, nie wstrzymuje to wypłaty już przyznanej subwencji, a jedynie otwiera możliwość ubiegania się o przyznanie subwencji w wysokości maksymalnej stanowiącej równowartość różnicy pomiędzy kwotą, o którą przedsiębiorca wnioskował, a kwotą przyznaną.