Podatek podtopił kursy akcji banków

Włoscy pożyczkodawcy zapłacą 40-proc. daninę liczoną od różnicy w marżach odsetkowych netto. To zaskoczyło inwestorów i doprowadziło m.in. do przeceny papierów UniCreditu.

Publikacja: 08.08.2023 21:00

Podatek podtopił kursy akcji banków

Foto: Francesca Volpi

Akcje UniCreditu traciły podczas wtorkowej sesji ponad 7 proc. na giełdzie mediolańskiej (w Warszawie po południu ponad 5,5 proc.), papiery Intesa Sanpaolo spadały o prawie 9 proc., a BPER Banca o ponad 10 proc. FTSE MIB, główny indeks giełdy w Mediolanie, zniżkował po południu o 2,5 proc. Ta przecena była reakcją na ogłoszenie przez włoski rząd podatku nadzwyczajnego od zysków związanych z wyższymi stopami procentowymi. Stawka tego podatku wyniesie 40 proc. i ma przynieść budżetowi 2 mld euro.

Obwinianie EBC

Nowa danina była dużym zaskoczeniem dla inwestorów. Ma ona służyć finansowaniu cięć innych podatków oraz wsparcia dla obywateli spłacających pożyczki hipoteczne. Wprowadzenie podatku jest uzasadnione m.in. tym, że podwyżki stóp procentowych dokonane przez Europejski Bank Centralny doprowadziły do dużego wzrostu zysków włoskich banków.

– Mieliśmy rację, mówiąc od miesięcy, że EBC popełnia błąd, podnosząc stopy procentowe. Teraz mamy do czynienia z tego skutkiem – stwierdził Antonio Tajani, włoski wicepremier.

– Wystarczy spojrzeć na zyski banków za I połowę 2023 r., będące m.in. skutkiem podwyżek stóp przez EBC, by zdać sobie sprawę, że nie mówimy o kilku milionach, ale o miliardach. O ile koszty pożyczek dla gospodarstw domowych i spółek podwoiły się, to nie zwiększyło się w podobny sposób to, co uzyskują posiadacze kont bankowych – powiedział wicepremier Matteo Salvini.

Uderzenie w zyski

Citigroup ocenia, że nowy podatek może pochłonąć 19 proc. zysków włoskich banków za 2023 r. „Postrzegamy ten podatek jako znacząco negatywny dla banków, zarówno pod względem jego wpływu na ich kapitały, zyski oraz ich akcje. Nasze nowe prognozy jego kosztów są wyższe niż w symulacji, którą przeprowadziliśmy w kwietniu” – pisze Azzurra Guelfi, analityczka Citi.

– Szacujemy, że zysk netto włoskich banków może zostać obcięty o 10 proc. przez podatek od zysków nadzwyczajnych. Włoscy pożyczkodawcy od BancoBPM po UniCredit podwyższyli w ciągu ostatnich sześciu miesięcy projekcje zysków netto o 36 proc. Jest ryzyko, że ten podatek może zostać przedłużony poza 2023 r., pomimo że przychody banków związane z wyższymi stopami procentowymi osiągną swój szczyt – twierdzi natomiast Lento Tang, analityk Bloomberg Intelligence.

Podatek od zysków nadzwyczajnych będzie liczony na dwa sposoby. Rząd będzie mógł go pobierać od różnicy pomiędzy marżą odsetkową netto z lat 2022 i 2021 (jeśli przekroczy 3 proc.) lub od różnicy między tym wynikiem z lat 2023 i 2021 (jeśli przekroczy 6 proc.). To fiskus będzie wybierał, który sposób naliczania podatku będzie mu się bardziej opłacał w przypadku konkretnego pożyczkodawcy. Podatek nie będzie mógł przekraczać jednak 25 proc. kapitału własnego banku.

Pokusa dla rządów

Włochy nie są pierwszym krajem Unii Europejskiej, który zdecydował się na obciążenie banków podatkiem od zysków nadzwyczajnych. W grudniu podobny podatek (wynoszący jednak tylko 4,8 proc. od marży odsetkowej netto i prowizji) wprowadziła Hiszpania. Został on zaskarżony do Sądu Najwyższego. W maju litewski parlament zatwierdził bankowy podatek od zysków nadzwyczajnych, mający finansować wzrost wydatków na obronność. Podobną daninę (wynoszącą 14–18 proc.) chce wprowadzić również Estonia.

Gospodarka światowa
EBC znów obciął stopę depozytową o 25 pb. Nowe prognozy wzrostu PKB
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Gospodarka światowa
Szwajcarski bank centralny mocno tnie stopy
Gospodarka światowa
Zielone światło do cięcia stóp
Gospodarka światowa
Inflacja w USA zgodna z prognozami, Fed może ciąć stopy
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Gospodarka światowa
Rządy Trumpa zaowocują wysypem amerykańskich fuzji i przejęć?
Gospodarka światowa
Murdoch przegrał w sądzie z dziećmi