Sukcesje i spowolnienie podkręcą rotację szefów

Chociaż ubiegły rok przyniósł spadek wymiany prezesów w giełdowych spółkach, to w 2020 r. eksperci spodziewają się przyspieszenia karuzeli

Chociaż grudniowe zmiany personalne na czele zarządów Banku Pekao i Grupy Lotos podwyższyły wskaźnik rotacji szefów zarówno w spółkach z udziałem Skarbu Państwa, jak i na warszawskiej giełdzie, to – jak wynika z naszej analizy – odsetek wymienionych szefów na GPW zmniejszył się w zeszłym roku do 16,9 proc. z nieco ponad 17 proc. rok wcześniej. Przyczyniło się do tego uspokojenie sytuacji w państwowych spółkach, gdzie w ostatnich miesiącach przed wyborami kadrowa miotła poszła do kąta.

Nowe porządki

W rezultacie barometr „Rzeczpospolitej" mierzący skalę rotacji szefów dużych spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa spadł jesienią do jednego z najniższych poziomów w swojej historii i najniższego od czasu objęcia rządów przez PiS pod koniec 2015 r. Kadrowa miotła nie stała jednak długo w kącie.

Grudniowe roszady w Pekao i Lotosie, powołanie nowego, tym razem już nie p.o. prezesa Energi, oraz styczniowa wymiana szefa PGNiG wskazują, że spółki Skarbu Państwa w 2020 r. ponownie mogą podkręcić bieg karuzeli prezesów na GPW.

Jak ocenia Andrzej Nartowski, wszystko wskazuje na to, że w 2020 r. spółki Skarbu Państwa pod okiem szefa nowego Ministerstwa Aktywów Państwowych, wicepremiera Jacka Sasina, ponownie mogą podkręcić bieg karuzeli prezesów na GPW. – Przecież nowe ministerstwo zostało powołane po to, by zrobić nowe porządki – dodaje Nartowski.

Również spółki bez państwowego akcjonariusza mogą mieć więcej okazji do kadrowych zmian. Widać tam bowiem zbliżającą się falę sukcesji, w ramach której założyciele przesuwają się do rad nadzorczych. A niekiedy odchodzą z firmy, jak miało to miejsce w przypadku Henry'ego McGoverna, współzałożyciela spółki i wieloletniego prezesa AmRestu, który w marcu sprzedał akcje restauracyjnej spółki i zrezygnował z zasiadania w jej radzie dyrektorów.

Niedługo później, w kwietniu, Dariusz Miłek, założyciel i wieloletni prezes CCC, objął funkcję przewodniczącego rady nadzorczej, „by mieć możliwość spojrzenia z wyższej perspektywy na sprawy spółki". W obu przypadkach sukcesorami zostali dotychczasowi szefowie finansów – Mark Chandler w firmie AmRest i Marcin Czyczerski w CCC.

Czas na świeżą krew

Nieco inny, ale też związany z sukcesją, charakter miała kwietniowa zmiana szefa Cyfrowego Polsatu. Po czterech latach na fotelu prezesa odszedł z firmy Tobias Solorz, syn Zygmunta Solorza, głównego akcjonariusza spółki, który zapowiedział, że wraz z synami (Tobiasem Solorzem i Piotrem Żakiem) chce kontrolować swoją grupę kapitałową z poziomu rad nadzorczych. Było to częścią większych zmian na czele spółek z grup.

Fotele prezesów zajmują często menedżerowie związani z firmami od lat, ale jak twierdzą przedstawiciele firm executive search, prywatne spółki decydują się na wpuszczenie „świeżej krwi" – z zewnątrz.

Andrzej Maciejewski, dyrektor Spencer Stuart w Polsce, twierdzi, że jest to efektem profesjonalizacji zarządów firm rodzinnych, niejednokrotnie kontrolowanych lub wciąż zarządzanych przez założycieli, którzy coraz częściej przechodzą do rad nadzorczych, przekazując stery następcom. Ten trend może się jeszcze nasilić w tym roku, gdy polską gospodarkę czeka spowolnienie wzrostu.

Zdaniem Maciejewskiego może się to przełożyć na większą presję kosztową i zmiany w zarządach gorzej sobie radzących firm, w których akcjonariusze tracą zaufanie do obecnych szefów.