Oszczędności w TFI zmalały w rok o kilkanaście procent

Rynek funduszy zanotował niezły finisz w 2022 r., jednak łącznie miał na koniec grudnia pod zarządzaniem o 12 proc. mniej aktywów niż na koniec 2021 r. Nominalnie najwięcej kapitału pod zarządzaniem straciły portfele dłużne.

Rok spadków cen aktywów i wycofywania kapitału przez klientów nie mógł się skończyć inaczej dla TFI niż spadkiem aktywów pod zarządzaniem.

Rok pełen ciosów

W ostatnim miesiącu roku aktywa funduszy osiągnęły pułap 266,35 mld zł. W porównaniu z końcem listopada wzrosły o symboliczne 0,1 proc. – wynika z raportu Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz serwisu Analizy.pl. Przypomnijmy, że grudzień z punktu widzenia inwestorów był udany. W ostatnim miesiącu roku zwyżkowały m.in. krajowe akcje, choć słabiej zachowały się akcje rynków rozwiniętych. Z kolei rentowności obligacji spadały, co oznacza wzrost cen.

Mimo utrzymujących się odpływów z funduszy dłużnych w grudniu odnotowały one wzrost aktywów pod zarządzaniem o 1,1 proc. w stosunku do listopada. W efekcie na koniec 2022 r. fundusze dłużne miały pod zarządzaniem 81,7 mld zł, co przełożyło się na blisko 37-proc. udział w rynku. Z głównych grup funduszy wzrost kapitału pod zarządzaniem mają za sobą także portfele mieszane, łączące akcje i obligacje. Tego typu rozwiązania na koniec roku miały 34,1 mld zł aktywów, czyli o 1 proc. więcej niż z końcem listopada. Wygląda na to, że fundusze mieszane zyskiwały głównie dzięki umocnieniu obligacji, gdyż aktywa funduszy akcji tym razem stopniały o 0,8 proc. miesiąc do miesiąca. W tego typu portfelach klienci TFI mieli na koniec roku zgromadzonych 27,9 mld zł, co przekładało się na 10,5-proc. udział w rynku. Jak podano, najlepiej w zeszłym miesiącu wypadły fundusze inwestujące na GPW, których aktywa wzrosły niemal o 0,3 mld zł. W tym samym czasie o ponad 0,5 mld zł skurczyły się portfele funduszy akcji zagranicznych.

Najszybciej rosnącą kategorią funduszy znów były PPK. W ostatnim miesiącu roku ich kapitał pod zarządzaniem powiększył się o 4,6 proc., do 10,3 mld zł. Dane te dotyczą PPK zarządzanych przez TFI – bo jak podał w środę PFR Portal, łącznie w PPK jest już blisko 12 mld zł, a w grudniu do programu przystąpiło kolejnych 20 tys. uczestników.

Wśród TFI oferujących PPK największe pozostaje PKO z 3,8 mld zł aktywów pod zarządzaniem. Kolejne są PZU (2,43 mld zł) oraz Allianz (1,05 mld zł).

W skali całego roku większość kategorii funduszy ma za sobą spadek aktywów. Największą dynamikę spadku mają za sobą portfele akcji, które skurczyły się o ponad 27 proc. Za nimi znalazły się fundusze absolutnej stopy zwrotu, gdzie zniżka sięga 25 proc. Aktywa funduszy dłużnych w 12 miesięcy zmalały o 18,5 proc., mieszanych zaś o 15,2 proc.

Fundusze dłużne straciły jednak najwięcej w ujęciu nominalnym – ich aktywa warte są po 12 ubiegłych miesiącach o 18,6 mld zł mniej. W przypadku funduszy akcji zniżka sięga 10,5 mld zł, a produkty mieszane utraciły 6,1 mld zł kapitału pod zarządzaniem.

Spore straty w TFI

Dla kilku towarzystw funduszy poprzedni rok był bardzo trudny. Aktywa dwóch TFI w 2022 r. skurczyły się o ponad 40 proc. – to Generali Investments TFI (spadek o 40,2 proc.) i BNP Paribas TFI (zniżka o 46,1 proc.). Ponadto w siedmiu przypadkach aktywa pod zarządzaniem zmalały o ponad 30 proc.

W efekcie zmian właścicielskich na rynku TFI w czołówce pod względem przyrostu aktywów uplasowały się m.in. Allianz oraz Rockbridge.

Nominalnie największego przyrostu kapitału pod zarządzaniem doświadczyło wspomniane TFI Allianz, które w rok zyskało blisko 10 mld zł. Warto jednak dodać, że na koniec lutego, czyli tuż przed ogłoszeniem planów połączenia Avivy z Allianzem, ta pierwsza miała pod zarządzaniem około 13 mld zł.

Kolejne na liście było TFI PZU, któremu przybyło 5,5 mld zł aktywów. W czołówce znalazło się jeszcze Rockbridge, które przejęło Nationale-Nederlanden TFI.

Coraz bliżej równowagi

Pod względem nastawienia inwestorów do oferty TFI grudzień przyniósł lekką poprawę, natomiast saldo sprzedaży funduszy oferowanych szeroko nadal było pod kreską. W ostatnim miesiącu zeszłego roku z funduszy detalicznych wycofano około 0,42 mld zł, ale i tak był to jeden z najlepszych miesięcy 2022 r. Znów negatywnie na obraz sprzedaży wpłynęły portfele dłużne, z których wypłacono w ostatnim miesiącu 2022 r. ponad 0,3 mld zł. Na czoło pod względem napływów w grudniu wysunęło się PKO TFI.

W całym 2022 r. klienci TFI wycofali z funduszy około 24 mld zł netto (przewaga wpłat nad umorzeniami), natomiast w przypadku funduszy detalicznych saldo znalazło się aż 29,4 mld zł pod kreską.