Coraz mniej pieniędzy na innowacyjne przedsięwzięcia w naszym kraju

Tak źle na rodzimym rynku młodych spółek technologicznych jeszcze nie było. Firmy potrzebujące kapitału na rozwój nowatorskich produktów i usług dławi brak pieniędzy. Finansowanie venture capital nad Wisłą kurczy się rok do roku szósty kwartał z rzędu.

Polskie start-upy muszą zmierzyć się z wyjątkowo trudną sytuacją. Dostęp do kapitału na rozwój ich biznesów staje się wyjątkowo trudny. W I półroczu do innowacyjnych spółek trafiło o 57 proc. mniej pieniędzy, a sam II kwartał przyniósł spowolnienie o ponad 50 proc. w finansowaniu venture capital. Nieznacznie stopniała również liczba samych transakcji.

Unijna luka

– Jeśli chodzi o liczbę transakcji nadal utrzymujemy dość wysokie tempo, na poziomie ponad setki kwartalnie – podkreśla jednak Maciej Małysz, partner w Inovo.vc.

Tyle że zdecydowana większość z nich (89 proc.) to jednak tzw. rundy pre-seed i seed, a więc na bardzo wczesnym etapie rozwoju spółek, wymagające niewielkich inwestycji. Dużych pieniędzy dla zaawansowanych projektów, niezbędnych do komercjalizacji innowacji, brakuje.

Ani fakt, że Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję o zakończeniu cyklu podwyżek stóp procentowych, ani zapowiedź prezesa NBP Adama Glapińskiego, że po wakacjach może dojść do ich obniżki, wcale nie ożywią rynku. Szymon Janiak, partner zarządzający Czysta3.vc, zauważa, że spółki, które mają zdolność, będą w tej sytuacji chętniej sięgać po instrumenty kredytowe. Tyle że w branży start-upów pożyczki nie są tym, co napędza innowacje.

429 mln zł

wyniosły inwestycje VC w Polsce w II kwartale br. To o 4 proc. mniej niż w pierwszych trzech miesiącach 2023 r. i aż o ponad 50 proc. gorszy wynik niż jeszcze rok temu.

Analitycy twierdzą, że na rynku start-upów w USA czy Europie Zachodniej nie widać oznak poprawy w zakresie finansowania, więc trudno się spodziewać, by w naszym kraju, gdzie zmiany trendów przychodzą z pewnym opóźnieniem, można było spodziewać się szybkiego uzdrowienia sytuacji. Tym bardziej że – jak podkreśla Szymon Janiak – w polski ekosystem startupowy bije luka między unijnymi programami – skończył się Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, a pieniądze z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki jeszcze nie płyną. Ów impas może trwać wiele miesięcy.

– Z pewnością gdy pojawi się kapitał z programów FENG, znacząco zwiększy się dostępność środków do inwestycji, jednak nie wydarzy się to już na większą skalę w tym roku – dodaje współzałożyciel Czysta3.vc.

To jednak nie kryzys?

Maciej Ćwikiewicz, prezes PFR Ventures, tonuje nastroje i przekonuje, że długoterminowo rynek VC nad Wisłą pozostaje w trendzie wzrostowym, a główną siłą napędową ekosystemu jest rosnąca liczba osób pracujących w start-upach. – Po sześciu miesiącach br. jesteśmy na pułapie, na którym w 2019 r. rynek znajdował się na koniec grudnia. Nie jest to tempo, które pozwalałoby bić rekordy wartości transakcji z 2021 i 2022 roku, ale nie ma też zagrożenia powrotu do „nisko-transakcyjnej” przeszłości sprzed 2020 r. – podkreśla.

– Rynek start-upów w regionie Europy Środkowo-Wschodniej najlepsze ma wciąż przed sobą, technologia to DNA globalnej gospodarki – dodaje Artur Banach, partner Movens Capital (właśnie w przyszłym roku uruchomi drugi fundusz o wielkości do 100 mln euro).