Czy Polska stanie się nowym liderem badań klinicznych?

W raporcie Neuki mogliście państwo przeczytać, że przychody segmentu badań klinicznych w grupie wyniosły w pierwszych trzech kwartałach 2022 136,2 mln zł, co stanowi wzrost o 45 proc. w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku. Jak to interpretować? Jakie możliwości rozwoju na tym rynku, kształtowanym głównie przez trendy globalne, mają podmioty znad Wisły?

Publikacja: 09.01.2023 21:00

Tomasz Dąbrowski, prezes zarządu Clinscience i Pratii, spółek z Grupy Neuki

Tomasz Dąbrowski, prezes zarządu Clinscience i Pratii, spółek z Grupy Neuki

Foto: materiały prasowe

Znaczną część wspomnianego przychodu wypracowała Pratia, działająca w segmencie ośrodków badań klinicznych, odnotowującym w naszym kraju systematyczne wzrosty. Z drugiej strony Pratia dynamicznie rośnie zagranicą, zarządzając ośrodkami m.in. w Niemczech, Hiszpanii, czy Czechach. W trzech kwartałach 2022 spółka pozyskała 235 kontraktów o łącznej wartości przeszło 170 mln zł - o 53% większej niż w roku poprzednim. W samym III kwartale wzrost wartości nowo zawartych umów niemal podwoił się (wzrósł o 98% do prawie 70 mln zł).

Wzrost w tym segmencie nie stanowi zaskoczenia. Do Polski napływa coraz więcej międzynarodowych badań, które są realizowane zarówno w ośrodkach państwowych - na przykład szpitalach - jak i w ośrodkach prywatnych, coraz częściej znakomicie przygotowanych do tego zadania. Sama Pratia otworzyła niedawno w Warszawie największe centrum badawcze faz wczesnych oraz projektów onkologicznych w Europie. Ośrodek o powierzchni ponad 2 tys. m2 wyposażony jest we własne laboratorium, pracownie cytostatyczne oraz oddział szpitalny.

Wysoki standard i zaawansowanie technologiczne ośrodków jest, obok wykwalifikowanej kadry, jednym z driverów silnej ekspansji Polski na międzynarodowej arenie badań klinicznych. Ostatnie dostępne dane z 2020 roku mówią o wysokim 11. miejscu naszego kraju na świecie, pod względem dynamiki wzrostu Polska lokuje się na 5 miejscu w świecie. Badania kliniczne uzupełniają system publicznej opieki zdrowotnej, zapewniając pacjentom dostęp do innowacyjnych terapii. W 2020 roku z opcji tej skorzystało 25 tys. osób. Potencjał i zapotrzebowanie są jeszcze wyższe. Tylko ośrodki Pratia zapewniły w ciągu pierwszych 3 kwartałów 2022 opiekę 24 tysiącom aktywnych pacjentów w ramach trwających projektów.

Polska jest bardzo atrakcyjna dla sponsorów badań klinicznych pod kątem rekrutacji pacjentów i realizacji badań, jednak mamy też możliwości, aby zarządzać kluczowymi projektami na rynku międzynarodowym. Globalna wartość tego rynku to przeszło 50 mld dolarów1, a według szacunków ekspertów do 2030 roku może wynieść nawet 84 mld dolarów. O tym, komu przypadną w udziale kluczowe globalne pozycje, zadecydują kompetencje technologiczne w obszarze telemedycyny, modeli danych i zdecentralizowanych projektów klinicznych. Przyniosą one większą efektywność kosztową, czasową oraz podniosą komfort pacjenta uczestniczącego w badaniu klinicznym.

Przyszłością rynku badań klinicznych jest model zdecentralizowany, w którym istotnie ograniczona zostaje konieczność odbywania przez pacjenta wizyt w oddalonym ośrodku. Wszelkie możliwe procesy odbywają się zdalnie, na przykład z wykorzystaniem urządzeń telemedycznych, a ich uzupełnieniem są wizyty wykwalifikowanego personelu w miejscu zamieszkania pacjenta w celu przekazania leków, czy pobrania materiału biologicznego. Podstawą takiego trybu pracy jest digitalizacja. Inwestycje Clinscience z segmentu badań klinicznych Grupy NEUCA mają na celu pozyskanie i doskonalenie technologii, opartych między innymi na rozwiązaniach chmurowych, które umożliwią innowacyjne zarządzanie i monitorowanie projektów w modelu zdecentralizowanym. Poprzez naszą włosko-niemiecką spółkę EXOM Group jako pierwsi na świecie wprowadziliśmy system głosowego zawierania Świadomej Zgody Pacjenta na udział w badaniu klinicznym.

Kolejnym ważnym trendem kształtującym rynek jest wykorzystanie tzw. Real World Data - danych zebranych poza ścisłymi procedurami badania klinicznego, z baz pochodzących z wielu źródeł, w tym: rejestrów medycznych, ankiet, elektronicznych kont pacjentów, urządzeń telemedycznych, mobilnych i wearables. Ilość tych danych jest ogromna, są one jednak rozproszone, przechowywane w różnych standardach, o różnym poziomie kontroli jakości. Wyzwaniem jest ich zebranie i ustandaryzowanie, które pozwoli na wyciągnięcie wiarygodnych, poprawnych statystycznie wniosków. Do tego niezwykle skomplikowanego zadania zaprzęgana jest sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe. Korzyści są nie do przecenienia. Ponadto RWD znajdują szczególne zastosowanie w projektowaniu syntetycznych ramion kontrolnych - odpowiednika grupy kontrolnej, który nie tylko pozwala na przyspieszenie czasu trwania całego projektu, ale także pomaga wcześniej podejmować strategiczne decyzje dotyczące kierunku badania.

Z uwagi na ogromne znaczenie tego trendu, w Clinscience podjęliśmy strategiczną decyzję o inwestycji w amerykańską spółkę Agati Systems, dysponującą kluczowymi kompetencjami w tym obszarze. Nasza konsekwentna strategia 3D (Digital-Data-Driven) przynosi już widoczne rezultaty. 80% naszych kontraktów w obszarze biometrics (Data Managementu oraz Biostatystyki) pochodzi właśnie z USA. Zainteresowaniem cieszą się także usługi związane z Regulacjami Rejestracyjnymi obowiązującymi w Europie, narzucanymi przez EMA i w USA, kształtowanymi przez FDA - Clinscience jest jedną z niewielu firm, która posiada doświadczenie w centralnej rejestracja badań klinicznych w systemie CTIS. Ponadto, z naszych platform elektronicznych stworzonych do obsługi badań klinicznych korzystają dziś największe firmy farmaceutyczne m.in. w Niemczech, Włoszech i USA.

Zdecydowana większość globalnego rynku farmaceutycznego ulokowana jest w Stanach Zjednoczonych. Do niedawna kreowało to również rynek badań klinicznych, w którym Polska odgrywała raczej rolę podwykonawcy. Dzięki globalnym trendom, napędzanym przez technologie, nadchodzi jednak nowe rozdanie, w którym przewagę zyska ten, kto inwestuje w kompetencje przyszłości.

Felietony
Wspólny manifest rynkowy
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Felietony
Pora obudzić potencjał
Felietony
Kurs EUR/PLN na dłużej powinien pozostać w przedziale 4,25–4,40
Felietony
A jednak może się kręcić. I to jak!
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Felietony
Co i kiedy zmienia się w rozporządzeniu MAR?
Felietony
Dolar na fali, złoty w defensywie