Na dobrej drodze

Otoczenie ekonomiczne, wsparcie dla usług informatycznych, a także infrastruktura IT oraz dostępność, jakość i niezawodność usług telekomunikacyjnych to według raportu E-readiness główne atuty Polski w dziedzinie informatyki. Mimo to daleko nam jeszcze do czołówki europejskiej. Raport - opracowany przez The Economist Intelligence Unit oraz IBM Institute for Business Value - pokazuje przygotowanie poszczególnych krajów do funkcjonowania w erze biznesu elektronicznego.

W raporcie E-readiness prezentującym gospodarkę 65 krajów Polska znalazła się na 32. miejscu, co w stosunku do ubiegłorocznej pozycji oznacza skok o cztery miejsca w górę. W tym roku - podobnie jak w ubiegłym - pierwsze miejsce przypadło Danii, za nią uplasowały się Stany Zjednoczone, przeskakując o cztery pozycje w stosunku do 2004 r. Na trzecim miejscu w tegorocznym rankingu znalazła się Szwecja. Pomimo wejścia USA do ścisłej czołówki w rankingu (2. miejsce) nadal gospodarczo dominuje Europa, zajmując siódmą z dziesięciu pierwszych pozycji. Na czele tego regionu pozostają kraje skandynawskie - oprócz Danii (1. miejsce) i Szwecji (3. miejsce) w pierwszej dziesiątce znalazły się także Finlandia (6. miejsce) i Norwegia (9. miejsce).

Europa Środkowowschodnia

W tej części Europy w rankingu prowadzą Estonia (26. miejsce) i Słowenia (27. miejsce). Zaraz za nimi znajdują się Czechy (29. miejsce), Węgry (30. miejsce), Polska (32. miejsce) oraz Słowacja (34. miejsce), Łotwa (37. miejsce) i Litwa (40. miejsce) - wynika z raportu. Nawet jednak najbardziej rozwinięte kraje tego regionu pozostają daleko w tyle w porównaniu z państwami zachodnioeuropejskich. Główne przyczyny tej sytuacji to ograniczony dostęp do internetu (szczególnie szerokopasmowego), mała liczba gospodarstw domowych dysponujących własnym komputerem oraz niższe niż w Europie Zachodniej umiejętności obsługi komputera i internetu. Integracja z Unią Europejską i przyjęcie norm unijnych w zakresie telekomunikacji przyniosło już wiele pozytywnych zmian, m.in. skłoniło nowe kraje członkowskie do budowy społeczeństwa informacyjnego i znacznych inwestycji w sektorze administracji publicznej.

Główne trendy obserwowane obecnie w tej części Europy to:

l Rozwój w obszarze e-administracji - w naszym regionie zdecydowanie prowadzi Estonia (26. miejsce w rankingu) z wysokim współczynnikiem dostępności do internetu oraz znaczącym inicjatywom w obszarze e-government. Główny to program e-gabinet pozwalający usprawnić proces podejmowania decyzji na najwyższych szczeblach rządowych, a także poprawić efektywność działania estońskiej administracji dzięki wprowadzeniu systemu dokumentacji opartego na stronach www. Podobne inicjatywy, takie jak próby wprowadzenia elektronicznych ceł, możliwości elektronicznego rozliczania się z urzędem podatkowym czy platformy zakupów elektronicznych podejmowane są także w Słowenii, Czechach i w Polsce.

l Bardzo szybki rozwój Republiki Czeskiej, która pod względem inwestycji w budowę społeczeństwa informacyjnego oraz dostępności telefonii komórkowej zbliżyła się znacząco do krajów Europy Zachodniej. Tak szybki postęp Czechy zawdzięczają m.in. inicjatywom rządowym stymulującym rozwój w obszarze handlu elektronicznego oraz e-administracji.

l Wzrost popularności handlu elektronicznego. Charakterystyczne dla Europy Środkowowschodniej jest obecnie stosunkowo niewielkie wykorzystanie internetu w transakcjach kupna i sprzedaży. Jedynie 10% użytkowników sieci korzysta z możliwości zakupów online. Wydaje się, że głównym czynnikiem powstrzymujących mieszkańców Europy Środkowowschodniej jest niepokój związany z bezpieczeństwem transakcji elektronicznych. Potwierdza to fakt, że wraz z rozpowszechnianiem się oprogramowania gwarantującego bezpieczeństwo transakcji online rośnie użycie kart kredytowych na Węgrzech, w Polsce oraz na Słowacji.

Bezpieczeństwo to jeden z kluczowych obszarów dla naszej części Europy. Ponadto - jak wskazuje raport The Economist oraz IBM - działania w zakresie technologii informatycznych i telekomunikacyjnych powinny koncentrować się także na budowie i modernizacji infrastruktury, na wzmocnieniu innowacyjności oraz umiejętności związanych z wykorzystaniem nowych technologii.

Jak na tle regionu rysuje się Polska? - W porównaniu z zeszłoroczną edycją rankingu, Polska awansowała o cztery miejsca. W dużej mierze skok ten spowodowany jest korzystną sytuacją na polskim rynku IT. Według badań IDC, polski rynek IT wzrósł o 11%, podczas gdy czeski i węgierski o 9%, a zachodnio-europejskie jedynie o 4%. Ogólna poprawa sytuacji w sektorze IT oraz czynione od dłuższego czasu inwestycje w rozwój nowoczesnych rozwiązań i upowszechnianie nowych technologii są już w Polsce widoczne i znalazło to odzwierciedlenie w tegorocznym raporcie - powiedział Leszek Batłomiejczyk, dyrektor Sektora Publicznego w Europie Centralnej i Wschodniej w dziale Business Consulting Services, IBM Polska.

Nadal jednak - zdaniem autorów raportu - mamy dużo do zrobienia w związku z szerszą akceptacją nowoczesnych technologii oraz wykorzystaniem nowych możliwości, które się wraz z nimi pojawiły. Do elementów utrudniających rozwój technologii informatycznych i telekomunikacyjnych w Polsce można zaliczyć także otoczenie polityczno-prawne oraz czynniki społeczno-kulturowe, takie jak: niższa od średniej europejskiej umiejętność obsługi komputera czy stosunek przedsiębiorców do internetu. W porównaniu ze społeczeństwami zachodnimi brakuje nam także zaufania do nowoczesnych technologii oraz przedsiębiorczości, chociaż w stosunku do lat ubiegłych widać już w tym zakresie pozytywne zmiany.

Europa Zachodnia

Zdaniem autorów raportu to aktywna polityka w zakresie informatyzacji społeczeństw zachodnich oraz dobrze rozwinięta infrastruktura IT pozwoliły państwom Europy Zachodniej ulokować się na siódmym z dziesięciu pierwszych miejsc rankingu The Economist oraz IBM. Z państw ujętych w badaniu Dania i Szwecja to jedne z najbardziej zaawansowanych krajów w obszarze e-government oraz - wraz z Finlandią - w zakresie dostępności internetu, telefonii komórkowej oraz wykorzystania komputerów osobistych. Na uwagę zasługuje także Szwajcaria z czwartą pozycją w tegorocznym rankingu - z miejsca 10. (brak scentralizowanego podejścia do rozwoju e-biznesu) awansowała na trzecie miejsce dzięki dobrze rozwiniętej infrastrukturze nowej generacji, bezpieczeństwu oraz dużym nakładom finansowym na budowę społeczeństwa informacyjnego. Kraj ten należy także do czołówki pod względem dostępu do Internetu i usług głosowych, popularności zakupów online, liczby publicznych hot-spotów oraz pierwszego na świecie wykorzystania internetu w wyborach państwowych. Trzy miejsca w dół spadła w tym roku Wielka Brytania, przede wszystkim ze względu na duży skok w rankingu USA i Szwajcarii.

Sto kryteriów

Raport The Economist Intelligence Unit oraz IBM IBV jest analizą gospodarki 65 krajów przeprowadzaną na podstawie około stu kryteriów, m.in. dostępu do technologii komunikacyjnych, infrastruktury technologicznej, otoczenia biznesowego, czynników społecznych - kulturowych oraz czynników polityczno - prawnych. W tym roku autorzy raportu wprowadzili dwa nowe kryteria - innowacyjność oraz dostępność hot-spotów, przywiązywali także większa wagę do możliwości korzystania z szerokopasmowego Internetu oraz bezpieczeństwa istniejących rozwiązań.