TFI na zakupach, OFE wyprzedają polskie akcje

Fundusze zdefiniowanej daty PPK w miarę swoich możliwości stabilizowały sytuację na warszawskim rynku, w czasie gdy OFE wyzbywały się akcji.

Spory zastrzyk gotówki do PPK sprawił, że towarzystwa funduszy inwestycyjnych sporo wrzuciły do koszyka.

Zarządzający z różnym nastawieniem

Krajowy rynek akcji odzyskał w kwietniu blask i może się okazać, że wraz z Indiami może być jedynym, który ten miesiąc zakończy nad kreską. Kropką nad i jest historyczny rekord WIG, który indeks szerokiego polskiego rynku już ustanowił w kwietniu, bijąc marcowe szczyty. Okazuje się jednak, że wśród krajowych inwestorów instytucjonalnych panują spore rozbieżności w nastawieniu do polskich akcji. Jak wyliczył na podstawie przepływów netto do poszczególnych kategorii funduszy inwestycyjnych Trigon DM, w marcu fundusze zarządzane przez TFI kupiły polskie akcje za około 387 mln zł. To najwięcej od około roku i to mimo utrzymującej się niechęci do produktów powiązanych z rynkami akcji.

Skąd zatem TFI miały środki na zakupy? Jak wyliczyli analitycy Trigona DM, napływy do TFI (bez PPK) były w marcu o 12 proc. niższe niż w lutym. „Struktura napływów uległa niewielkiej poprawie miesiąc do miesiąca, ale nadal jest daleka od korzystnej dla rynku akcji. Przepływy do funduszy akcji polskich były o 120 mln zł wyższe w porównaniu z lutym, ale nadal pozostają na sporym minusie” – czytamy w raporcie. Jak szacują analitycy, napływy do pozostałych kategorii częściowo związanych z rynkiem akcji również wzrosły (o 60 mln zł) i pozostają powyżej zera – najlepiej wśród nich wyglądają napływy do funduszy zdefiniowanej daty (innych niż PPK), podczas gdy stabilnego wzrostu i absolutnej stopy zwrotu spadły poniżej zera.

Sporym wsparciem dla krajowego rynku był popyt pracowniczych planów kapitałowych. Z wyliczeń analityków wynika, że do funduszy PPK zarządzanych przez TFI wpłynęło w marcu netto aż 990 mln zł, na całym zaś rynku PPK mogło to być około 1,1 mld zł – niemal dwukrotny wzrost w porównaniu z lutym to efekt wpływu składki rocznej.

Trigon DM wskazuje, że napływy do bezpiecznych kategorii funduszy dłużnych spadły z kolei o 600 mln zł w porównaniu z lutym, do 2,4 mld zł m.in. ze względu na wypłaty z dedykowanych funduszy PZU.

Ogółem sektor funduszy trzyma się w dobrej kondycji, podtrzymywanej transferami oszczędności z bankowych depozytów. Kapitał trafia co prawda przede wszystkim do funduszy dłużnych, natomiast marzec – jak wyliczyli analitycy – był 27 z kolei miesiącem z przewagą napływów. Łącznie od początku 2023 r. ich suma sięga 62,9 mld zł netto – dla porównania w okresie 20 miesięcy na przestrzeni od II połowy 2021 r. do 2022 r. odpływy wyniosły 37,5 mld zł.

Jeśli chodzi zaś o poszczególne instytucje, to w marcu nadal niemal wszystkie TFI notowały napływy netto – ponownie najlepiej wypadło PKO TFI, gdzie wpłaty przekroczyły 1,1 mld zł netto. Wyróżniły się też towarzystwa funduszy Pekao i Goldman Sachs z napływami po około 0,5 mld zł. Relatywnie do aktywów najwięcej zyskał Alior TFI, a negatywnie wyróżnił się ponownie Skarbiec – podaje Trigon DM.

Tymczasem zarządzającym otwartymi funduszami emerytalnymi najwyraźniej w marcu nieco puściły nerwy czy też zdecydowali się na realizację już dość pokaźnych zysków. Jak wynika z wyliczeń Trigona DM, OFE sprzedały w marcu polskie akcje za około 1,1 mld zł, co jest jednym z najgorszych miesięcy w historii. „Większa podaż występowała tylko w przypadku dużych wezwań. W marcu miało miejsce rozliczenie wezwania na Grenevię, ale podaż OFE (głównie NN OFE) wyniosła tylko około 150 mln zł” – czytamy w raporcie. Na akcje zagraniczne fundusze emerytalne wydały niemal 100 mln zł, ale udział akcji zagranicznych i tak spadł, w związku z dużo gorszym zachowaniem zagranicznych rynków.

Co ciekawe, nastawienie do polskich akcji wśród OFE było w pełni zgodne i wszystkie fundusze sprzedawały akcje – najwięcej wspomniany już NN OFE. Według Trigona DM podejście do akcji zagranicznych krajowych funduszy emerytalnych było z kolei w większości pozytywne, ale duża podaż NN OFE przyćmiła ten obraz.

W marcu napływy z ZUS do otwartych funduszy emerytalnych wyniosły 539 mln zł (łącznie od początku roku już 1275 mln zł, tj. o 11 proc. więcej rok do roku), natomiast transfery z tytułu suwaka ukształtowały się na poziomie 921 mln zł (razem 2611 mln zł w ciągu trzech pierwszych miesięcy tego roku, czyli o 14 proc. więcej w porównaniu z tym samym okresem 2024 r.).

Solidne stopy zwrotu

Choć w tym roku zmienność na rynkach jest ekstremalnie wysoka, to przyszli emeryci mogą spać spokojnie, bo w przypadku pracowniczych planów kapitałowych całkiem dobrze działa koncepcja tych produktów, a kwietniowe załamanie rynków akcji częściowo zostało wymazane umocnieniem obligacji.

Z danych serwisu Analizy.pl wynika, że od początku roku żaden fundusz PPK nie ma ujemnej stopy zwrotu, zaś najsłabszy zarobił ledwie 2 proc. Najmocniejsze fundusze PPK mają ponad 10-proc. stopy zwrotu od początku roku. Na wyniki za kwiecień musimy jeszcze poczekać, natomiast w marcu PPK wypracowały średnio od 3,1 proc. (dla funduszy z datą w 2025 r.) do 9 proc. (dla funduszy z datą w latach 2050–2065). Z kolei średnia ważona jednostka funduszy emerytalnych wzrosła w marcu o 4,1 proc.