Na rynku skarbówek znów jest gorąco

Główny powód wyprzedaży obligacji to niechęć RPP do zaostrzania polityki pieniężnej.

Trwająca od sierpnia kolejna fala wyprzedaży polskich skarbówek w październiku tylko przyspieszyła. W kilka sesji rentowności 10-latek skoczyły z niespełna 6,8 proc. prawie do 8,2 proc. Po tym, jak w środę rentowności poprawiły ponaddwudziestoletni rekord z czerwca, w czwartek nieco zniżkowały, ponownie schodząc poniżej bariery 8 proc.

Zbiegło się to z informacjami o ostrym konflikcie w polskich władzach monetarnych. Dwoje nowych członków RPP skarży się na brak dostępu do analiz i krytykuje jej działania, a starzy członkowie zagrozili „dysydentom” doniesieniem do prokuratury. Jednak choć sprawa jest głośna, to specjaliści są podzieleni odnośnie do jej wpływu na rynek.

– Wewnętrzne tarcia w RPP uderzają w jej wizerunek, jednak mają marginalne znaczenie dla podejmowanych przez inwestorów decyzji – ocenia Karol Paczuski, zarządzający funduszami UNIQA TFI.

– Konflikt w RPP nie jest bez znaczenia. Wszystkie kontrowersyjne sytuacje wokół NBP w ostatnich latach podkopały wizerunek instytucji. Inwestorzy krajowi, a zwłaszcza zagraniczni, to widzą – komentuje Łukasz Zembik, szef działu analiz TMS Brokers.

Niepokoje wokół RPP

Różnice zdań znikają, jeśli chodzi o wpływ podejmowanych przez to gremium decyzji. Jak zauważa Paczuski, przyczyną obserwowanej wyprzedaży polskich obligacji był brak podwyżki stóp na ubiegłotygodniowym posiedzeniu RPP przy danych wskazujących na dynamiczny wzrost inflacji.

– Inwestorzy oczekują dalszego zaostrzania polityki pieniężnej, bo tylko to może zapobiec rozlewaniu się inflacji w gospodarce i utrwaleniu efektów tzw. drugiej rundy – zauważa Paczuski, wskazując na ryzyko wystąpienia sytuacji, w której wzrost oczekiwań inflacyjnych przekłada się na wzrost oczekiwań płacowych pracowników.

– Jeśli RPP zapowiada przerwę w cyklu zaostrzania polityki pieniężnej w momencie, kiedy inne banki centralne (w tym Fed i EBC) są w jego trakcie, to w oczach inwestorów zagranicznych nasz rynek staje się mniej atrakcyjny – wtóruje mu Zembik.

Jak dodaje specjalista, efektem jest obserwowany ostatnio znaczny wzrost premii za ryzyko inwestowania w Polsce. Za miarę takiego ryzyka można przyjąć różnicę w rentownościach 10-letnich obligacji polskich i niemieckich, która w miesiąc wzrosła o 170 punktów bazowych. W środę zbliżała się do 5,9 pkt proc., w porównaniu z 6,3 pkt proc. w szczycie czerwcowej paniki na rynku obligacji.

Globalna wyprzedaż

Z drugiej strony trzeba pamiętać, że wyprzedaż obligacji jest ogólnoświatowa. Szczególnie nasilona jest ona w naszym regionie, ale nie omija Europy Zachodniej ani USA. Rentowności węgierskich 10-latek z impetem wyszły powyżej 10 proc., a czeskich zbliżają się do odnotowanego w czerwcu szczytu na wysokości 5,8 proc. W Niemczech, gdzie przez trzy lata rentowności były ujemne, sięgają już 2,3 proc., a w USA przekroczyły 4 proc.

– Światowe rynki obligacji skarbowych dyskontują kolejne znaczne podwyżki stóp procentowych w USA i w strefie euro, które zapewne przypadną na czwarty kwartał 2022 r. i na pierwszy kwartał 2023 r. – zauważa Paczuski.

Jak dodaje Zembik, wyprzedaż obligacji w Polsce mogła przyspieszyć za sprawą czynników geopolitycznych. Bliskość geograficzna wojny rosyjsko-ukraińskiej powoduje, że kapitał zaczął omijać nasz kraj szerokim łukiem. Zaniepokojenie inwestorów powiększyły także zawirowania na brytyjskim rynku obligacji. Do tego dochodzi cała lista problemów z krajowego podwórka, w tym nie tylko sytuacja wokół RPP, ale też niepokojące prognozy inflacji.

– Związane ze wzrostem cen ropy i osłabieniem złotego zwyżki cen paliw na stacjach podsycają obawy o wzrost inflacji w Polsce powyżej 20 proc. Z drugiej strony rząd próbuje ograniczać podwyżki cen energii dla konsumentów, samorządów i odbiorców wrażliwych – analizuje Paczuski.