Najsłabsze półrocze detalu od momentu wybuchu pandemii

Inwestorzy indywidualni obniżyli loty na warszawskiej giełdzie. Średnia wskazań maklerów mówi, że udział tej grupy w obrotach na rynku akcji w I półroczu wyniósł 19 proc. To wynik wyraźnie niższy niż w dwóch poprzednich latach.

Jak się nie ma, co się lubi, to się lubi, co się ma. Tak chyba można określić I półrocze w branży maklerskiej, szczególnie w części związanej z inwestorami indywidualnymi. Rynek przez te sześć miesięcy miał wiele odcieni. Przeważały jednak te ciemniejsze, które również udzieliły się klientom. Ci już nie tak chętnie, jak chociażby w 2021 r., handlowali akcjami na GPW.

Patrząc historycznie, można jednak zaryzykować stwierdzenie, że sytuacja wcale jeszcze nie jest tak zła.

Zgodność brokerów

Oficjalnych danych pokazujących, jaki był udział inwestorów indywidualnych w obrotach, jeszcze nie ma (publikuje je co pół roku GPW). „Parkiet” jednak tradycyjnie postanowił przed oficjalną publikacją zapytać szefów czołowych biur i domów maklerskich, które obsługują klientów indywidualnych, o to, jaki ich zdaniem był udział tej grupy klientów w obrotach w I półroczu. O ile we wcześniejszych tego typu ankietach rozstrzał prognoz bywał dość spory, tak teraz wśród brokerów panuje duża zgodność. W I półroczu udział inwestorów indywidualnych w obrotach nie przekroczył 20 proc. Średnia wskazań pięciu szefów biur i domów maklerskich mówi o udziale na poziomie około 19 proc.

Jeśli szacunki te znajdą odzwierciedlenie w rzeczywistości, to będzie to najsłabsze półrocze w wykonaniu inwestorów indywidualnych od wybuchu pandemii. Przypomnijmy, że w I półroczu 2020 r. inwestorzy indywidualni odpowiadali za 22 proc. handlu na głównym parkiecie. W II półroczu było to aż 27 proc. Tak świetnego rezultatu nie udało się jednak utrzymać w kolejnych okresach. W I półroczu 2021 r. wynik detalu wynosił 24 proc., a w II połowie roku było to 21 proc.

Oczywiście można zauważyć, że trend jest spadkowy. Tak powie ten, kto twierdzi, że szklanka jest do połowy pusta. Ci, którzy uważają, że jest do połowy pełna, stwierdzą z kolei, że pandemia była czasem absolutnie wyjątkowym, a wynik za I półrocze 2022 r. i tak jest wyraźnie lepszy od rezultatów przedpandemicznych. Wówczas przecież co niektórzy wieszczyli zmierzch inwestorów indywidualnych, a takie tezy wspierane były danymi, pokazującymi udział w obrotach rzędu 11 proc. (II półrocze 2019 r.).

Bez paniki

Jak typowali poszczególni brokerzy? Tym razem ich typy są zbliżone do siebie. Najmniejszą wiarą w inwestorów indywidualnych wykazał się Radosław Olszewski, prezes DM BOŚ. Jego zdaniem udział tej grupy inwestorów w obrotach wyniósł 18,5 proc. Olszewski zwraca jednak uwagę nie tyle na słabość klientów detalicznych, ile bardziej na wzmożoną aktywność innych grup inwestorów. – Inwestorzy indywidualni w DM BOŚ zrealizowali zbliżoną wartość transakcji w pierwszym półroczu 2022 r. jak w II półroczu 2021 r. Jednak wartość obrotów na rynku podniosła się o 12 proc. i naszym zdaniem odpowiadają za to zagraniczni inwestorzy, którzy mogą osiągnąć rekordowe wartości udziału w obrotach na GPW – mówi Radosław Olszewski.

Wojciech Sieńczyk, dyrektor Santander BM, oraz Jacek Janiuk, dyrektor BM Alior Banku, szacują z kolei, że udział klientów indywidualnych w obrotach wyniósł 19 proc. Janiuk podkreśla, że I półrocze miało też różne oblicza. – Można pokusić się o tezę, że udział inwestorów indywidualnych w obrocie akcjami na GPW w I półroczu 2022 r. malał wraz z upływem kolejnych miesięcy. W pierwszym kwartale utrzymywała się przyzwoita zmienność, której towarzyszył dzienny obrót przekraczający 1 mld. Natomiast w II kwartale widać wyraźnie zwiększoną awersje do ryzyka, a inwestorzy indywidualni – wydaje się – weszli w fazę „stand by”, oczekując na rozwój sytuacji. Oczywiście należy pamiętać, że marzec ze względu na inwazję Rosji na Ukrainę mocno zaburza wynik, gdyż duża niepewność spowodowała także wzmożoną aktywność inwestorów. Jednak patrząc na całe I półrocze, udział inwestorów indywidualnych w obrotach akcjami na GPW szacuję na poziomie 19 proc. – mówi Janiuk.

Nieco większym optymistą jest Grzegorz Zawada, dyrektor BM PKO BP. Jego wskazanie to 19,3 proc. Największą wiarą wykazał się tym razem Marcin Wlazło, który od niedawna stoi na czele BM Pekao. Jego typ to 19,5 proc.

Wlazło wskazuje, że co prawda wciąż widać napływ nowych klientów, ale jednocześnie niekoniecznie ich pierwszym wyborem zawsze są akcje. – Spadek obrotów na GPW widoczny jest również w aktywności klientów detalicznych, którzy szczególnie w okresie bessy mniej aktywnie działają na giełdzie. W tym roku jedynie w marcu zaobserwowaliśmy bardzo wysokie zainteresowanie GPW, ale było to związane ze wzrostem zmienności rynku po wybuchu wojny w Ukrainie – mówi Wlazło. I dodaje: – Klienci starają się wykorzystywać ruchy rynkowe do aktywniejszego zarządzania swoimi inwestycjami, w znakomitej większości przypadków wykorzystując kanały zdalne. W ostatnich miesiącach obserwujemy najwyższą w historii liczbę otwarć nowych rachunków maklerskich, ale w tym samym czasie największym zainteresowaniem cieszą się produkty strukturyzowane z gwarantowaną stopą zwrotu oraz obligacje, które zyskały na atrakcyjności wraz ze wzrostem stóp procentowych. W przyszłości te nowe rachunki maklerskie mogą być wykorzystywane przez klientów również do aktywnego inwestowania na GPW – uważa dyrektor BM Pekao.

Będzie lepiej?

Czy maklerzy powinni się martwić spadającym udziałem inwestorów indywidualnych w obrotach? W krótkim terminie może być to kłopot, szczególnie że na razie nie zapowiada się na to, aby sytuacja miała się jakoś znacząco polepszyć. Większość ekspertów wskazuje, że w tym roku trudno będzie o jakąś znaczącą poprawę sytuacji rynkowej.

– Oceniam, że sytuacja na giełdzie zacznie się pomału stabilizować, kiedy banki centralne przekonają inwestorów, że są w stanie skutecznie przeciwstawić się inflacji. Niestety, walka ze wzrostem cen może skończyć się mocnym hamowaniem gospodarek, w tym również recesją. Ten scenariusz jest obecnie brany pod uwagę przez inwestorów. Sytuacja na giełdzie zdecydowanie się poprawi, kiedy inflacja odpuści, a banki centralne, nie chcąc doprowadzić do głębokiego spowolnienia globalnej gospodarki, zaczną przekonywać inwestorów do zbliżającego się cyklu obniżek stóp procentowych. Obawiam się jednak, że ta zmiana nie nastąpi w horyzoncie co najmniej przyszłego roku – mówił ostatnio na łamach „Parkietu” Marcin Słomianowski, dyrektor BM ING Banku Śląskiego.

Wieloletnie doświadczenia pokazują natomiast, że nawet po najciemniejszej nocy wstaje dzień. Baza klientów, na nowo budowana od wybuchu pandemii, daje też duży potencjał, który może zostać uwolniony ze zdwojoną siłą, kiedy warunki rynkowe faktycznie znacząco się poprawią.

18,5 proc. Prezes DM BOŚ Radosław Olszewski tym razem wykazał się najmniejszą „wiarą” w inwestorów indywidualnych w I półroczu. Jak jednak dodaje, w jego firmie aktywność klientów była porównywalna z II półroczem 2022 r. Fot. mat. prasowe

materiały prasowe

19 proc. Dyrektor BM Alior Banku Jacek Janiuk wskazuje, że I półrocze w wykonaniu inwestorów indywidualnych było niejednorodne. Ich udział w obrotach mógłby być większy, gdyby nie słabsze ostatnie miesiące tego okresu. Fot. mat. prasowe

19 proc. Dyrektor Santander BM Wojciech Sieńczyk, podobnie jak pozostali przedstawiciele branży maklerskiej, szacuje, że udział inwestorów indywidualnych w obrotach spadł względem tego, co obserwowaliśmy chociażby w 2021 r. Fot. mat. prasowe

Exclusive

19,3 proc. Według Grzegorza Zawady, dyrektora BM PKO BP, które to w I półroczu było najaktywniejszym krajowym pośrednikiem na warszawskim parkiecie, udział inwestorów indywidualnych w obrotach nie przekroczył w tym okresie 20 proc. Fot. mariusz szachowski/ mat. prasowe

Exclusive

19,5 proc. Nowy dyrektor BM Pekao Marcin Wlazło wykazał się największym optymistą w ankiecie „Parkietu”. Też jednak wskazuje, że w obecnych czasach akcje nie zawsze są pierwszym wyborem klientów maklerskich. Fot. mat. prasowe

Exclusive