Rosną przychody banków za prowadzenie kont klientów

Choć na rynku dostępnych jest wiele ofert darmowych rachunków, wielu Polaków wciąż ponosi spore opłaty za takie usługi. Bankom przynosi to profity i trudno spodziewać się, że z nich zrezygnują.

Przychody pięciu największych banków Polsce z tytułu obsługi rachunków i obrotu pieniężnego mogą sięgnąć w tym roku ok. 2,9 mld zł – wynika z naszej analizy na podstawie danych za I–III kwartał. Może to być o ok. 4 proc. więcej niż w 2021 r. i niemal 30 proc. więcej niż w 2019 r.

W całym rachunku zysków i strat taka kwota nie jest oczywiście zbyt duża, bo obecnie najwięcej banki zarabiają na odsetkach od kredytów, które dynamicznie rosną wraz ze wzrostem stóp procentowych, oraz innych opłatach i prowizjach. Niemniej takie miliardowe kwoty pokazują, że nawet tak podstawowa usługa bankowa jak prowadzenie konta może przynosić całkiem namacalne profity.

Pokłosie pandemii

Jak wyjaśnia Leszek Zięba, ekspert mFinanse i Związku Firm Pośrednictwa Finansowego, przychody z tego tytułu mogły zacząć rosnąć szczególnie dynamicznie w 2020, pandemicznym roku. Wówczas stopy procentowe banku centralnego spadły niemal do zera (do 0,1 proc.), w efekcie czego znacząco skurczyły się bankowe zyski z tytułu odsetek od kredytów. I trzeba było sięgnąć po inne źródła dochodów, a tabele opłat i prowizji (za różne usługi, nie tylko te podstawowe) zaczęły puchnąć o nowe lub wyższe pozycje.

– Pandemia, a właściwie redukcja stóp procentowych, spowodowała też, że zniknęły wcześniejsze korzyści z tzw. zerooprocentowanych rachunków – zauważa Kamil Sobolewski, ekspert rynków finansowych i główny ekonomista Pracodawców RP.

Mówiąc w uproszczeniu, chodzi o to, że przy wyższych stopach banki mogły zarabiać na obrocie pieniędzmi klientów znacznie więcej, niż wynosiło oprocentowanie tych pieniędzy trzymanych na depozytach. A „zyski” zdobyte w ten sposób mogły pokryć koszty prowadzenia rachunków. Przy zerowych stopach takich możliwości już nie było.

Kto zapłaci za wakacje kredytowe

Obecnie warunki ponownie zmieniły się diametralnie, ale wcale nie musi to oznaczać, że banki równie diametralnie zmienią politykę dotyczą opłat i prowizji. Przy tak dużych obciążeniach regulacyjnych dla sektora (takich jak wakacje kredytowe, których koszt jest szacowny na nawet 18 mld zł, nowy Fundusz Wsparcia Kredytobiorców czy ustanowiony w tym roku system ochrony banków przed upadłościami) liczy się każda złotówka. – Chyba nikt nie jest na tyle naiwny, by wierzyć, że takie koszty dla banków nie odbiją się na kieszeniach klientów – komentuje jeden z ekspertów.

Ciekawe jednocześnie, że na rynku dostępnych jest wiele ofert tzw. darmowych rachunków dla klientów detalicznych. – I rzeczywiście mogą to być konta, które po spełnieniu pewnych warunków nie wiążą się z żadnymi opłatami – zaznacza Jarosław Sadowski, główny analityk Expander Advisors. – Oczywiście nie wszyscy z nich korzystają i nie wszyscy też pamiętają, by dochować tych warunków. Stąd też wielu Polaków wciąż może mieć wrażenie, że banki każą sobie słono płacić nawet za tak podstawowe usługi jak prowadzenie konta – dodaje.

Opłat można uniknąć?

Wiele osób może się o tym przekonać z informacji o poniesionych opłatach związanych z rachunkiem płatniczym. Banki mają obowiązek przygotować takie zestawienie i dostarczyć klientowi przynajmniej raz na rok. Kwoty, które obejmują zwykle dłuższy okres, mogą czasami szokować. Jedna z naszych czytelniczek w grudniu br. dowiedziała się, że zapłaciła swojemu bankowi łącznie 363 zł przez 17 miesięcy, czyli 21 zł średnio na miesiąc.

– To bardzo dużo – komentuje Leszek Zięba. Jak wyjaśnia, darmowe konta pojawiły się na rynku kilka lat temu i nie zastąpiły automatycznie już funkcjonujących rachunków, obarczonych zwykle większymi opłatami. – Warto w takich przypadkach podjąć rozmowy ze swoim bankiem albo przykładowo założyć rachunek w innej instytucji – dodaje Jarosław Sadowski.

Eksperci przypominają też, że wielu opłat można łatwo uniknąć (np. za wypłatę pieniędzy z „obcego” bankomatu). Zaś przy „darmowych” kontach zawsze trzeba pamiętać, by dokonywać określonej liczby płatności czy zapewniać wpływy na to konto.