Rekomendacja S. Kredyty typu klucz za dług nie będą popularne

Rekomendacja S, której projekt nowelizacji przedstawiła niedawno Komisja Nadzoru Finansowego (opinie do niej będą zbierane do 21 września), wymusi na bankach wprowadzenie do oferty dwóch nowych rodzajów hipotek.

Chodzi o kredyty typu „klucz za dług", dające klientowi możliwość zwolnienia z długu w zamian za przeniesienie na bank własności mieszkania, oraz kredyty o stałym lub okresowo stałym oprocentowaniu.

To wyczekiwane zmiany, szczególnie dotyczące tego pierwszego produktu, bo hipoteki o stałym oprocentowaniu w ofercie paru banków były już od kilku lat (ale zainteresowanie nimi było marginalne).

– Wprowadzenie obowiązkowej oferty kredytów typu „klucz za dług" i z okresowo stałym oprocentowaniem to krok w dobrym kierunku, bo zwiększa bezpieczeństwo klientów. Ich popularność będzie zależała od cen, jakie banki zaoferują. A te będą wyższe niż w „zwykłych" kredytach mieszkaniowych – mówi Bartosz Turek, analityk Open Finance.

Dzieje się tak, bo w przypadku hipoteki z opcją „klucz za dług" banki ponoszą nieco większe ryzyko związane z możliwością oddania przez klienta mieszkania w zamian za dług, a w tych o stałym oprocentowaniu muszą zabezpieczyć długoterminowe finansowanie o odpowiedniej cenie, co też podnosi koszt kredytu. – Doświadczenia z naszego rynku, także z hipotekami walutowymi, pokazują, że klienci podejmują decyzję, kierując się niemal wyłącznie wysokością rat, więc najprawdopodobniej zainteresowanie klientów kredytem „klucz za dług" i tym o okresowo stałym oprocentowaniu będzie bardzo niewielkie – dodaje Turek.

Poza tym kredyty z opcją „klucz za dług" mogą być oferowane tylko określonym klientom. Pierwszy warunek to dochody wyższe od przeciętnego poziomu wynagrodzeń w gospodarce lub danym regionie zamieszkania.

Poza tym – celem ograniczania ryzyka zaciągania kredytów w celach spekulacyjnych zakupów na rynku nieruchomości – banki będą musiały zwrócić szczególną uwagę przy weryfikacji klientów ubiegających się o kredyt z opcją „klucz za dług", czy kredytobiorcy lub ich najbliższa rodzina nie mają innych zobowiązań kredytowych.

Grono potencjalnych klientów zawężają też dość restrykcyjne parametry samych kredytów. Maksymalna dopuszczalna wartość wskaźnika DtI (koszt obsługi długu w stosunku do dochodów) dla kredytów „klucz za dług" nie powinna przekraczać 35 proc. To oznacza, że kredyty te będą mogły zaciągać tyko osoby w najlepszej sytuacji finansowej. Ponadto wkład własny w momencie udzielenia kredytu powinien wynosić nie mniej niż 30 proc. wartości kredytowanej nieruchomości stanowiącej przedmiot zabezpieczenia. Poza tym warunki uznania wkładu własnego będą bardziej restrykcyjne (nie można „załatać" jego braku ubezpieczeniem czy wartością gruntu).

Tymczasem popyt na hipoteki wciąż jest bardzo mocny. W II kwartale 2018 r. banki udzieliły łącznie 53,7 tys. nowych hipotek wartych 13,74 mld zł. To odpowiednio o 7,7 proc. i 17,6 proc. więcej niż rok temu. To najlepszy rezultat pod względem wartości udzielonych kredytów w ciągu kilku ostatnich lat – wynika z danych Związku Banków Polskich. Dobry był także lipiec, gdy sprzedaż według Biura Informacji Kredytowej urosła aż o blisko 24 proc. rok do roku. BIK wskazuje, że w pierwszych siedmiu miesiącach 2018 r. banki udzieliły 136,5 tys. hipotek o wartości 32,84 mld zł. To więcej o 8,5 proc. i 17,7 proc. niż rok temu. Zarówno ZBP, jak i BIK są optymistyczne co do drugiego półrocza. Szacują, że w całym roku wartość nowych hipotek przekroczy 50 mld zł. Już 2017 r. był bardzo dobry, najlepszy od sześciu lat, sprzedaż wyniosła 46,5 mld zł, czyli urosła o 11,1 proc. Udziel-ono 204,4 tys. hipotek, o 5 proc. więcej niż rok wcześ-niej. mr