Największe banki spodziewają się gigantycznych kosztów wakacji kredytowych

W najczarniejszym scenariuszu dla banków, czyli zakładając 100-proc. partycypację klientów w programie wakacji kredytowych, łączna strata dziewięciu pożyczkodawców mogłaby sięgnąć 18,6 mld zł, czyli ponad 70 proc. ich prognozowanego wyniku netto w 2022 r.

W ubiegłym tygodniu prezydent podpisał ustawę, która wprowadza m.in. wakacje kredytowe. Klienci posiadający kredyt hipoteczny w złotych będą mogli odłożyć w czasie spłatę łącznie ośmiu rat. Banki podały szacunkowe koszty, jakie przez to poniosą.

Foto: parkiet.com

Miliardowy cios

Analitycy DM BDM podsumowali, że łączna strata sektora to 13,1 mld zł przy partycypacji od 60 do 100 proc. w zależności od banku. Przy 100 proc. partycypacji klientów w programie, dla których jest to bardzo korzystne rozwiązanie, łączna strata dziewięciu banków może sięgnąć 18,6 mld zł brutto, czyli 10 proc. ich wartości księgowej prognozowanej w 2022 r. oraz ponad 70 proc. ich prognozowanego wyniku netto. Straty te mają być wykazywane głównie w III kw. 2022 r.

– Szacunki banków dotyczące partycypacji w wakacjach kredytowych stanowią dobry punkt startowy. Rozsądny kompromis pomiędzy założeniem, że znaczący odsetek klientów z wakacji skorzysta, a bardzo konserwatywnymi poziomami, które skutkowałyby potrzebą późniejszego rozwiązywania rezerw. W sierpniu i we wrześniu nastąpi spływ wniosków i będzie dużo większa jasność dotycząca ostatecznych kwot – mówi Łukasz Jańczak, analityk Erste Securities.

Z kolei jak tłumaczy Marcin Materna, dyrektor departamentu analiz Millennium DM, szacunki banków co do odsetka klientów, którzy skorzystają z wakacji, mogą być nieco zaniżone. Jego zdaniem może to być nawet powyżej 85 proc., a w przypadku kwoty kredytów, które zostaną objęte wakacjami, odsetek może być jeszcze wyższy, ponieważ część klientów z niewielkimi kwotami kredytów pozostałymi do spłaty może faktycznie zignorować ten program, ale ci, którym pozostało do spłaty stosunkowo dużo, raczej z tego programu skorzystają.

– Pamiętajmy jednak, że wakacjami objęty jest tylko jeden kredyt na osobę, a część klientów posiada więcej pożyczek, co obniża ten wskaźnik. Generalnie – podobnie jak program 500+ – spodziewałbym się, że jednak większość klientów skorzysta z tego „prezentu”, wymuszonego na bankach siłą ustawy, która wywłaszcza je i ich akcjonariuszy z około 20 mld zł – mówi Materna.

Będą straty

mBank szacuje negatywny wpływ wakacji kredytowych na wynik brutto w III kwartale na 1,4 mld zł przy założeniu, że skorzysta z wakacji 80 proc. uprawnionych klientów. Bank spodziewa się, że wynik netto grupy w tym okresie będzie ujemny. Niemiecki Commerzbank, właściciel mBanku, rozważy podjęcie kroków prawnych przeciwko Polsce w związku z wprowadzeniem wakacji kredytowych. Zapytaliśmy inne banki z kapitałem zagranicznym, czy również rozważają taką drogę, ale do zamknięcia tego wydania „Parkietu” nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Straty w III kwartale, pierwszej od 14 lat, spodziewa się także ING Bank Śląski, który szacuje, że program wakacji kredytowych obniży wynik brutto za lipiec 2022 r. o ok. 1,7 mld zł. Natomiast Bank Millennium ocenia, że w przypadku skorzystania z wakacji kredytowych przez wszystkich uprawnionych kredytobiorców wpływ na poziomie grupy wyniesie 1,78 mln zł. Grupa zakłada jednak rozpoznanie w III kw. kosztu w wysokości 75–90 proc. tej kwoty. W efekcie zarząd zdecydował o uruchomieniu planu naprawy z uwagi na ryzyko naruszenia współczynników kapitałowych.

– Spadek współczynników kapitałowych i uruchomienie planu naprawy to nigdy nie jest pozytywna wiadomość, ale nie jestem przesadnie pesymistyczny co do Millennium. Nie wynika to ze strukturalnych problemów banku, tylko kumulacji negatywnych czynników i dużych jednorazowych kosztów. Zyskowność banku, odliczając te wszystkie negatywne czynniki, jest nadal dobra. Powrót współczynników do poziomów powyżej minimalnych wymogów nastąpi względnie szybko. Ponadto bank dzięki programowi naprawy skorzysta z prawa do niepłacenia podatku bankowego – mówi Jańczak.

Notowania w górę

W ubiegłym tygodniu WIG-banki znalazł się najniżej od lutego 2021 r. W poniedziałek nastąpiło jednak odbicie i na początku sesji indeks rósł o ponad 3 proc. Najmocniej zyskiwał Bank Millennium.

– Na bazie podanych szacunków można oczekiwać maksymalnego poziomu „kary” dla banków z tytułu wakacji kredytowych. Oscyluje ona w okolicach 20 mld zł, czyli zgodnie z szacunkami NBP i nieco poniżej szacunków ZBP. Nie ma więc negatywnego zaskoczenia i z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że więcej niż 20 mld zł nie będzie. Zatem te szacunki można odczytywać jako neutralną wiadomość, co w połączeniu z lepszymi nastrojami na rynkach przyczyniło się do odbicia notowań banków w poniedziałek – tłumaczy Jańczak.