PKN Orlen przekształci się w multienergetyczny koncern

Budowa dużej, morskiej farmy wiatrowej i przejęcie gdańskiej Energi mają pomóc w stworzeniu silnego podmiotu zdolnego skutecznie konkurować na międzynarodowym rynku.

Grupa kapitałowa PKN Orlen na intensywny rozwój działalności w branży energetycznej postawiła już kilka lat temu. Jej sztandarowymi inwestycjami były projekty dotyczące budowy bloków gazowo-parowych (CCGT) we Włocławku i w Płocku.

Inwestycje w bloki gazowe

Budowę pierwszego z nich rozpoczęto wiosną 2013 r. Blok o mocy 474 MWe (megawaty mocy elektrycznej) i 417 MWt (megawaty mocy cieplnej) wybudowało konsorcjum firm General Electric i SNC-Lavalin Polska. Koszt całego projektu zrealizowanego we Włocławku wyniósł około 1,4 mld zł. Powstały obiekt może zużywać rocznie 0,6 mld m sześc. gazu. Projekt został zrealizowany pod koniec czerwca 2017 r. Elektrociepłownia wytwarza energię elektryczną i cieplną przede wszystkim na potrzeby zależnego Anwilu, producenta nawozów i tworzyw sztucznych. Prąd kierowany jest też do krajowego systemu energetycznego. Co równie ważne, nowy obiekt spełnia wszystkie wymagania środowiskowe określone w przepisach krajowych i unijnych. Z ostatnich danych wynika, że w 2018 r. blok gazowo-parowy we Włocławku wyprodukował ponad 2,04 TWh (terawatogodziny) energii elektrycznej i dostarczył do Anwilu ponad 1,2 tys. TJ (teradżule) ciepła w parze technologicznej.

Pod koniec 2014 r. PKN Orlen podpisał z kolei z niemieckim Siemensem umowę na budowę w formule pod klucz bloku gazowo-parowego w Płocku. Całkowity koszt tej inwestycji zamknął się kwotą około 1,7 mld zł. Moce elektrociepłowni wynoszą 608 MWe i 519 MWt. Z kolei rocznie zużycie gazu może sięgać nawet 0,8 mld m sześc. Obiekt do komercyjnej eksploatacji oddano pod koniec czerwca 2018 r. Płocki blok gazowo-parowy został zlokalizowany wewnątrz rafinerii w pobliżu elektrociepłowni wybudowanej w latach wcześniejszych. Dostarcza parę przemysłową dla koncernu i energię elektryczną do krajowego systemu energetycznego. Stał się też największą elektrociepłownią gazową w Polsce, a praca bloku opiera się na najnowocześniejszych technologiach w zakresie ochrony środowiska. W 2018 r. wyprodukowano w nim ponad 2,9 TWh energii elektrycznej i prawie 1,4 tys. TJ pary skierowanej do sieci płockich zakładów.

Obecnie grupa PKN Orlen posiada aktywa energetyczne w trzech krajach: Polsce, Czechach i na Litwie. W naszym kraju, poza blokami gazowo- parowymi we Włocławku i Płocku, koncern jest właścicielem największej pod względem zainstalowanej mocy elektrociepłowni przemysłowej w Polsce i jednej z największych w Europie. Chodzi o obiekt w Płocku, wytwarzający ciepło i prąd w procesie wysokosprawnej kogeneracji o mocy 2,15 tys. MWt i 415 MWe. Kotły w tym obiekcie opalane są ciężkim olejem opałowym pochodzącym z destylacji ropy i uzupełniająco gazem. Koncern posiada też elektrociepłownie w Trzebini i Jedliczu zasilane paliwem i miałem węglowym. Z kolei w Czechach dysponuje dwoma elektrociepłowniami bazującymi głównie na węglu brunatnym oraz gazie (w Litvinovie i Spolanie) oraz dwoma opalanych gazem ziemnym (w Kolinie i Pardubicach). Wreszcie w litewskich Możejkach elektrociepłownia opalana jest głównie ciężkim olejem opałowym, gazami rafineryjnymi oraz gazem ziemnym.

Farma wiatrowa na Bałtyku

Obecnie jednym z kluczowych, strategicznych projektów energetycznych PKN Orlen jest budowa morskiej farmy wiatrowej na Morzu Bałtyckim. Koncesja koncernu zlokalizowanajest około 23 km na północ od Choczewa i Łeby. Badania środowiskowe wraz z badaniami dna morskiego oraz pomiary wietrzności prowadzone są na obszarze posiadanej koncesji na budowę morskiej farmy wiatrowej. Dzięki wynikom prowadzonych badań i analiz będzie możliwe stworzenie wstępnego planu rozmieszczenia turbin i wstępne określenie ich optymalnego rodzaju i wielkości konstrukcji wsporczych poprzez implementację wyników wspomnianych badań do projektu technicznego.

PKN Orlen, poprzez swoją spółkę celową Baltic Power, posiada koncesję na budowę farm wiatrowych o maksymalnej łącznej mocy do 1,2GWe. Spółka jest w trakcie procesu wyboru partnera branżowego z doświadczeniem przy inwestycjach w morskie farmy wiatrowe, z którym wspólnie chce realizować projekt. Planowany termin rozpoczęcia budowy Morskiej Farmy Wiatrowej Baltic Power szacowany jest najwcześniej na 2023 r. Całkowity koszt budowy morskich farm może sięgnąć kilkunastu miliardów złotych.

Inwestycja w offshore wind jest elementem strategii koncernu dotyczącej rozwoju zeroemisyjnych źródeł energii. Grupa już teraz jest czwartym co do wielkości wytwórcą energii elektrycznej w Polsce, a jej aktywa, w tym dwa bloki gazowo-parowe w Płocku i we Włocławku, stanowiłyby dobre źródło bilansowania produkcji farm wiatrowych. PKN Orlen planuje również budowę elektrowni fotowoltaicznej we Włocławku wraz z infrastrukturą techniczną. Ma ona powstać na obszarze około 5 hektarów. Latem koncern ogłosił zapytanie ofertowe dotyczące jej budowy. Obecnie trwa analiza techniczna i ekonomiczna tego przedsięwzięcia. Elektrownia fotowoltaiczna ma mieć około 2,5 MWe i wytwarzać w skali roku około 2,5 GWh energii.

Wezwanie na akcje Energi

Płocki koncern w biznesie energetycznym stawia również na przejęcia. Na początku grudnia ogłosił zamiar kupna gdańskiego koncernu Energa. W wezwaniu chce nabyć wszystkie jego akcje – oferuje po 7 zł za jedną. Zapisy mają ruszyć 31 stycznia i potrwają do 9 kwietnia. Ogłoszone wezwanie zawiera warunki zawieszające. Zakładają przede wszystkim, że wezwanie dojdzie do skutku, jeśli zapisami zostaną objęte papiery uprawniające do wykonywania co najmniej 66 proc. ogólnej liczby głosów. Konieczne będzie też uzyskanie zgody organu antymonopolowego na koncentrację.

PKN Orlen przekonuje, że planowana transakcja wpisuje się w jego strategię, zakładającą budowę silnego multienergetycznego koncernu, w tym dalszy rozwój obszaru energetyki. Przejęcie Energi ma pomóc, obok zakupu Lotosu, w budowie silnego koncernu zdolnego do konkurowania na międzynarodowym rynku i odpornego na zmienne czynniki makroekonomiczne. Realizacja tych procesów przełoży się również na wymierne korzyści dla spółek, ich akcjonariuszy i wszystkich klientów. Kolejny cel planowanej transakcji to dywersyfikacja źródeł przychodów. Dzięki niej PKN Orlen liczy też na osiągnięcie licznych synergii kosztowych i przychodowych. Już dziś energetyka przynosi płockiemu koncernowi blisko 15 proc. zysku EBITDA. Po przejęciu Energi ten wskaźnik ma się zwiększyć do prawie 30 proc.

PKN Orlen przekonuje, że po sfinalizowaniu transakcji będzie można efektywniej niż dotychczas wykorzystać potencjał obu firm. Grupa PKN Orlen dysponuje obecnie zainstalowanymi mocami produkcyjnymi sięgającymi około 1,9 GWe (gigawaty mocy elektrycznej), z czego 1,6 GWe przypada na Polskę.

Z kolei Energa posiada we wszystkich swoich elektrowniach ponad 1,3 GWe. Jest m.in. właścicielem ponad 50 obiektów produkujących energię z odnawialnych źródeł, w tym przede wszystkim elektrowni wodnych, lądowych farm wiatrowych i farm fotowoltaicznych. Ponad 30 proc. produkowanego przez gdański koncern prądu pochodzi z odnawialnych źródeł i jest to najwyższy udział spośród jej głównych konkurentów. Spółka posiada również rozbudowaną sieć dystrybucji energii elektrycznej, o długości 188 tys. km, pokrywającą blisko jedną czwartą powierzchni naszego kraju. Co więcej, około 90 proc. wyniku EBITDA grupy pochodzi z segmentu dystrybucji. Tym samym zakup Energi przez PKN Orlen umożliwi mu pozyskanie rozbudowanej sieci dystrybucyjnej w północnej i centralnej Polsce oraz znaczącego portfela odnawialnych źródeł energii.

Zmienność produkcji z lądowych źródeł odnawialnych Energi oraz morskich źródeł odnawialnych będzie bilansowana pracą jednostek gazowych PKN Orlen. Nadwyżki produkcyjne PKN Orlen będą przeznaczone na pokrycie zapotrzebowania klientów Energi. W następstwie tego powinno dojść do ograniczenia kosztów związanych z prowadzaniem obrotu energią na TGE. Płocka firma liczy też, że dzięki połączeniu bazy klientów obydwu grup pojawi się dodatkowy potencjał do sprzedaży nowych produktów i usług, szczególnie wśród mniejszych odbiorców.

Rozwój PKN Orlen w kierunku koncernu multienergetycznego wpisuje się w trendy realizowane przez inne, międzynarodowe koncerny z branży paliwowej. W tym kierunku swoją działalność rozwijają m.in. tacy konkurenci jak węgierski MOL czy austriacki OMV, a także światowi giganci jak BP, Shell i Total.