Rynek IPO w Europie odżywa. Warszawa czeka na Żabkę

Globalne statystyki za I półrocze napawają umiarkowanym optymizmem, szczególnie jeśli chodzi o nasz region. Rośnie aktywność funduszy PE – zaczynają wychodzić z inwestycji przez giełdy.

Publikacja: 17.07.2024 06:00

W tym roku na rynku głównym warszawskiej giełdy nie zadebiutowała jeszcze żadna nowa spółka, a pięć

W tym roku na rynku głównym warszawskiej giełdy nie zadebiutowała jeszcze żadna nowa spółka, a pięć przeniosło się z NewConnect. Fot. m. stelmach

Foto: Fot. M.Stelmach

Po raz pierwszy od 16 lat region EMEIA (Europa, Bliski Wschód, Indie, Afryka) zajął w statystykach pierwsze miejsce pod względem liczby zrealizowanych ofert pierwotnych (45 proc.) oraz wysokości pozyskanego w nich kapitału (46 proc.).

– Nie tylko na globalnym rynku widać zdecydowaną poprawę wycen akcji oraz poziomów notowań. Również w Polsce znacząco rośnie zaufanie zarówno wśród emitentów, jak i inwestorów. Ten rok powinien być powrotem do długo wyczekiwanego trendu debiutów – mówi Jerzy Buzek, partner EY.

Azja wyhamowała

W ostatnich latach na globalnych rynkach statystyki mocno podbijała Azja. Różnica pomiędzy Azją a innymi regionami najbardziej widoczna była w latach 2019–2022 (z wyjątkiem 2021 r., kiedy udział ten krótkookresowo spadł). Na Azję przypadało wtedy aż 60 proc. światowych IPO. W 2022 r. było to rekordowe 63 proc. wobec zaledwie 27 proc. dla regionu EMEIA i 10 proc. dla Ameryk. Te dysproporcje zaczęły się kurczyć w 2023 r., kiedy odsetek IPO zrealizowanych w Azji spadł do 53 proc., a w I połowie 2024 r. do 39 proc. To w dużej mierze efekt zaostrzenia regulacji w Chinach, które mają na celu zwiększenie jakości debiutujących spółek i ochronę interesów inwestorów.

W sumie na świecie w I połowie 2024 r. zadebiutowało 551 spółek, które pozyskały 52,2 mld USD. To odpowiednio o 12 proc. i o 16 proc. mniej niż rok temu, ale to w dużej mierze efekt wspomnianej już sytuacji w Chinach.

Wpływ na całoroczne statystyki będzie mieć koniunktura gospodarcza i sytuacja geopolityczna związana z trwającą już ponad dwa lata agresją Rosji na Ukrainę, konfliktem na Bliskim Wschodzie oraz ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych. Z analizy EY wynika, że średnia liczba IPO w roku wyborczym była o 15 proc. niższa niż w „normalnych” okresach. Z kolei w roku powyborczym była o 24 proc. wyższa. A zatem większego ożywienia można oczekiwać w 2025 r.

Duża aktywność funduszy

W I półroczu 2024 r. na światowe giełdy weszło 115 firm produkcyjnych, stanowiących 21 proc. wszystkich debiutantów. Z kolei reprezentanci sektora technologicznego wiodą prym pod względem wartości pozyskanego kapitału. Było to 10,8 mld USD, czyli prawie 21 proc. całej globalnej wartości.

Wyraźnie urosła dynamika transakcji prowadzonych przez fundusze private equity. W samym I kwartale na światowych giełdach pojawiło się dziesięć spółek portfelowych, z czego pięć znalazło się wśród dziesięciu największych IPO. Udział wpływów z tego typu ofert wzrósł z zaledwie 9 proc. w I połowie 2023 r. do 41 proc. w I połowie 2024 r. Najwyraźniej fundusze chcą wykorzystać trwającą hossę i coraz chętniej decydują się na wyjście z inwestycji poprzez giełdę.

Debiuty na GPW

W ten scenariusz wpisują się również plany funduszy działających na rodzimym rynku. Według nieoficjalnych informacji CVC Capital Partners chce wprowadzić na giełdę Żabkę, Enterprise Inwestors, chorwacką firmę handlową Studenac, a Mid Europa Partners sieć laboratoriów Diagnostyka.

Najwięcej emocji budzi IPO Żabki z uwagi na jego potencjalny rozmiar. Jeśli potwierdzą się rynkowe doniesienia, kapitalizacja firmy może wynieść od 7,5 do 8 mld USD, czyli 30–32 mld zł. Z kolei wartość samej oferty miałaby sięgnąć od 4 do 6 mld zł. Do IPO ma dojść już we wrześniu. Żabka niedawno opublikowała swoje sprawozdanie finansowe, z którego wynika, że nie zamierza zwalniać tempa. Chce otwierać w ciągu najbliższych pięciu lat średnio 900 sklepów rocznie. Planuje ekspansję w kolejnych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Na koniec grudnia 2023 r. sieć liczyła 10 014 sklepów, z tego w 2023 r. uruchomiono 1100 nowych (a zlikwidowano 107). W 2023 r. skonsolidowane przychody Żabki wyniosły 19,8 mld zł wobec 16 mld zł rok wcześniej. EBITDA wzrosła do 2,74 mld zł z 2,33 mld zł, a zysk operacyjny do 1,38 mld zł z 1,22 mld zł. Natomiast zysk netto z działalności kontynuowanej spadł do 360,2 mln zł z 384,2 mln zł. Na koniec grudnia 2023 r. grupa miała 642,6 mln zł środków pieniężnych wobec 276,6 mln zł rok wcześniej. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej przekroczyły 2,2 mld zł i były zbliżone do osiągniętych w 2022 r. Wskaźniki rentowności zarówno ROE (rentowność kapitału własnego), jak i ROA (rentowność aktywów) były w 2023 r. niższe niż w 2022 r. Natomiast wskaźnik zadłużenia spadł do 94,2 proc. z 95,6 proc. rok wcześniej.

Dynamicznie rozwija się też Studenac. To największa pod względem liczby placówek sieć sklepów spożywczych w Chorwacji. Od 2018 r. potroiła liczbę sklepów. Ich liczba jeszcze wzrośnie, bo firma właśnie poinformowała o zawarciu umowy przejęcia sieci Kea w Słowenii.

– Chcemy stać się wiodącą siecią detaliczną w całym regionie, budując silne relacje z lokalnymi społecznościami w taki sam sposób, jak zrobiliśmy to na rodzimym rynku, w Chorwacji – komentuje prezes firmy Studenac Michał Seńczuk. Potencjalne IPO tej firmy budzi duże zainteresowanie z uwagi na poprzednie udane wyjście z inwestycji funduszu PE poprzez giełdę. Było to Dino, które od czasu debiutu zwiększyło kapitalizację aż dziesięciokrotnie.

Do grona debiutantów może też dołączyć spółka Transition Technologies MS, która kilka dni temu złożyła do Komisji Nadzoru Finansowego wniosek o wznowienie postępowania prospektowego. Firma dynamicznie rośnie, m.in. przez przejęcia. Na koniec 2023 r. miała 217,1 mln zł przychodów wobec 183,4 mln zł rok wcześniej i 136 mln zł w 2021 r. Debiutant chce regularnie wypłacać akcjonariuszom dywidendę.

Firmy
Zremb: kontrakty dla wojska procentują
Materiał Promocyjny
Pieniądze od banku za wyrobienie karty kredytowej
Firmy
Rurexpol do likwidacji
Firmy
Mercator na zakupach. W planach luksusowe apartamenty
Firmy
Klepsydra nie zamierza zwalniać tempa
Materiał Promocyjny
Sieć T-Mobile Polska nagrodzona przez użytkowników w prestiżowym rankingu
Firmy
Czy da się odpolitycznić spółki z udziałem Skarbu Państwa?
Firmy
Rząd chce zmobilizować kapitał do finansowania start-upów