#WykresDnia: Chaos budżetowy zagraża wzrostowi gospodarczemu Niemiec

Niemiecki PKB skurczył się w III kwartale o 0,1 proc. kw./kw., mimo że wydatki rządowe wzrosły o 0,2 proc. Zamrożenie wydatków publicznych, wprowadzone po orzeczeniu Trybunału, może w IV kwartale wepchnąć gospodarkę w recesję.

Foto: parkiet.com

Jak wynika z danych opublikowanych przez Federalny Urząd Statystyczny (Destatis), niemiecka gospodarka znajduje się na krawędzi recesji, ponieważ produkt krajowy brutto w trzecim kwartale spadł o 0,1 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem.

– Po słabym rozwoju gospodarczym zaobserwowanym w pierwszej połowie 2023 r., niemiecka gospodarka rozpoczęła drugą połowę roku z niewielkim spadkiem wyników – powiedziała prezes Destatis Ruth Brand. Produkcja gospodarcza w pierwszych dwóch kwartałach roku niemal się zatrzymała. Wyniki gospodarcze w pierwszych dwóch kwartałach roku utrzymywały się na praktycznie stagnacji (pierwszy kwartał: 0,0 proc., drugi kwartał: +0,1 proc.). PKB w III kwartale 2023 r. spadł o 0,8 proc. po skorygowaniu cenowym w porównaniu z III kwartałem 2022 r. Po korekcie cenowej i kalendarzowej spadek był mniejszy (-0,4 proc.), gdyż było o jeden dzień roboczy mniej niż w tym samym okresie rok wcześniej.

Według Destatis, podczas gdy wydatki rządowe nieznacznie wzrosły o 0,2 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem, konsumpcja prywatna spadła o 0,3 proc. W porównaniu rok do roku wydatki konsumenckie spadły nawet o 2,0 proc. ze względu na wysoki poziom cen.

Niemieccy konsumenci wydają mniej na żywność i napoje, usługi restauracyjne i noclegowe oraz towary krótkotrwałe, takie jak zwłaszcza odzież. – Utrzymujące się wysokie ceny nadal wywierają zauważalny wpływ – stwierdził Destatis. Odczuwalne były zwłaszcza w przypadku żywności i napojów, usług restauracyjnych i noclegowych oraz dóbr półtrwałych, takich jak odzież. W każdej z tych kategorii wydano znacznie mniej niż w roku poprzednim, po uwzględnieniu wahań cen. Natomiast pozytywne sygnały nadeszły z sektora transportu, częściowo za sprawą większych zakupów samochodów osobowych. Publiczne wydatki na spożycie ostateczne również spadły rok do roku (-1,6 proc., skorygowane o cenę), choć nieco mniej niż wydatki na spożycie ostateczne gospodarstw domowych. Zwłaszcza rząd centralny wydał mniej niż rok wcześniej na spożycie finalne. Jedną z przyczyn spadku były znacznie niższe wydatki na szczepionki przeciwko Covid-19 w porównaniu z trzecim kwartałem 2022 r.

Do PKB pozytywnie kontrybuowały nakłady brutto na środki trwałe. W porównaniu do poprzedniego kwartału nakłady na środki trwałe w maszynach i urządzeniach w trzecim kwartale wzrosły o 1,1 proc., a na środki trwałe w budownictwie o 0,4 proc. po korekcie cenowej, sezonowej i kalendarzowej.

Handel zagraniczny spadł w III kwartale 2023 r. w ujęciu cenowym, kalendarzowym i sezonowym. Całkowity eksport towarów i usług spadł o 0,8 proc. w porównaniu z II kwartałem 2023 r. Import spadł jeszcze bardziej (-1,3 proc.).

Przed gwałtownym spadkiem do 4,5 proc. we wrześniu inflacja w Niemczech normalizowała się wolniej niż w innych krajach strefy euro. Według oficjalnych danych, w październiku inflacja w największej gospodarce Europy ponownie spadła do 3,8 proc.

Słaba gospodarka światowa odcisnęła piętno także na ważnym niemieckim przemyśle eksportowym. Według Destatis całkowity eksport towarów i usług kraju w III kwartale spadł o 0,8 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem, podczas gdy import spadł nawet o 1,3 proc.

Niemieckie firmy patrzą jednak w przyszłość z większym optymizmem. Opublikowany również w piątek indeks klimatu biznesowego ifo wzrósł z 86,9 punktu w październiku do 87,3 punktu w listopadzie, co stanowi trzeci wzrost z rzędu.

– Niemiecka gospodarka stabilizuje się, choć na niskim poziomie – stwierdził Clemens Fuest, prezes Instytutu ifo. Spółki oceniły swoją obecną sytuację biznesową jako nieco lepszą, a „oczekiwania na kolejne miesiące również były mniej pesymistyczne”.

Niemiecka gospodarka „wciąż płynie po wzburzonych wodach” – stwierdził bank centralny kraju (Bundesbank) w swoim miesięcznym raporcie za listopad, opublikowanym na początku tego tygodnia. Niemiecka gospodarka ma „tylko żmudnie podnieść się z okresu osłabienia”, który trwa od wybuchu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.

Instytuty ekonomiczne i rząd Niemiec spodziewają się, że w 2023 r. gospodarka kraju będzie się nadal kurczyć, a następnie w 2024 r. ponownie przyspieszy. Niemiecka Rada Ekspertów Ekonomicznych prognozuje, że PKB w przyszłym roku wzrośnie o 0,7 proc., podczas gdy rząd Niemiec spodziewa się wzrostu o 1,3 proc.