Dług publiczny USA jest rekordowo wysoki. Ile wynosi?

Amerykański dług publiczny stał się rekordowo wysoki. Prognozy mówią, że w nadchodzących latach będzie rósł dalej.

Amerykański dług publiczny sięgnął w poniedziałek 35,001 bln dol. i stał się rekordowo wysoki — wynika z danych Departamentu Skarbu USA. Poziom 34 bln dol. dług przekroczył w styczniu 2024 r., a 33 bln dol. przebił we wrześniu 2023 r. Od początku rządów prezydenta Joe Bidena powiększył się on o ponad 7 bln dol., a przez ostatnie 10 lat o ponad 17 bln dol., a w ciągu dwóch dekad o blisko 28 bln dol.

Jak mocno może urosnąć amerykański dług publiczny w nadchodzących latach?

Na razie wszystko wskazuje na to, że dług publiczny USA w tym roku się powiększy i będzie nadal rósł w kolejnych latach. Kongresowe Biuro Budżetu (CBO) spodziewa się, że tegoroczny deficyt finansów publicznych USA wyniesie 1,9 bln dol., podczas gdy w zeszłym roku sięgnął 1,7 bln dol.  Dług publiczny w relacji do PKB ma wzrosnąć z 96 proc. w 2023 r. do 99 proc. w 2024 r. W 2027 r. może on dojść do 106 proc. PKB, czyli przebić rekordowy poziom z 1946 r.

Długoterminowe prognozy CBO mówią o jego dalszym wzroście. W 2054 r. może on już sięgać 166 proc. PKB czyli być większy niż obecnie dług Grecji (158,8 proc. PKB, według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego na 2024 r.). W takim scenariuszu byłby on jednak wciąż dużo niższy od obecnego wskaźnika zadłużenia publicznego do PKB Japonii, który wynosi blisko 255 proc. PKB.

- Wiadomość o przekroczeniu przez dług publiczny poziomu 35 bln dol. jest otrzeźwiające, ale mało zaskakująca dla każdego, kto śledził trajektorię naszych finansów publicznych. CBO w zeszłym miesiącu ostrzegało, że dług publiczny w relacji do PKB może w ciągu trzech lat ustanowić nowy rekord. Deficyt finansów publicznych wynosi blisko 2 bln dol., a w ciągu dziesięciu lat może dojść do 3 bln dol. Jednakże, pomimo ryzyka i ostrzeżeń, dzwonki alarmowe nie spotykają się z reakcją - twierdzi Maya MacGuineas, przewodnicząca Komitetu na Rzecz Odpowiedzialnego Budżetu Federalnego.

Ile USA wydają na odsetki od swojego długu publicznego

"W ciągu najbliższych 10 lat rząd federalny będzie wydawał więcej na odsetki od zadłużenia, niż łącznie na badania, rozwój, infrastrukturę oraz edukację. Nie inwestujemy odpowiednio dużo w naszą przyszłość. Ale wydajemy ponad 2 mld dol. dziennie na odsetki od długu. Dobrą wiadomością jest to, że jest jeszcze czas, by zmienić kurs, a im wcześniej to zaczniemy, tym łatwiej będzie wszystko naprawić" - wskazują natomiast analitycy Fundacji Petera G. Petersona.

Wydatki na obsługę długu publicznego mogą wynieść w tym roku 3 proc. PKB USA, podczas gdy w latach 1994-2023 wynosiły one średnio 2 proc. PKB.

Rentowność amerykańskich obligacji dziesięcioletnich wynosiła we wtorek po południu 4,17 proc. i w ostatnich tygodniach spadała, do czego przyczyniały się oczekiwania wrześniowego cięcia stóp przez Fed. W szczycie z października 2023 r. lekko przekraczała ona 5 proc. 

Wcześniej rosła, wraz z zacieśnianiem polityki pieniężnej przez Fed. Trzy lata temu była w okolicach 1,5 proc., a latem 2020 r. lekko przekraczała 0,5 proc. W przedpandemicznym 2020 r. zbliżała się natomiast do 2 proc.