Ograniczenie eksportu do Kirgistanu: Polska przoduje tam, gdzie inni zawodzą

Polska – w odróżnieniu od innych krajów Unii Europejskiej – ostro zareagowała na przeładunki do Rosji przez Kirgistan, zmniejszając swój eksport do tego kraju.

https://pbs.twimg.com/media/GcriGVuWoAcbOlC?format=png&name=900x900

Ale na początku wojny było inaczej. Eksport Polski do Kirgistanu wzrósł ponad 18-krotnie w następstwie inwazji Rosji na Ukrainę. Kraj środkowoazjatycki postrzegany jest jako droga dotarcia do Rosji z ominięciem sankcji nałożonych na bezpośredni eksport do Moskwy. Inne kraje zachodnie również odnotowały wzrost eksportu do Kirgistanu, ale jeden z ekonomistów zauważa, że ​​największy jest w przypadku Polski i Niemiec.

W lutym 2022 r., miesiącu, w którym Rosja najechała Ukrainę, Polska wyeksportowała do Kirgistanu towary o wartości 10,19 mln zł – wynika z danych GUS. Do listopada 2023 r. kwota ta osiągnęła 186,9 mln zł, co oznacza wzrost o 1733 proc. w tym okresie. W tym czasie 7-milionowy kraj Kirgistan przeskoczył ze 119. na 49. miejsce wśród kierunków eksportu Polski. Eksportowane towary to głównie samochody, zmywarki i kopiarki.

Udział Kirgistanu w całości polskiego eksportu pozostaje niewielki i wynosi 0,14%. Jednak jego wzrost z 0,01% w ciągu zaledwie 22 miesięcy zwrócił uwagę ekspertów, którzy postrzegają to jako dowód na obchodzenie przez przedsiębiorców sankcji nałożonych na Rosję za agresję na Ukrainę.

– Nie ma mowy, aby te towary były przeznaczone do konsumpcji krajowej w Kirgistanie – komentował te dane Robin Brooks. – Oczywiście zmierzają do Rosji, gdzie pomagają utrzymać gospodarkę wojenną Putina. UE przymyka na to oko.

Kirgistan centrum reeksportu do Rosji

Rosyjska inwazja na Ukrainę na pełną skalę oznaczała falę sankcji nałożonych na Moskwę w ciągu ostatnich kilku lat przez UE, Wielką Brytanię i USA, a także szereg innych graczy międzynarodowych. Jednak mimo że sankcje stają się coraz liczniejsze i bardziej rygorystyczne, Rosja w dalszym ciągu szuka sposobów na utrzymanie handlu z Europą.

Instytut Brookingsa wykorzystał dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) dotyczące kierunku handlu, aby sporządzić mapę eksportu prowadzonego przez kilka krajów w ciągu ostatnich kilku lat do krajów Azji Środkowej, co do których istnieje podejrzenie, że stanowią przeładunek do Rosji. W ramach tego mapowania Instytut Brookingsa wziął pod uwagę Armenię, Kazachstan, Kirgistan i Gruzję.

Wyróżniał się zwłaszcza Kirgistan, który odnotował wyraźny wzrost światowego, a zwłaszcza europejskiego eksportu do tego kraju od marca 2022 r., kiedy trwała już wojna na Ukrainie.

Kirgistan, mały górzysty i śródlądowy kraj w Azji Środkowej, zyskał światową sławę dzięki temu, że jego szerokie partnerstwo handlowe z Rosją jest przedmiotem coraz większej kontroli.

Robert Khachatryan, dyrektor generalny i założyciel Freight Right Global Logistics, powiedział Euronews: "Kirgistan stał się dla Rosji kluczowym kanałem umożliwiającym utrzymanie handlu z Europą pomimo utrzymujących się sankcji".

Kraj ten odnotował oszałamiający wzrost eksportu z UE o 953 proc., korzystając przede wszystkim ze swojej strategicznej pozycji jako punktu tranzytowego.

Irina Tsukerman, prezes Scarab Rising, firmy doradczej ds. strategii bezpieczeństwa, powiedziała Euronews: "Jednym z najskuteczniejszych sposobów, w jakie Rosja wykorzystuje Kirgistan do omijania sankcji i kontroli eksportu i importu, jest reeksport towarów".

Polska znacząco zmniejszyła eksport do Kirgistanu

Teraz Robin Brooks, który uczestniczył niedawno w panelu poświęconym sankcjom wobec Rosji z udziałem m.in. wiceministra finansów Pawła Karbownika chwali Polskę za to, że w przeciwieństwie do innych krajów UE – rozprawiła się z przeładunkami do Rosji przez Kirgistan. Siegający w niektórych miesiącach 2023 r. 50 mln dolarów eksport do Kirgoistanu spadł we wrześniu tego roku do niecałych 20 mln.