Ten rok dla rynku IPO jest już stracony

Czwarty kwartał z reguły przynosił wzrost aktywności na rynku pierwotnym, ale teraz nic na to nie wskazuje. Potencjalni debiutanci wstrzymali oferty.

Główny indeks warszawskiej giełdy od początku roku stracił jedną trzecią. Trudna sytuacja na rynku wtórnym odstrasza debiutantów. Nie tylko na GPW. W trakcie dziewięciu miesięcy 2022 r. liczba IPO na świecie rok do roku zmniejszyła się o 44 proc., a ich wartość o 57 proc. W samym III kwartale 2022 r. były to spadki odpowiednio o 41 proc. i 56 proc. – wynika z najnowszego raportu EY.

Rzut oka na świat...

Zawirowania makroekonomiczne i geopolityczne odcisnęły piętno na niemal każdej gałęzi gospodarki. – Sprawia to, że kolejne firmy odkładają w czasie decyzję o wejściu na giełdę, czekając na poprawę koniunktury – mówi Anna Zaremba, partnerka EY Polska.

Trudną sytuację widać w każdym regionie. W obu Amerykach liczba transakcji w trakcie dziewięciu miesięcy zmniejszyła się rok do roku o 72 proc. (z 420 do 116), a ich wartość aż o 94 proc. (ze 134 mld USD do 7,5 mld USD). Z kolei w Europie liczba IPO spadła o 66 proc. (z 359 do 123), a wartość o 76 proc. (z 63,7 mld USD do 15,2 mld USD).

Najmniejsze spadki zanotowano w Azji. Tam liczba transakcji poszła w dół o 25 proc., a ich wartość o 22 proc. Połowa z dziesięciu największych tegorocznych IPO pochodziła z tego regionu. Narastająco w trakcie trzech kwartałów odpowiadał on za 61 proc. globalnej liczby transakcji oraz niemal 70 proc. ich wartości.

Na pierwszym miejscu pod względem liczby transakcji utrzymuje się sektor technologiczny, mimo iż co do zasady obecne spowolnienie gospodarcze i cykl zacieśniania polityki monetarnej przez banki centralne spółkom nowej ekonomii nie sprzyjają (presję na wycenę tworzy m.in. rosnąca stopa wolna od ryzyka). W trakcie dziewięciu miesięcy 2022 r. sektor technologiczny odpowiadał za ponad jedną piątą wszystkich IPO na świecie. Ale średnia wartość transakcji spadła tam w ujęciu rok do roku o ponad połowę. Widać też pogorszenie nastrojów w sektorze FMCG, gdzie przeciętna wartość IPO poszła w dół aż o 69 proc. Uwagę zwraca natomiast energetyka, która wprawdzie odpowiada za tylko 7 proc. wszystkich transakcji, ale pod względem wartości ofert udział tej branży jest największy i sięga 22 proc.

...oraz Polskę

W samym trzecim kwartale na warszawskiej giełdzie pojawiły się cztery spółki: Creotech Instruments, SimFabric, Bioceltix oraz Caspar Asset Management. Wszystkie przeniosły się z NewConnect. Analogicznie jak dwóch wcześniejszych tegorocznych debiutantów, czyli BioMaxima i Spyrosoft.

Spośród powyższych sześciu firm tylko jedna przeprowadziła przy okazji przeprowadzki ofertę publiczną. Był to Creotech, któremu udało się uplasować walory za niemal 40 mln zł. Jego notowania na tle rynku w ostatnich miesiącach radzą sobie całkiem dobrze.

Trudno mieć nadzieję, żeby jeszcze w tym roku na warszawskim parkiecie zadebiutowała nowa (spoza NewConnect) spółka. Wszystkie które wcześniej ogłaszały giełdowe plany, wstrzymały oferty. Komex, Dr Irena Eris, ExpertSender, Event Horizon, Oferteo, Transition Technologies MS, Desa czy Metalkas – to tylko przykłady spółek, których postępowania prospektowe w Komisji Nadzoru Finansowego mają status "zawieszone". Natomiast w toku jest kilka postępowań spółek planujących przeprowadzkę. Takich jak Genomtec czy Pointpack.

Na NewConnect od początku 2022 r. zadebiutowało 12 spółek. W całym 2021 r. mieliśmy 32 debiuty, a w 2020 r. tylko 14 – najmniej w historii rynku alternatywnego (wystartował w 2007 r.). Najwięcej nowych firm pojawiło się na tym parkiecie w 2011 r. , aż 172.