Podręcznik zamiast poligonu?

Służba wojskowa stanowi powszechny, choć nie przez wszystkich akceptowany obowiązek. Najnowsza zmiana ustawy o powszechnym obowiązku obrony umożliwia odbycie przeszkolenia wojskowego w trakcie nauki. Po jej zakończeniu absolwenci mogą w pełni oddać się realizowaniu założonej ścieżki kariery.

Studia, oprócz zdobycia wiedzy, umożliwiały absolwentom szkół średnich "ucieczkę" przed koniecznością odbycia zasadniczej służby wojskowej, a właściwie - odroczenie tego obowiązku. Jednak po zakończeniu nauki wielu młodych mężczyzn i tak musiało włożyć kamasze. Trochę inaczej wyglądała sytuacja w ostatnich latach, kiedy to z braku odpowiednich środków absolwenci od razu byli przenoszeni do rezerwy - bez wojskowego przeszkolenia. W bieżącym roku akademickim na studentów czekały kolejne zmiany.

Zgodnie ze znowelizowaną we wrześniu 2002 r. ustawą o powszechnym obowiązku obrony, zostały ustalone nowe zasady pełnienia służby wojskowej przez studentów i absolwentów. Od bieżącego roku akademickiego samodzielna nauka przysposobienia obronnego umożliwia przeniesienie do rezerwy. Zainteresowani musieli sami złożyć do 20 listopada 2003 r. odpowiedni wniosek w dziekanacie. Od przyszłego roku akademickiego termin zgłaszania wniosków dla studentów drugiego roku mija 31 października.

Do woja w wakacje

Odrabianie wojska na studiach składa się z dwóch części; przysposobienia obronnego organizowanego na uczelni oraz praktycznego przeszkolenia wojskowego w wybranych jednostkach wojskowych. Nauka teoretyczna trwa semestr i kończy się egzaminem. Ocena z PO trafi do indeksu, ale nie jest brana pod uwagę przy obliczaniu średniej semestralnej.

Zdany egzamin z PO jest warunkiem przystąpienia do drugiego etapu. Kończące się egzaminem praktyczne przeszkolenie odbywa się w okresie wakacyjnym i trwa do 6 tygodni nieprzerwanej służby w jednostce wojskowej. Nie oznacza to jednak, że wszyscy zostaną wezwani na szkolenie wojskowe. Ministerstwo Obrony Narodowej przeszkoli tylko tylu studentów - ochotników, ilu potrzebuje. O wyborze kandydatów zdecyduje głównie kierunek studiów i stan zdrowia. MON szacuje, że w tym roku na szkolenie wojskowe powołanych zostanie tylko 1335 studentów, przy czym 75% wojsko chce powołać z uczelni technicznych. Tymczasem na odrobienie wojska na uczelniach zdecydowało się ok. 200 tys. studentów.

Ci, którzy będą mieli zdany egzamin z PO i zaliczą część praktyczną (lub nie zostaną powołani na szkolenie wojskowe), po skończeniu studiów zostaną od razu przeniesieni do rezerwy w stopniu kaprala podchorążego rezerwy. Nie będą więc wzywani na trzymiesięczne szkolenie wojskowe po studiach. Niezdany egzamin też nie stanowi dramatu. Student również zostaje przeniesiony do rezerwy, no ale już "tylko" ze stopniem szeregowego rezerwy. Przeniesienie do rezerwy będzie wpisane do książeczek wojskowych.

Dla kogo reforma?

Zgodnie z rozporządzeniem, do nowego programu mogą przystąpić tylko studenci drugiego roku wszystkich rodzajów studiów (dziennych, zaocznych, wieczorowych, magisterskich czy licencjackich) oraz wszystkich rodzajów uczelni (publicznych i niepublicznych). Co ciekawe, po reformie wojsko na studiach mogą odrabiać również studentki.

Studenci studiów licencjackich (trzyletnich zawodowych) już rozpoczęli swoja przygodę z PO. Ich kurs właśnie dobiega końca. Natomiast studenci studiów magisterskich (tzw. pełnych, najczęściej pięcioletnich) mają PO w semestrze letnim drugiego roku studiów. W rozporządzeniu MENiS czytamy, że zajęcia PO "organizowane" przez uczelnię polegają na "samokształceniu". To po prostu oznacza, że kupujesz książkę lub ją pożyczasz i uczysz się sam. Szczegółowy program PO można znaleźć na stronie MENiS oraz powinien być udostępniony zainteresowanym studentom na uczelniach.

Krótsze przeszkolenieStudenci znajdujący się aktualnie na IV i wyższych semestrach studiów odbywają przeszkolenie wojskowe absolwentów. Ale i dla nich reforma ma coś w zanadrzu. Od 1 stycznia 2004 roku okres przeszkolenia wojskowego absolwentów został skrócony z sześciu do trzech miesięcy. Powołanie do przeszkolenia wojskowego absolwentów następuje nie później niż w ciągu osiemnastu miesięcy od dnia ukończenia studiów.