Inflacja w Polsce wysoka na tle UE. Wina energii i masła

Inflacja HICP w Polsce w listopadzie spadła do 3,9 proc., z 4,2 proc. w październiku – podał Eurostat. To wciąż odczyt blisko unijnego podium.

Publikacja: 19.12.2024 06:00

Inflacja w Polsce wysoka na tle UE. Wina energii i masła

Foto: Adobe Stock

Z danych Eurostatu wynika, że wyższą inflację w Unii Europejskiej mają obecnie tylko Rumunia (5,4 proc.), Belgia (4,8 proc.) i Chorwacja (4 proc.). Tyle samo co u nas inflacja HICP wyniosła też na Węgrzech, lekko mniej (3,6-3,8 proc.) w Estonii, Holandii i Słowacji). Inflacja w całej UE wyniosła średnio 2,5 proc., w strefie euro 2,2 proc. Inflacja HICP różni się strukturą analizowanego koszyka cenowego od inflacji CPI (wyliczanej przez GUS), która w listopadzie wyniosła 4,7 proc. rok do roku. Niemniej pozwala porównywać dynamikę cen między państwami UE.

Na wysokość inflacji w Polsce silnie rzutuje częściowe odmrożenie cen energii z lipca br. Z danych Eurostatu wynika, że w żadnym innym kraju UE ceny energii elektrycznej nie urosły tak mocno jak w Polsce (o ponad 21 proc. r./r. w listopadzie). Znacząco na tle Unii drożeje w Polsce też żywność: w listopadzie była o 4,2 proc. droższa niż przed rokiem. To dynamika niemal dwukrotnie wyższa niż średnia dla UE, aczkolwiek m.in. w Rumunii, Słowacji, Łotwie czy Chorwacji jest lekko wyższa (4,4–4,9 proc.). W tym miejscu warto odnotować, że wzbudzające ostatnio wiele emocji ceny masła w Polsce poszły w górę przez ostatni rok dość mocno – według danych Eurostatu o 20,5 proc. To niemal tyle, co średnia unijna (19,7 proc.), a np. w Niemczech, Słowacji i Czechach masło podrożało o około 40 proc. Jednocześnie to właśnie te kraje znacznie podbijają unijną średnią, a w zdecydowanej większości krajów Unii masło podrożało wyraźnie mniej niż w Polsce.

Czytaj więcej

Inflacja w listopadzie jednak wyższa. GUS zrewidował dane

Powodem do swego rodzaju „dumy” w ostatnich miesiącach wśród części członków Rady Polityki Pieniężnej jest poziom inflacji bazowej (tj. bez cen żywności, alkoholu, wyrobów tytoniowych i nośników energii) na tle innych krajów UE. Wprawdzie wciąż jest podwyższony (3,6 proc. w listopadzie, średnia w UE 2,9 proc.), ale niższy niż w krajach naszego regionu (m.in. w Rumunii 6,3 proc., na Węgrzech 4,9 proc., w Słowacji 4,3 proc., Czechach 4 proc.). Przyjmuje się, że inflacja bazowa jest lepszą miarą wewnętrznej presji inflacyjnej, wynikającej z siły popytu w gospodarce, a nie czynników niezależnych od polityki pieniężnej banku centralnego (m.in. szoki cenowe na rynkach rolnych czy energetycznych).

Co dalej z inflacją w Polsce? Przechodząc na miarę CPI: w grudniu inflacja powinna wzrosnąć w okolice 5 proc. z 4,7 proc. w listopadzie, następnie przez kilka miesięcy oscylować w okolicach lub nawet powyżej 5,5 proc. Wzrostowi na początku 2025 r. sprzyjać będą efekty niskiej bazy sprzed roku, ale też m.in. decyzja URE o wzroście taryf dystrybucyjnych za gaz o blisko 25 proc.

W drugiej połowie 2025 r. inflacja powinna opaść w okolice 3,5–4 proc., acz niepewna jest ścieżka w ostatnim kwartale ze względu na losy mrożenia energii. Jednocześnie uporczywa powinna być inflacja bazowa, w tym przede wszystkim inflacja usług. Listopadowa projekcja Narodowego Banku Polskiego zakłada, że inflacja bazowa nie spadnie poniżej 4 proc. przez cały 2025 r., bardziej optymistyczne prognozy przewidują powolną redukcję w okolice 3,5 proc.

Czytaj więcej

Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych sprzeda tysiąc ton masła. To cios w wysokie ceny
Gospodarka krajowa
Polacy kończą 2024 r. w gorszych nastrojach, niż go zaczęli
Gospodarka krajowa
Mniej z nas chce oszczędzać na świętach
Gospodarka krajowa
Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych sprzeda tysiąc ton masła. To cios w wysokie ceny
Gospodarka krajowa
W budżecie brakuje dużo pieniędzy. Czy podobnie będzie w 2025 roku?
Materiał Promocyjny
Mamy olbrzymi problem dziury w budżecie NFZ. Tymczasem system prywatny gwarantuje pacjentom coraz lepszą dostępność
Gospodarka krajowa
Bez oznak ożywienia w europejskim przemyśle
Gospodarka krajowa
Dziura w budżecie ciągle rośnie. Są nowe dane