Ponad 76 mld zł deficytu w budżecie państwa po marcu

Dziura w kasie państwa puchnie jak na drożdżach – wynika z danych Ministerstwa Finansów. Po części to efekt ubytków w dochodach z PIT, z których więcej trafia do samorządów. Po części – początku wykupy długu pandemicznego.

W okresie styczeń-marzec 2025 r. deficyt w budżecie państwa budżetu państwa wynosił 76,3 mld zł, czyli ponad 26 proc. planu na cały rok - podał resort finansów we wtorkowym komunikacie. Jeszcze miesiąc wcześniej deficyt wynosił 36 mld zł, a roku temu (po marcu 2024 r.) było to 24,5 mld zł.

Jakie dochody budżetu po marcu 2025 r.

Tak duży deficyt po ledwie trzech miesiącach roku, to efekt problemów zarówno po stronie dochodowej jak i po stronie wydatkowej budżetu. Pewnym pocieszeniem może być fakt, że to kłopoty spodziewane.

I tak, w okresie styczeń – marzec 2025 r. łączne dochody wyniosły 118,4 mld zł i były niższe aż o ok. 28 mld zł (tj. 19,1 proc.) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego roku. - Co przede wszystkim wynika z reformy finansowania samorządów, a więc zwiększenie ich udziałów w dochodach z PIT i CIT – podkreśla Ministerstwo Finansów.

Wpływy z podatku CIT w okresie styczeń-marzec 2025 wyniosły 25,3 mld zł i były wyższe 40,3 proc. niż rok wcześniej (a w warunkach bez reformy wzrosły by o 50,6 proc.) Wpływy z podatku PIT były zaś ujemne i wyniosły -28,7 mld zł (bez reformy wyniosłyby ok. 17,1 mld zł).

Ile PIT dla samorządów ile dla budżetu państwa

Jak to w ogóle możliwe, by dochody były ujemne? MF wyjaśnia, że JST (z tytułu udziału w dochodach z PIT w okresie styczeń-marzec 2025 r.) przekazano 66,9 mld zł. Zaś całkowite wpływy z PIT wyniosły w tym okresie 38,1 mld zł. MF podkreśla przy tym, że na styczeń oraz luty br. samorządom zostały przypisane raty w wysokościach po 2/13 kwoty zaplanowanej na cały rok. Wszystkie kolejne raty (od marca do listopada) stanowią 1/13 kwoty zaplanowanej na cały rok.

Z kolei dochody z VAT wyniosły 84,3 mld zł i były wyższe o 11,8 proc. rok do roku, a z akcyzy – wzrosły jedynie o 0,3 proc. do 19,5 mld zł. MF przypomina tu, że od 1 stycznia 2025 r. o 5 proc. wzrosła akcyza na alkohol, piwo, wino, itp., a podwyższone stawki na wyroby tytoniowe zaczęły obowiązywać od marca.

Jakie wydatki budżetu po marcu 2025 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – marzec 2025 r. wyniosło 194,7 mld zł, czyli wzrosło o 13,9 proc. rok do roku. Ministerstwo Finansów wyjaśnia w komunikacie, że ten duży roczny wzrost wynika przede wszystkim z przekazania w marcu br. ok. 19 mld zł na spłatę zobowiązań z tytułu obligacji (wraz z odsetkami) Polskiego Funduszu Rozwoju wyemitowanych w roku 2020 na sfinansowanie rządowego programu „Tarcz Finansowych” w czasie pandemii.

To pierwsza transza przeznaczona na wykup pandemicznego długu. Łącznie, jak przewiduje tegoroczna ustawa budżetowa, na ten cel ma zostać przeznaczonych 67 mld zł.

W okresie styczeń-marzec pięć największych części budżetowych to: ZUS (33,7 mld zł), obrona narodowa (21,8 mld zł), gospodarka (19,6 mld zł, głównie na wykup obligacji PFR), subwencje dla JST (16,6 mld zł) oraz zdrowie (14 mld zł).