Putin pozwolił spieniężyć część uwięzionych akcji

Grupa zachodnich funduszy uzyskała możliwość pozbycia się papierów spółek notowanych na giełdzie moskiewskiej. Sama giełda radziła sobie jednak w ostatnich miesiącach bardzo dobrze.

Rosyjskie władze pozwoliły grupie zachodnich inwestorów instytucjonalnych na sprzedaż akcji notowanych na giełdzie moskiewskiej, których nie zdążyli się oni pozbyć przed inwazją na Ukrainę i wejściem w życie sankcji. Powszechnie uznano to za „gest dobrej woli” wobec USA przed wtorkową rozmową telefoniczną amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem. Czy to zapowiedź szerszego otwarcia rynku rosyjskiego na inwestorów zagranicznych?

Transakcje dla wybranych

W 2022 r. Putin podpisał dekret zakazujący inwestorom z krajów „nieprzyjaznych” obracać akcjami oraz obligacjami rosyjskich banków i firm energetycznych. Mogli oni przeprowadzać transakcje jedynie za zgodą regulatorów, o którą trzeba było się każdorazowo ubiegać. Niektóre zachodnie fundusze i firmy inwestycyjne nie zdążyły wcześniej sprzedać tych papierów. W swoich sprawozdaniach finansowych wskazywały więc, że posiadane przez nich pakiety akcji takich rosyjskich spółek, jak na przykład Gazprom, Rosnieft czy VTB, są „bezwartościowe”. Władze Rosji sygnalizowały wcześniej, że gotowe są rozmawiać na temat odblokowania tych pakietów akcji dopiero wtedy, gdy Zachód będzie chciał odmrozić rosyjskie rezerwy zagraniczne. Nowy dekret Putina pozwala jednak części inwestorów zachodnich na spieniężenie takich papierów.

Pozwolenie na sprzedaż pakietów akcji rosyjskich spółek objęło m.in. takie firmy zarządzające aktywami, jak Jane Street, GMO i Franklin Templeton. Będą one mogły jednak sprzedać akcje tylko jednemu kupcowi – amerykańskiemu funduszowi hedgingowemu 683 Capital Partners. Fundusz ten należy do Ariego Zweimana i na koniec 2024 r. dysponował aktywami wartymi łącznie 1,6 mld USD. Dlaczego akurat on został wybrany przez Kreml na pośrednika? Tego nie wiadomo. 683 Capital Partners uzyskał jednak prawo do sprzedawania rosyjskich akcji bez zgody regulatora tylko w ręce dwóch rosyjskich funduszy: Cepheus-2 i Modern Real Estate Funds. To, dlaczego wybrano akurat te fundusze, jest również tajemnicą.

Nadzieje na reset

Perspektywy zawarcia rozejmu w Ukrainie i poluzowania zachodnich sankcji wyraźnie pomagały w ostatnich tygodniach rosyjskim aktywom. Moskiewski indeks giełdowy MOEX zyskał od początku roku już prawie 13 proc., a od dołka z grudnia wzrósł aż o 37 proc. Na giełdzie moskiewskiej trwa więc hossa, ale niemal nie korzystają z niej inwestorzy zagraniczni. Umacnia się również rubel. We wtorek po południu za 1 USD płacono 81,7 rubla. Rosyjska waluta była więc najmocniejsza od czerwca 2023 r. Od początku roku rubel zyskał aż 36 proc. wobec dolara.

– Niektórzy inwestorzy z Zachodu chcą zarobić na aktywach powiązanych z Rosją. Jest to ryzykowne, ale w razie sukcesu może przynieść ogromne zyski – twierdzi Kirił Komarow, analityk rosyjskiej firmy T-Investments.

Jak na razie nie wiadomo jednak, czy i kiedy zostaną mocniej poluzowane restrykcje ograniczające inwestorom zagranicznym możliwość obracania akcjami na giełdzie moskiewskiej. To będzie zależało nie tylko od decyzji podejmowanych przez rosyjskie władze, ale też od poluzowania amerykańskich i europejskich sankcji. Niektórzy inwestorzy mogą obawiać się powrotu na rynek rosyjski, jeśli będzie utrzymywało się ryzyko powrotu sankcji.

– Sankcje nie są tymczasowe. To mechanizm wywierania presji na Rosję – powiedział Putin, przedstawiając wyliczenia mówiące, że Rosja, jej spółki i obywatele zostali objęci łącznie 28 595 sankcjami.

– Wszystkie opcje są na stole, a USA mogą w razie potrzeby zwiększyć do maksymalnego poziomu sankcje energetyczne na Rosję – stwierdził natomiast w wywiadzie dla Fox News Scott Bessent, amerykański sekretarz skarbu. Dotychczasowe sankcje ocenił on na 6 w skali od 1 do 10.