Ryzyko polityczne znów wraca na europejskie rynki

Zapowiedź przedterminowych wyborów parlamentarnych we Włoszech i zamieszanie wokół greckiego programu pomocy przyczyniły się do osłabienia euro i spadków na giełdach.

Euro traciło we wtorek rano nawet 0,5 proc. wobec dolara (kurs EUR/USD zszedł do 1,1112, ale później się umacniał) w reakcji na wzrost ryzyka politycznego w Europie. Pojawiły się obawy o przyszłość programu pomocowego dla Grecji, a rynek również „przetrawiał" upublicznioną w weekend przez byłego premiera Włoch Matteo Renziego (przywódcę rządzącej Partii Demokratycznej) zapowiedź dotyczącą przedterminowych wyborów. Jego zdaniem mogłyby się one odbyć we wrześniu, czyli w tym samym miesiącu, gdy parlament będą wybierać Niemcy. Zapowiedź ta została potraktowana przez inwestorów jako sygnał do wyprzedaży włoskich aktywów. FTSE MIB, indeks giełdy w Mediolanie tracił we wtorek już drugi dzień z rzędu. Od początku tygodnia zniżkował o ponad 2 proc.

Sondażowa zgadywanka

Rentowność włoskich obligacji dziesięcioletnich wzrosła we wtorek do 2,21 proc. i była o 191 pb wyższa od rentowności podobnych niemieckich papierów. Analitycy Citigroup prognozują, że ten spread może się zwiększyć w związku z wyborami parlamentarnymi do 300 pkt bazowych, czyli najwyższego poziomu od 2013 r. Eksperci BlackRock i Goldman Sachs wskazują, że teraz ryzyko polityczne w Europie będzie koncentrowało się na Włoszech. Czy jednak jest się czego obawiać?

Foto: GG Parkiet

Główne ryzyko związane z przedterminowymi wyborami parlamentarnymi to możliwość zwycięstwa populistycznego, eurosceptycznego Ruchu Pięciu Gwiazd. Realny jest również układ w parlamencie, który uniemożliwi stworzenie stabilnego rządu. Partia Demokratyczna dąży więc do zmiany ordynacji wyborczej, tak by ułatwiła budowę koalicji rządzącej przez zwycięzców. Toczy ona rozmowy z głównymi partiami opozycyjnymi na temat wprowadzenia 5 proc. progu wyborczego. Eliminował on by małe partie. Wątpliwe jest jednak, by utrudnił populistom ewentualne zwycięstwo. A ryzyko ich wygranej ciążyłoby na kursie euro.

– EUR/USD w dłuższej perspektywie może być pod rosnącą presją informacji z Włoch. Prawdopodobieństwo przeprowadzenia przyspieszonych wyborów parlamentarnych na jesieni znacząco rośnie, tymczasem w sondażach eurosceptyczny Ruch Pięciu Gwiazd idzie łeb w łeb z rządzącą obecnie Partią Demokratyczną – przypomina Marek Rogalski, główny analityk walutowy DM BOŚ.

– Spodziewamy się, że zmienność na rynkach aktywów z Włoch i peryferii strefy euro wzrośnie w nadchodzących tygodniach i będzie napędzana sondażami wyborczymi – twierdzi Fabio Fois, ekonomista z Barclays.

– Dodatkowo, jeżeli wybory we Włoszech odbędą się we wrześniu (razem z niemieckimi) lub w październiku, to do tego czasu Europejski Bank Centralny może utrzymywać dość „zachowawczy" przekaz, tak aby mieć cały czas „ubezpieczenie" na wypadek zawirowań rynku w przypadku niekorzystnego wyniku wyborczego. Nie trzeba dodawać, że takie wydarzenie będzie też kłaść się cieniem na notowaniach euro – dodaje Rogalski.

Grecka powtórka

Na wtorkowe osłabienie euro i spadki na europejskich giełdach wpływ miały również doniesienia niemieckiego dziennika „Bild" mówiące, że Grecja może nie spłacić jednej z transz pożyczki pomocowej, jeśli nie zostanie zawarta umowa w sprawie redukcji greckiego długu. Ateńskie Ministerstwo Finansów ostro to zdementowało, ale również przypomniało europejskim decydentom, by nie zwlekali zbyt długo z decyzją o przyznaniu Grecji kolejnej transzy pomocy. Pieniądze te będą potrzebne, by kraj spłacił latem około 7 mld euro z zapadającego wówczas długu.