Private debt. Warto?

Finansowanie w formule private debt zaczęło nabierać na znaczeniu po kryzysie z roku 2007 w efekcie istotnego ograniczenia dostępu do finansowania bankowego.

CVI, menedżer ds. inwestycji

materiały prasowe

Początkowo było to alternatywne źródło finansowania transakcji lewarowanych, prowadzonych przez private equity (sponsored transactions), które do dziś stanowią istotny udział w przypadku transakcji realizowanych w USA czy też Europie Zachodniej. Następnie jednak transakcje private debt objęły również bezpośrednie finansowanie przedsiębiorstw, niezwiązane z transakcjami funduszy private equity (direct lending, sponsorless transactions).

W ostatnich latach private debt stał się odrębną klasą aktywów. Aktywa pod zarządzaniem firm wyspecjalizowanych w tej strategii wzrosły w latach 2007–2021 w ujęciu globalnym ponadsześciokrotnie, do 1,2 bln USD. Potencjał wzrostu rynku private debt w Europie Środkowo-Wschodniej szacowany jest obecnie na 10 mld EUR.

Private debt to finansowanie na rynku prywatnym w elastycznej formule długu korporacyjnego. Nie konkuruje z finansowaniem bankowym – może z nim współistnieć, będąc finansowaniem podporządkowanym, a zarazem dodatkowym elementem w strukturze kapitałowej. Ten rodzaj finansowania umożliwia finansowanie projektów w strukturze nieosiągalnej dla banku lub spółek, które nie mają dostępu do finansowaniu bankowego, np. z uwagi na nietypowy pakiet zabezpieczeń.

Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej analizowane są nie tylko historyczne wyniki spółki, ale również perspektywy jej rozwoju. Szczególnie istotna jest zdolność biznesu do generowania gotówki i tym samym do obsługi zadłużenia. Takie podejście pozwala wspierać także te przedsiębiorstwa, które nie mają wystarczających aktywów mogących stanowić zabezpieczenie dla banku, natomiast ich model biznesowy cechuje wysoki poziom konwersji gotówki.

Finansowanie w tej formule sprawdza się także w kontekście finansowania firm rodzinnych, w tym będących w procesie sukcesji, która jest złożona i wielowątkowa. Przekazanie biznesu kolejnemu pokoleniu często ma miejsce bez jakichkolwiek przepływów pieniężnych dla nestora, który w efekcie tego procesu przekazuje tak naprawdę często główne aktywo kształtujące jego majątek i tym samym główne źródło utrzymania. Private debt ma tutaj zastosowanie w pozyskaniu finansowania na cele związane z wypłatą dywidendy do właścicieli, co może umożliwić monetyzację aktywa, jakim jest przedsiębiorstwo, bez konieczności sprzedaży udziałów. W efekcie własność pozostaje w rodzinie, natomiast dług spłacany jest przez spółkę.

Musimy mieć jednak świadomość, że bardzo często zdarza się, że założyciel nie ma możliwości przekazania sterów w biznesie kolejnemu pokoleniu. W takiej sytuacji wykup menedżerski może okazać się ciekawą alternatywą. Oczywiście taka decyzja wymaga przygotowania właścicieli i przedsiębiorstwa – również od strony finansowej. Można rozważyć np. wdrożenie pakietu motywacyjnego dla zarządu, tak aby w średniookresowej perspektywie zarząd posiadał kapitał bądź udziały w przedsiębiorstwie, które może wykorzystać jako wkład własny w transakcji wykupu. Pozostałą część finansowania w takim przypadku może zapewnić private debt.

Zdarza się także, że spółka została założona przez dwie rodziny lub kilku partnerów biznesowych, z których obecnie tylko część chce kontynuować prowadzenie przedsiębiorstwa. W takim przypadku skonsolidowanie udziałów w ręku jednej rodziny jest warunkiem koniecznym dla dalszego rozwoju biznesu. Private debt może pomóc w rozwiązaniu problemu poprzez sfinansowanie wykupu wspólników, którzy nie chcą angażować się w dalsze prowadzenie biznesu.

Private debt stanowi także interesującą alternatywę dla finansowania w formie equity. Umożliwia spółce pozyskanie kapitału w formie długu, a więc bez ingerencji w strukturę udziałową. Nie powoduje rozwodnienia kapitału należącego do obecnych właścicieli, pozostawiając tym samym w ich rękach potencjalne korzyści wynikające ze wzrostu wartości biznesu. W porównaniu z funduszami private equity oczekujemy niższej stopy zwrotu, ale w zamian poszukujemy wyższego komfortu w zakresie ochrony zainwestowanego kapitału.

Można zdecydowanie powiedzieć, że private debt ogranicza zjawisko luki w finansowaniu MŚP, w tym także w znaczącym zakresie firm rodzinnych, dostarczając kapitał na potrzeby realizacji projektów, które nie zawsze mogą zostać sfinansowane przez banki, a z drugiej strony w ramach których przedsiębiorca nie chce pozbywać się udziałów, co miałoby miejsce przy wejściu funduszu private equity. Można więc powiedzieć, że ta klasa aktywów doskonale uzupełnia lukę pomiędzy finansowaniem bankowym a rozwiązaniami oferowanymi przez fundusze typu private equity.