Łagodna zima ułatwia realizację inwestycji infrastrukturalnych

Zadziwiająca odporność popytu inwestycyjnego pod koniec 2022 r. utrzymuje się też na początku br. To konsekwencja domykania projektów współfinansowanych z funduszy UE.

Produkcja budowlano-montażowa wzrosła w styczniu o 2,4 proc. rok do roku po zniżce o 0,8 proc. w grudniu. W budownictwie mieszkaniowym trwa zapaść związana ze spadkiem dostępności kredytu, ale sytuację w całym sektorze budowlanym ratują inwestycje infrastrukturalne.

Jak podał we wtorek GUS, produkcja budowlano-montażowa w pierwszym miesiącu 2023 r. wzrosła realnie (czyli w cenach stałych) o 2,4 proc. rok do roku. Jej zwyżki spodziewało się zaledwie pięć spośród 21 zespołów uczestniczących w comiesięcznej ankiecie „Parkietu”. Przeciętnie analitycy oczekiwali tąpnięcia produkcji budowlanej o 3,8 proc. rok do roku.

Po oczyszczeniu z wpływu czynników sezonowych produkcja budowlana była w styczniu aż o 7 proc. większa niż w grudniu, gdy zmalała o 3,7 proc. To najlepszy wynik od stycznia 2022 r., co wiąże się z wyjątkowo łaskawą dla sektora budowlanego pogodą zarówno na początku bieżącego roku, jak i rok wcześniej.

W sektorze budowlanym wyraźnie widać jednak pęknięcie: podczas gdy w zakresie inwestycji infrastrukturalnych widać wysoką aktywność firm, to w budownictwie mieszkaniowym pogłębia się zapaść.

Produkcja w kategorii „budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej” podskoczyła w styczniu br. o 15 proc. rok do roku, najbardziej od marca ub.r., po zwyżce o 1,4 proc. w grudniu, a aktywność w zakresie robot budowlanych specjalistycznych, które obejmują m.in. przygotowanie gruntów pod budowę, wzrosła o 7,5 proc. rok do roku po zniżce o 1,7 proc. miesiąc wcześniej. To właśnie tego rodzaju pracom zewnętrznym sprzyja ciepła zima. Jednocześnie produkcja firm zajmujących się wznoszeniem budynków tąpnęła o 10,7 proc. rok do roku, najbardziej od marca 2021 r., po zniżce o 3,7 proc. miesiąc wcześniej.

Ochłodzenie w budownictwie mieszkaniowym wyraźnie widoczne jest już od niemal roku. W marcu 2022 r. produkcja firm zajmujących się wznoszeniem budynków wzrosła aż o 44,8 proc. rok do roku, od tego czasu jej dynamika systematycznie opada, a od listopada ub.r. jest ujemna. To efekt spadku dostępności kredytów mieszkaniowych w związku ze wzrostem stóp procentowych i zacieśnieniem kryteriów udzielania kredytów w bankach.

Szczegółowe dane GUS wskazują, że liczba mieszkań w budowie jest wciąż na wysokim poziomie. W ocenie Piotra Popławskiego, ekonomisty z ING Banku Śląskiego, sugeruje to, że deweloperzy kończą rozpoczęte inwestycje, ale nie rozpoczynają nowych. Jednocześnie, jak zauważyli analitycy z HRE Investments, firmy budowlane zdają się szykować na odbicie popytu. W styczniu bowiem otrzymały pozwolenia na budowę 10,2 tys. mieszkań, faktycznie zaś rozpoczęły budowę 5,8 tys. mieszkań. W rezultacie zwiększyła się różnica między pulą uzyskanych i wykorzystanych w ostatnim czasie pozwoleń.

Jak zauważyli na Twitterze ekonomiści z Banku Pekao, w zakresie inwestycji infrastrukturalnych cały 2023 r. może wypaść nieźle. Będzie to wynik kończenia inwestycji współfinansowanych z budżetu UE na lata 2014–2020 (muszą być rozliczone do końca br.). W ocenie ekonomistów z Banku Ochrony Środowiska utrzymywanie się podwyższonej aktywności inwestycyjnej w sektorze publicznym w połączeniu z niską bazą odniesienia sprawi, że od II kwartału br. wzrost produkcji budowlano-montażowej będzie przekraczał 5 proc. rok do roku.

Inwestycje publiczne mogą być czynnikiem łagodzącym spowolnienie w zakresie inwestycji ogółem. W IV kwartale nakłady brutto na środki trwałe wzrosły – jak szacują ekonomiści – o 5,2 proc. rok do roku, po 2 proc. w III kwartale. W ocenie analityków z Credit Agricole BP w I kwartale br. należy się liczyć ze spadkiem inwestycji ogółem o 0,5 proc. rok do roku, a zdaniem ekonomistów z BOŚ ze zwyżką o 1,2 proc.