IPO Diagnostyki i kluczowe czynniki ryzyka

Tylko do czwartku 30 stycznia potrwają zapisy na akcje spółki będącej liderem polskiego rynku diagnostycznego w transzy dla inwestorów detalicznych. Co warto jeszcze o niej wiedzieć ?

Na warszawską giełdę zmierza Diagnostyka, spółka posiadająca największą w kraju sieć laboratoriów medycznych. Oferuje nieco ponad 16,1 mln istniejących akcji (należących do funduszu Mid Europa Partners) po cenie maksymalnej 105 zł, co daje łączną wartość oferty na poziomie blisko 1,7 mld zł. Inwestorzy rozważający zakup akcji Diagnostyki oferowanych w IPO powinni mieć też na uwadze czynniki ryzyka.

Co zawiera prospekt?

Opis czynników ryzyka zajął aż 19 stron prospektu. Skupiliśmy się na tych najistotniejszych, związanych z działalnością grupy oraz z jej otoczeniem. Diagnostyka może się pochwalić dynamicznym wzrostem biznesu. Średnioroczne tempo wzrostu przychodów za lata 2011–2023 to 24 proc., co jest efektem wzrostu organicznego wspomaganego przejęciami. To rodzi pytanie, czy w kolejnych latach uda się utrzymać wzrost. Z lektury prospektu wynika, że spowolnienie dalszego rozwoju organicznego jest jednym z kluczowych czynników ryzyka, który należy brać po uwagę. Wynika to z dużego nasycenia rynku punktami pobrań (własnych lub prowadzonych przez podwykonawców), które grupa posiada już w niemal wszystkich miejscowościach w Polsce powyżej 20 tys. mieszkańców, co zapewnia łatwy dostęp do jej usług większości mieszkańcom kraju. Z tego względu dalszy rozwój organiczny oparty będzie w mniejszym stopniu na otwieraniu punktów na nowych obszarach, a w większym stopniu na poprawie konkurencyjności istniejących punktów poprzez zwiększanie dostępnej powierzchni oraz podwyższanie standardu punktów lub zastępowanie punktów innymi, o lepszej lokalizacji, co jednak wiąże się z pewnymi ograniczeniami natury technicznej, finansowej czy akceptacją podwykonawców. Jednocześnie jako niskie spółka ocenia ryzyko związane z realizowaną strategią przejmowania małych i średnich firm. Na tym polu grupa ma już spore doświadczenie. Tylko od początku 2021 r. przeprowadziła 37 transakcji przejęć, a licząc od 2011 r. było ich powyżej 100. Co istotne, koncentruje się na małych i średnich podmiotach (za cenę nabycia od ok. 1 mln zł do ok. 40 mln zł). Ryzyko to zmaterializowało się w ograniczonym zakresie w poprzednich latach, w odniesieniu do części przejętych podmiotów, których wyniki uległy pogorszeniu po sfinalizowaniu transakcji.

Grupa jest narażona także na ryzyko związane z płatnościami, które dotyczy klientów instytucjonalnych odpowiadających za blisko 60 proc. przychodów grupy. Jak wyjaśniono, płatności i odzyskiwanie należności od kontrahentów na rynku medycznym w Polsce są obarczone ryzykiem przede wszystkim ze względu na specyfikę zarówno publicznego, jak i prywatnego sektora. W sektorze publicznym dominują szpitale i placówki finansowane przez NFZ, w przypadku których problemem może być opóźnione finansowanie, przeciągające się procedury administracyjne oraz ograniczenia budżetowe. Spółka zauważa, że płatności z tego sektora często ulegają wydłużeniu, ale charakteryzują się niskim ryzykiem nieściągalności. Z kolei w sektorze prywatnym ryzyko jest związane z potencjalnymi trudnościami finansowymi mniejszych podmiotów oraz zmienną sytuacją ekonomiczną, która może wpływać na płynność finansową prywatnych kontrahentów.

Kolejne ryzyko jest związane z ilością danych osobowych i danych wrażliwych, jak informacje medyczne pacjentów. W związku z tym grupa jest bezpośrednio narażona na ryzyka związane z ochroną prywatności i bezpieczeństwa informacji wynikające między innymi z błędów ludzkich, problemów informatycznych oraz naruszeń w zakresie cyberbezpieczeństwa. Spółka wyjaśnia w prospekcie, że w przeszłości nie doświadczyła istotnych naruszeń ochrony danych, które miałyby wpływ na jej sytuację finansową i operacyjną, jednak zauważa, że od 2021 do 2024 r. miało miejsce około 2 tys. mniejszych prób naruszenia danych przetwarzanych przez spółkę. Firma istotność tego ryzyka ocenia jako wysoką.

Regulacje i koszty

Kolejna grupa czynników ryzyka związana jest z otoczeniem. Ponieważ działalność spółki podlega licznym regulacjom dotyczącym systemu ochrony zdrowia, diagnostyki laboratoryjnej, gospodarki odpadami, ochrony danych osobowych i ochrony baz danych, cyberbezpieczeństwa oraz ochrony konkurencji, ich przestrzeganie pociąga za sobą znaczne koszty, a wszelkie zmiany przepisów mogą spowodować wzrost wydatków administracyjnych, prawnych i operacyjnych, zmuszając grupę do zmiany praktyk handlowych, organizacji prawnej lub wprost wpływać na zmniejszenie lub ograniczenie przychodów. Spółka podaje, że ryzyko to zmaterializowało się w ograniczonym zakresie w przeszłości. W wyniku uchwalanych nowelizacji do ustawy o minimalnych płacach w ochronie zdrowia z pominięciem odpowiedniego okresu vacatio legis grupa w celu terminowego dostosowania działalności do nowych regulacji zmuszona była do podwyższania wynagrodzeń pracowników i osób współpracujących z grupą w latach 2019–2022, co pociągało za sobą koszty oraz wzrost wydatków administracyjnych i operacyjnych.

W związku z prowadzoną działalnością grupa jest narażona na ryzyko wzrostu kosztów wynagrodzeń, zużycia materiałów i energii, w tym kosztów materiałów i odczynników laboratoryjnych oraz kosztów usług obcych. Jak zauważa spółka, koszty te w ostatnich latach rosły i w przypadku ich dalszego znaczącego wzrostu nie można wykluczyć, że grupa nie będzie w stanie adekwatnie podnieść efektywności i wydajności lub przenieść ich na klientów celem zrekompensowania ich wpływu na wyniki finansowe.