Kończy się paliwo dla inflacji w Polsce

Pieniądza w polskiej gospodarce przybywa coraz wolniej, a jego siła nabywcza gwałtownie spada. To zwiastun recesji, ale też hamowania inflacji.

Publikacja: 23.06.2022 16:04

Kończy się paliwo dla inflacji w Polsce

Foto: Bloomberg

Jak podał w czwartek Narodowy Bank Polski, wąsko rozumiana podaż pieniądza, czyli tzw. agregat M1, który obejmuje gotówkę w obiegu oraz depozyty bieżące w bankach, wzrosła w maju o 2,7 proc. rok do roku, po zwyżce o 5,1 proc. w kwietniu. To najsłabszy wynik od 2012 r. Wtedy był to zwiastun silnego spowolnienia gospodarczego: w IV kwartale tamtego roku i I kwartale 2013 r. PKB Polski malał rok do roku, a w całym 2013 r. wzrósł o zaledwie 1,1 proc.

Teraz również, jak oceniają ekonomiści, hamowanie wzrostu podaży pieniądza zwiastuje spowolnienie i to prawdopodobnie potężniejsze niż przed dekadą. W ujęciu realnym, czyli po uwzględnieniu inflacji, M1 od marca gwałtownie maleje. W maju spadek sięgnął już 11,2 proc. rok do roku. Dla porównania, w 2012 r. wynosił maksymalnie 4,9 proc. rok do roku. Spadek realnej podaży pieniądza oznacza, że krążący w gospodarce pieniądz wystarcza na zakup coraz mniejszej ilości towarów i usług. To zaś powinno tłumić popyt w gospodarce.

Podaż pieniądza w szerokim sensie – tzw. agregat M3, który obejmuje gotówkę w obiegu, depozyty bieżące oraz depozyty terminowe o zapadalności do dwóch lat – wzrosła w maju o 7,6 proc. rok do roku po zwyżce o 8,2 proc. w kwietniu. Ankietowani przez „Parkiet” ekonomiści przeciętnie szacowali średnio, że wzrost M3 zwolnił jedynie nieznacznie, do 8,1 proc. rok do roku.

Szybszy wzrost podaży pieniądza w szerokim sensie niż podaży pieniądza w wąskim sensie oznacza, że maleje tzw. preferencja płynności gospodarstw domowych i firm. Zamiast utrzymywać środki w gotówce i na rachunkach bieżących z przeznaczeniem na wydatki, uczestnicy życia gospodarczego przesuwają część pieniędzy na depozyty terminowe.

Wśród czynników kreacji pieniądza, uwagę zwraca hamowanie akcji kredytowej. Zobowiązania gospodarstw domowych wobec banków były w maju o zaledwie 1,9 proc. większe niż rok wcześniej (w ujęciu transakcyjnym, czyli po uwzględnieniu zmian kursów walut), po zwyżce o 2,9 proc. w kwietniu. Nie licząc okresu epidemii Covid-19, która czasowo zamroziła akcję kredytową, to najsłabszy wynik w historii danych NBP, sięgającej 2005 r. W ujęciu miesiąc do miesiąca coraz mocniej kurczy się portfel kredytów hipotecznych banków.

W maju nieznacznie wyhamował też wzrost podaży kredytu dla przedsiębiorstw niefinansowych. Ich zobowiązania wobec banków zwiększyły się (w ujęciu transakcyjnym) o 12 proc. rok do roku, po zwyżce o 12,1 proc. w kwietniu. Wcześniej, od października, wzrost tych zobowiązań systematycznie przyspieszał, co ekonomiści wiązali z coraz większym zapotrzebowaniem firm na kredyt obrotowy w warunkach rosnących cen.

Banki
Usługi polskich banków prawie najdroższe w UE
Banki
Banki idą na rekord. Dzięki odsetkom mają potężne zyski
Banki
Reforma WIBOR-u w końcu może ruszyć. Jakie korzyści dla klientów?
Banki
Michał Bolesławski nowym prezesem ING BSK. Jest zgoda KNF
https://track.adform.net/adfserve/?bn=78448408;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Banki
Jakie rezerwy na franki
Banki
KNF: 100 proc. zysku banków na dywidendę jeszcze nie teraz