Emerytalny last minute. Nie przegap tegorocznych korzyści na IKE i IKZE

Indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego to przede wszystkim możliwość oszczędzania i inwestowania bez tzw. podatku Belki. W przypadku IKZE dochodzi jeszcze możliwość odliczenia wpłat w rocznym zeznaniu podatkowym.

Rozpoczyna się okres corocznego boomu na indywidualne konta emerytalne (IKE) oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IZKE). Zawsze to właśnie w końcówce roku Polacy otwierają najwięcej takich rachunków, a także dokonują na nie największych wpłat. Powód? Chęć wykorzystania obowiązujących rocznych limitów wpłat i tym samym skorzystania z zalet podatkowych produktów emerytalnych. Pamiętajmy, że w przypadku dodatkowego oszczędzania i inwestowania na emeryturę obowiązuje zasada „im szybciej, tym lepiej”. Im więc szybciej zaczniemy wpłacać pieniądze na IKE i IKZE, tym przez dłuższy czas będziemy czerpać z tego korzyści.

Zachęty podatkowe

Cechą charakterystyczną kont IKE i IKZE jest nie tylko ich długoterminowy charakter, ale również fakt, że premiują one odkładanie pieniędzy na emeryturę. W jaki sposób? Przede wszystkim konta IKE i IKZE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki. Co prawda w ostatnich latach mówi się o jego ograniczeniu również dla normalnych rachunków oszczędnościowych i inwestycyjnych, ale jak na razie nie zapadły w tej sprawie żadne decyzje. To powoduje, że odsetki z lokat, dochody z obligacji, z funduszy inwestycyjnych, z dywidend czy też zyski z akcji i ETF-ów nadal obciążone są 19-proc. podatkiem. Dlaczego jednak mamy skazywać się na łaskę lub niełaskę polityków i dzielić się zyskami z fiskusem? Dzięki kontom IKE i IKZE możemy mieć już teraz zyski bez podatku, nie czekając na to, aż nad losem oszczędzających i inwestujących pochylą się politycy.

W przypadku IKZE zalety podatkowe nie kończą się jedynie na zwolnieniu z tzw. podatku Belki. Dochodzi jeszcze jeden aspekt, który ma szczególne znacznie właśnie pod koniec roku. Kwoty wpłacone na indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego można bowiem odliczyć od podstawy opodatkowania przy rocznym rozliczeniu PIT. Czasu na to w tym roku jest już jednak mało. Chcąc skorzystać z ulgi podczas najbliższego rozliczenia podatkowego, trzeba wpłacić pieniądze na IKZE przed końcem grudnia.

Po zmianach, jakie zaszły kilka lat temu w systemie podatkowym, IKZE stało się szczególnie korzystne dla osób, które ze względu na wysokość dochodów wpadają w drugi próg podatkowy, wynoszący 32 proc. W ich przypadku korzyść podatkowa przy rozliczeniu rocznym może wynieść ponad 3 tys. zł dla osób zatrudnionych na etacie i aż ponad 4,5 tys. zł dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Należy jednak zaznaczyć, że część oszczędności będziemy musieli w przyszłości fiskusowi oddać – wypłacając środki po 65. roku życia, będziemy musieli odprowadzić od nich bowiem zryczałtowany 10-proc. podatek.

Dobra wiadomość z kolei jest taka, że środki wpłacane na oba rodzaje kont wcale nie muszą być od razu lokowane bądź inwestowane. To sprawia, że wystarczy już samo dokonanie przelewu na IKZE, by móc go później odliczyć od podstawy opodatkowania.

Pęd ku limitom

Konta IKE i IKZE mają też ograniczenia. W obu przypadkach obowiązują m.in. roczne limity wpłat. Dla IKE w tym roku jest to kwota 23 472 zł. Dla IKZE zaś limit wynosi standardowo 9388,8 zł, a dla samozatrudnionych jest wyższy i sięga 14 083,20 zł. Oczywiście limitów nie trzeba wykorzystywać w całości. To, ile pieniędzy w danym roku wpłacimy na IKE i IKZE, zależy od naszej decyzji. Trzeba jednak pamiętać, że niewykorzystane limity nie przechodzą na kolejny rok. To również tłumaczy determinację oszczędzających i inwestujących do dokonywania wpłat pod koniec roku, kiedy zbliża się ostatni dzwonek, gdy można wykorzystać obowiązujące limity i zapewnić sobie prawo do ulg.

Ograniczenia w IKE i IKZE dotyczą też wypłat. Kapitał na tych kontach jest nasz i możemy go wycofać w każdym momencie, jednak gdy zrobimy to wcześniej niż przed odpowiednio 60. i 65. rokiem życia, stracimy powiązane z tymi produktami przywileje podatkowe.

Zainteresowanie rośnie

Śmiało można założyć, że w tym roku największy szturm na IKE i IKZE wciąż jest przed instytucjami, które prowadzą te dwa rodzaje kont. Dane prezentowane przez Komisję Nadzoru Finansowego wskazują przy tym, że zainteresowanie IKE i IKZE systematycznie rośnie. W I połowie 2024 r. w skali całego rynku otwarto 62,3 tys. IKE oraz 31 tys. IKZE. W analogicznym okresie rok wcześniej otwartych zostało 58,1 tys. IKE oraz 25,6 tys. IKZE.