Mimo spadku entuzjazmu dla przedsięwzięć związanych z siecią, spółki giełdowe będą nadal realizować swoje strategie internetowe. Na obecnym etapie rozwoju rynku na wyróżnienie zasługują działania i plany Agory, ComArchu i Prokomu.Przykłady z rynku amerykańskiego, gdzie akcje części tzw. dotcomów traciły na wartości z dnia na dzień, pokazują, że zaufanie inwestorów zostało dość mocno nadszarpnięte. Problemem większości spółek internetowych zza Oceanu było nastawienie na jak najszybsze pozyskanie dużego kapitału, dzięki któremu mogły przeprowadzać kosztowne kampanie reklamowe i finansować, nie zawsze do końca przemyślane, przejęcia innych firm. Wkrótce okazało się, że część z nich nie ma praktycznie żadnej strategii rozwoju, a wiara w duże zyski była oparta na mało precyzyjnych prognozach gwałtownego rozwoju e-biznesu w najbliższych latach. Także w Polsce etap bezkrytycznego entuzjazmu dla wszystkiego co związane z internetem jest już za nami. Nie znaczy to jednak, że wszystkie działania i plany związane z siecią przedstawione przez spółki giełdowe nie przyniosą wymiernych efektów.Jest kilka obszarów działalności internetowej, z którą można w Polsce wiązać duże nadzieje. Pierwszy z nich to dostarczanie narzędzi infrastruktury i know-how dla wszelkich przedsięwzięć związanych z e-biznesem. Nowa gospodarka dopiero zaczyna się u nas rozwijać i trudno jest prognozować, które modele biznesowe okażą się najlepsze. Pewne jest jedno: wszystkie firmy chcące skorzystać z szans, jakie daje sieć, muszą zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt, oprogramowanie i infrastrukturę. Już teraz, dla producentów sprzętu, oprogramowania, integratorów systemów i firm doradzających w dziedzinie IT, otwiera się ogromny rynek. Z koniunktury na narzędzia e-biznesowe mogą skorzystać głównie firmy zajmujące się produkcją oprogramowania i integracją, np.: ComArch, ComputerLand czy Prokom.Drugą dziedziną działalności w Internecie, z którą można wiązać nadzieje, jest handel i dostarczanie informacji dla klientów instytucjonalnych. Wiele firm dysponuje już odpowiednią infrastrukturą do kupowania i sprzedawania w sieci i szybki rozwój tego sektora jest bardziej prawdopodobny niż sektora e-commerce Business to Customer, gdzie barierą są wciąż wysoki koszt dostępu do internetu, brak zaufania konsumentów i mała liczba kart kredytowych używanych w Polsce. Z tego punktu widzenia trafione wydają się wszelkie inicjatywy typu B2B, jak np. zapowiedziane tworzenie portalu handlowego przez Prokom i Impexmetal (ce-market.com) oraz ComputerLand i Stalexport (portal e-st@l).dokończenie na str. 9dokończenie ze str. 8O wiele trudniej jest ocenić projekty polegające na publikacji serwisów w sieci, w tym portale, których tak wiele pojawiło się na rynku. Podstawowe pytanie brzmi: jak portale mogą generować przychody? Na razie ich działalność opiera się na sprzedaży przestrzeni reklamowej, przy czym ceny bannerów w sieci są na razie niskie. Projekty e-commerce w portalach dopiero zaczynają funkcjonować, a opłaty za dostęp do serwisów nie są przyjętą praktyką. Przedsięwzięcia portalowe wymagają ogromnych nakładów na sprzęt, infrastrukturę, redagowanie serwisów i kampanię reklamowe. Na razie portale są więc w dużej części przedsięwzięciami nieco na pokaz ? jako najbardziej widoczna forma działalności w internecie przyciągają uwagę inwestorów i obserwatorów rynku, kreują markę. Jedyny dobry scenariusz rozwoju przedsięwzięć typu portal, to budowanie grupy lojalnych użytkowników wokół serwisu i gromadzenie ich danych, tzw. profili. Następnym etapem będzie precyzyjne kierowanie do nich reklam i ofert zakupu produktów, zgodnych z ich zainteresowaniami. Tego rodzaju wykorzystanie marketingowe portalu, za kilka lat może przynieść spore zyski. Kluczem do realizacji wszelkich projektów związanych z portalami jest zapewnienie atrakcyjnej treści, ponieważ samą technologię można dość łatwo kupić.Kto ma szansęBiorąc więc pod uwagę te skrótowo zarysowane szanse i zagrożenia poszczególnych modeli biznesowych związanych z siecią, można pokusić się o wybór spółek giełdowych, których dotychczasowe przedsięwzięcia i plany internetowe mają najwięcej szans na sukces.Na wyróżnienie zasługuje Prokom. Zarząd spółki zadeklarował, że nakłady na inwestycje w sektor internetowy zamkną się w tym roku kwotą 200 mln zł. Konsekwentnie buduje swoją grupę internetową, w której jest już 6 firm. Jest wśród nich portal Wirtualna Polska, który może służyć promocji rozwiązań internetowych oferowanych przez Prokom, a w przyszłości być także platformą dla działań typu e-commerce. W grupie internetowej Prokomu są także firmy dostarczające rozwiązania dla e-biznesu, np. The Polished Group, Safe Computing, jak i opracowujące serwisy np. Internet Wizards. Wszystkie przedsięwzięcia związane z siecią ma koordynować nowa spółka Prokom Internet.Core business Prokomu ? komputeryzacja dużych przedsiębiorstw jest dość odległy od internetu i firma trochę przespała pierwszy etap rozwoju globalnej sieci. Teraz jednak po przejęciach, internetowa grupa Prokomu sprawia, że pozycja spółki na tym rynku jest bardzo mocna.Poważne szanse ma również Agora, która na początku roku ogłosiła swoją strategię rozwoju działalności w internecie. Firma zapowiedziała przeznaczenie na rozwój i promowanie projektu internetowego 40 mln zł w ciągu najbliższych dwóch lat. Bardzo mocną stroną przedsięwzięcia internetowego Agory jest ogromna baza informacyjna, którą stanowi ?Gazeta Wyborcza? wraz z oddziałami lokalnymi oraz sieć rozgłośni radiowych. Dzięki obecności na rynku mediów Agorze będzie znacznie łatwiej wypromować swój portal. Nie bez znaczenia jest również dominująca pozycja ?Gazety Wyborczej? na rynku prasowym, co oznacza, że portal budowany pod znakiem ?Gazeta.pl? ma od samego początku znakomitą markę.Ważnym graczem w polskim internecie będzie firma ComArch, stanowiąca spółkę-matkę Grupy Kapitałowej ComArch, zajmującej się głównie tworzeniem oprogramowania oraz integracją systemów informatycznych. W ubiegłym roku przychody Grupy wyniosły 140,8 mln zł, co oznacza 100-proc. wzrost w porównaniu z rokiem 1998. Aż 15 proc. przychodów ComArch pochodziło z tworzenia internetowych systemów e-commerce. Spółka rozszerzyła działalność internetową w ubiegłym roku, obejmując 45 proc. udziałów w portalu Interia.pl, pozostałe akcje należą do RMF FM. Dzięki takiemu składowi akcjonariuszy portal ma zapewniony dostęp do najnowszych technologii tworzonych przez ComArch, a także atrakcyjną zawartość serwisów informacyjnych zapewnioną, przez RMF FM. Interia.pl skupia się na wprowadzaniu serwisów tematycznych, przy tworzeniu których współpracuje np. z wydawnictwem Lupus. Uruchomiła również katalog zagranicznych stron internetowych oparty na Open Directory, w obrębie którego zgromadzonych jest niemal 2 miliony unikalnych adresów. Na stronach Interii działa również internetowa baza TeleAdreson, zawierająca informacje o firmach prowadzących działalność na terenie Polski. Przyszłość portalu rysuje się dobrze, choć na razie, podobnie jak w przypadku pozostałych graczy rynkowych, trudno jest mówić o rentowności przedsięwzięcia. Dużym jego plusem jest możliwość wykorzystywania do promocji Interii.pl anteny radia RMF FM oraz współuczestniczenia w akcjach promocyjnych organizowanych przez krakowską rozgłośnię.W kwietniu b.r. ComArch powołał spółkę ComArch Internet Ventures. Ma ona dokonywać inwestycji w firmy internetowe oraz koordynować działalność Grupy Kapitałowej Comarch w zakresie internetu. Zarząd ComArch planuje inwestycje w Specjalnej Strefie Ekonomicznej w Krakowie, gdzie zostanie utworzone Centrum Oprogramowania oraz rozpocznie się m.in. produkcja przystawek internetowych do TV.

PARKIET także on-lineZarabiać na internecie mogą oczywiście nie tylko giganci. Cała sztuka polega na znalezieniu własnej niszy. Internet daje pole do popisu mediom. Atutem takich firm jak PARKIET jest content czyli treść (np. dane, newsy) sprzedawana zarówno tradycyjnym kanałem (tzn. w gazecie) jak i przeasne wortale (specjalistyczne portale) czy też udostępniane odbiorcom zewnętrznym (innym portalom czy agencjom).PARKIET od kilku lat prowadzi własny serwis internetowy. Wkrótce w sieci pojawi się jego nowa formuła. I zgodnie z duchem internetu, będzie ona systematycznie rozbudowywana i udoskonalana.Gazeta Giełdy PARKIET jest związana kapitałowo z potencjalnie jednym z najważniejszych (jeśli nie najważniejszym) graczy na polskim rynku internetowym ? spółką TP Internet. Budowany przez nią portal.pl ma stać się wielką platformą dla e-commerce.

Konrad Drozdowski,

Tomasz Wygnański