Rachunkowość ? rewolucyjne zmiany dla firm leasingowych
Jeśli nowelizacja ustawy o rachunkowości w wersji proponowanej przez rząd zostanie uchwalona przez Sejm, firmy leasingowe będą musiały przygotować się na rewolucyjne zmiany w zasadach prowadzenia ewidencji rachunkowej. W noweli proponuje się bowiem wprowadzenie na polski grunt międzynarodowego standardu rachunkowości IAS-17. Jedna z najważniejszych konsekwencji to zmiana kryteriów podziału leasingu na operacyjny i finansowy.Standard IAS-17 mówi, że leasing finansowy to taki, w którym wszystkie ryzyka i korzyści związane z posiadaniem majątku są przenoszone na używającego ? w tym przypadku na leasingobiorcę. Samo prawo własności nie musi być ostatecznie przeniesione. Leasingiem finansowym według tego standardu może być umowa, w której leasingowany przedmiot staje się ostatecznie własnością leasingobiorcy, leasing trwa przez znaczną część ?ekonomicznego życia? tegoż przedmiotu, a wartość rat zbliżona jest do jego wartości.Według polskich przepisów ? m.in. rozporządzenia Ministra Finansów z 1993 r. ? leasing finansowy to taki, który nie mieści się w kategoriach leasingu operacyjnego. Leasingiem operacyjnym minister nazywa umowę spełniającą jeden z 3 warunków. Po pierwsze, jest ona zawarta na czas nieokreślony. Po drugie, jeśli jest w niej zawarta data wygaśnięcia, nie ma opcji wykupu przez korzystającego, lub też opcję tę leasingodawca może wypowiedzieć. W trzecim przypadku ? gdy umowa jest zawarta na czas oznaczony, a opcji wykupu wypowiedzieć nie można ? czas trwania kontraktu nie może być krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji leasingowanej rzeczy, a suma opłat jest niższa od jej wartości netto.Efekt nowelizacji wprowadzającej standard IAS-17 będzie taki, że te umowy, które są obecnie klasyfikowane jako leasing operacyjny, mogą zostać przekwalifikowane na finansowy. W rezultacie rachunkowość firm leasingowych czeka prawdziwa rewolucja. To od klasyfikacji umowy zależy, kto będzie amortyzował przedmiot: leasingodawca, czy jego klient. W leasingu operacyjnym robi to firma leasingowa. Teraz kontrakt na podobnych warunkach może być traktowany jako leasing finansowy, wówczas leasingobiorca zaliczy przedmiot kontraktu do swoich aktywów.Nie rozstrzygnięto jeszcze, czy nowe zasady będą obowiązywały wobec umów zawartych po dniu wejścia w życie ustawy, czy też będą miały moc wobec wszystkich kontraktów w toku. Zdaniem Bożeny Lisieckiej-Zając, dyrektor Departamentu Rachunkowości w Ministerstwie Finansów, lepsze byłoby to drugie rozwiązanie, gdyż ? jak twierdzi ? trzeba wreszcie ten wrzód przeciąć. Nie jest jednak takie pewne, czy zabieg ten zostanie przeprowadzony szybko i bezboleśnie. Firmy leasingowe sygnalizują, że nie są do niego w pełni przygotowane. Paradoksalnie przeniesienie do polskiego prawa międzynarodowych standardów, o co branża postulowała od dawna, może poważnie jej zaszkodzić.
M.CH.
