Windykatorów portret własny zależy od malującego

Raporty windykatorów wskazują na spore rozbieżności w ocenie sytuacji rynkowej. Część przedstawia rekordowe wyniki, a część zaleca dużą ostrożność.

Inwestorze! Wejdź na www.e-kiosk.pl/eparkiet, zarejestruj się i czytaj darmowe e-wydania "Parkietu". Promocja trwa od 26 listopada do 2 grudnia 2013r.

 

Grupa P.R.E.S.C.O. kupiła do końca września pakiety wierzytelności o wartości nominalnej 27 mln zł, choć brała udział w przetargach o wartości ponad 8 mld zł, jakie prowadzono w tym czasie. Skromną aktywność grupa tłumaczy „(...) niesatysfakcjonującą (...) relacją cen (...) portfeli wierzytelności do ich jakości". Władze spółki upatrują przyczyn tej sytuacji w licznych emisjach obligacji prowadzonych przez spółki windykacyjne lub ich zasilenie środkami z zagranicy, co powoduje, że spółki te chcą szybko zainwestować pozyskane środki (aby nie notować „pustych" kosztów finansowych). P.R.E.S.C.O. informuje o kilkunastu transakcjach „przekraczających racjonalną wycenę licytowanych portfeli" przeprowadzonych w III kwartale. Drugim czynnikiem „wpływającym na wzrost skłonności do ryzyka" jest konieczność dostarczenia nowych wierzytelności do obsługi rozbudowanym strukturom operacyjnym. W przeciwnym razie część firm zmuszona byłaby do redukcji zatrudnienia.

128 tys. zł to średnia wartość zapisu złożonego na obligacje serii D PKN Orlen

Ostrzeżenie czy usprawiedliwienie?

Choć nie padają nazwy konkurencyjnych spółek, które miałyby przepłacać za przejmowane pakiety, tezy przedstawione w raporcie kwartalnym P.R.E.S.C.O. są bardzo odważne i nietypowe. Zwykle bowiem spółki nie odnoszą się do działań konkurencji i nie komentują ich poczynań. U postronnego obserwatora szybko pojawi się pytanie, na ile komentarze P.R.E.S.C.O. są ostrzeżeniem, a na ile usprawiedliwieniem braku przyrostu wyników? Przychody grupy w III kwartale były o 14 proc. niższe niż przed rokiem, a zysk operacyjny spadł o 22,8 proc. W tym samym czasie np. przychody Kruka wzrosły o 20,5 proc., a zysk operacyjny o 16 proc. W przypadku Bestu było to odpowiednio 16,5 proc. i 69 proc.

Zyski z przyszłości

Odpowiedzi dostarczy czas, ale już dziś widać, jak wiele w rachunkach wyników windykatorów zależy od zasad księgowania. Best w komentarzu do wyników podaje, że skokowa poprawa (narastająco przychody wzrosły o 113 proc., zysk netto o 360 proc.) to efekt przejęcia kontroli nad funduszem zamkniętym, który wygenerował 82 proc. dochodu grupy, a po-chodził on ze zmiany wyceny wartości posiadanych przez fundusz aktywów na skutek obniżenia premii dyskontowej (premii za ryzyko) stosowanej do wyceny bieżącej wartości przyszłych przepływów pieniężnych.

Jeszcze trudniej zorientować się w rachunku e-Kancelarii, która pokazała spadek przychodów o 36,5 proc. i jednocześnie wzrost zysku netto o 275 proc. Żeby było trudniej, lwia część zysku pochodzi z „innych przychodów operacyjnych", natomiast to, co w ubiegłych okresach przynosiło spółce zyski, czyli aktualizacja wartości inwestycji, tym razem przyniosła stratę, co może wskazywać, że istotnie w raporcie P.R.E.S.C.O. coś jest na rzeczy.  Informuje o tym także 24-proc. spadek przychodów e-Kancelarii z windykacji wierzytelności kupionych na własny rachunek, choć ich wartość w aktywach grupy wzrosła pięciokrotnie. Władze zapowiadają jednak wzrost zysków w przyszłości.

Trudne do zrozumienia i nie w pełni jasne zabiegi księgowe są zresztą typowe dla branży, a obecność funduszy sekurytyzacyjnych  w bilansach dodatkowo komplikuje obraz. Dlatego tezy władz P.R.E.S.C.O. nie łatwo sprawdzić, czy też skontrować.

We wrześniowym wywiadzie Piotr Krupa, prezes Kruka, powiedział, że ceny pakietów wierzytelności są tańsze niż dawniej, gdy rywalizacja windykatorów na przetargach była jeszcze bardziej zaciekła. Według P.R.E.S.C.O. spadek średnich cen z 13,5 do 12 proc. nominału nadal nie daje szans na atrakcyjny zwrot z kapitału.

Wyjście na świat

Poszukiwanie nowych rynków działalności? przez Kruka w Hiszpanii, Kredyt Inkaso i P.R.E.S.C.O. w Rosji – świadczą jednak o tym, że krajowy rynek wierzytelności zdaje się tracić atrakcyjność. „(...) do sprzedaży trafiają przede wszystkim sprawy po bezskutecznych egzekucjach komorniczych" – przypomina P.R.E.S.C.O. Zdaniem grupy obecnie na rynku dominują pakiety z lat 2009–2012, co oznacza, że w przyszłości podaż wierzytelności może się skurczyć. Ich ceny mogą zatem okazać się jeszcze wyższe niż obecnie.

PKN Orlen Kupowali drobni inwestorzy?

Średnia wartość zapisu złożonego na obligacje serii D PKN Orlen wyniosła blisko 128 tys. zł i była wyraźnie niższa niż w przypadku emisji obligacji serii C, oferowanych kilka dni wcześniej, gdy wyniosła 290 tys. zł. Jak można wytłumaczyć tak duży spadek wartości średniego zapisu w obu emisjach? Najprościej byłoby obarczyć odpowiedzialnością decyzję o spadku marży – papiery serii D mają marżę o 10 pkt bazowych niższą niż papiery serii C. Zatem w przypadku serii D najwięksi inwestorzy odpuścili udział w emisji, jako nieopłacalny. Jednak warto odnotować, że z podobną sytuacją mieliśmy do czynienia w przypadku emisji serii A i B, które Orlen prowadził w maju i czerwcu tego roku, także w kilkudniowych odstępach. Średni zapis na obligacje serii A wyniósł 364 tys. zł, a na serię B 103,5 tys. A przecież oprocentowanie tych serii nie różniło się od siebie. Być może odpowiedzią jest niska popularność samego instrumentu obligacji korporacyjnych. Dopiero sukces emisji serii A i C zwrócił uwagę mniejszych inwestorów na możliwość zainwestowania środków i stąd ich wyższa frekwencja (i mniejsza średnia wartość zapisu) w emisjach B i D.