Przyszłość Starego Kontynentu i szukanie sposobów na urządzenie go na nowo będą tematami przewodnimi paneli, wykładów dyskusji publicznych i kuluarowych, które będą toczyć się w Sopocie do piątku. Oprócz polityków i filozofów już po raz trzeci głos w dyskusji nad przyszłością Europy zabiorą ekonomiści, przedstawiciele biznesu, nauki i kultury oraz organizacji pozarządowych, by szukać pomysłów na rozwiązanie najbardziej fundamentalnych problemów Europy – gospodarczych, politycznych i cywilizacyjnych.
Jak powiedziała, zapowiadając EFNI 2013, Henryka Bochniarz, prezydent Konfederacji Lewiatan, która jest organizatorem Forum, „w Sopocie będziemy rozmawiać o ideach i wartościach niezbędnych dla przezwyciężenia kryzysu, o polityce klimatycznej, przedsiębiorczości i bezpieczeństwie energetycznym". – Będziemy zastanawiać się nad tym, jak sprawić, by instytucje, zarządzanie i regulacje sprzyjały rozwojowi i odpowiadały na potrzeby obywateli. Podejmiemy też temat nowych technologii w kontekście demokracji, społeczeństwa i rynku – powiedziała prezydent Bochniarz. Współorganizatorami EFNI są Businesseurope i miasta Sopot.
Jak podkreślają organizatorzy, rola Europy, która jeszcze do niedawna budziła respekt jako światowy lider polityczny i gospodarczy, dziś się marginalizuje. Stary Kontynent boryka się z problemami gwałtownie spadających ratingów wiarygodności finansowej, niskiego wzrostu gospodarczego, braku długoterminowej wizji rozwoju i wspólnotowego przywództwa. Europa traci autorytet reszty świata zdobyty dzięki sukcesowi eksperymentu polityczno-ekonomicznego, jakim jest Unia Europejska.
Jedyny sposób na odwrócenie tego trendu to „wymyślenie" Europy na nowo. Musimy zdecydować, jaką rolę chcemy pełnić w nowym globalnym porządku, zdefiniować nasze interesy i obowiązki, zrównoważyć aspiracje i możliwości działania, zidentyfikować szanse i zagrożenia. Musimy przewidzieć problemy przyszłości, a nie jedynie doraźnie reagować na te obecne.
Oficjalnemu otwarciu EFNI, w którym udział wzięli Henryka Bochniarz, Jerzy Buzek, Jacek Karnowski i Luigi Lovaglio, towarzyszyła debata z okazji 30-lecia przyznania Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie. W dyskusji na temat „Doświadczenie Solidarności – ślady w pamięci Europy i lekcja na przyszłość" prowadzonej przez Jerzego Buzka udział wzięli Marek Belka, Mario Monti, Günter Verheugen i Lech Wałęsa.