W ramach naprawy finansów publicznych odrodzonej Rzeczypospolitej i walki z szalejącą inflacją, której roczna stopa w 1923 r. wynosiła 35 715 proc., 30 kwietnia 1924 r. w miejsce polskiej marki wprowadzono polskiego złotego. Nikła zdolność kredytowa krajowego sektora bankowego nie pozwalała na rozwój zniszczonej latami zaborów i I wojną światową polskiej gospodarki. Sanacja Skarbu Państwa wymagała również zwiększenia roli państwa na rynku kredytowym. Niezbędne dla uzdrowienia i dalszego rozwoju krajowej gospodarki okazało się powstanie silnej instytucji finansowej. W 1924 r. z połączenia trzech państwowych instytucji kredytowych: Polskiego Banku Krajowego, Państwowego Banku Odbudowy i Zakładu Kredytowego Miast Małopolskich z siedzibą w Krakowie, a następnie we Lwowie, powstała instytucja pod nazwą Bank Gospodarstwa Krajowego.
W protokole z posiedzenia Rady Ministrów, które odbyło się 21 maja 1924 r., znalazł się zapis: „Celem Banku ma być organizowanie i rozwijanie kredytu przez emisję listów zastawnych zabezpieczonych hipotecznie, obligacji komunalnych i kolejowych, dalej przez inne czynności bankowe, przy czym potrzeby państwa, przedsiębiorstw państwowych i samorządów, jak również popieranie ruchu budowlanego oraz odbudowy kraju – szczególnie powinny być brane w rachubę". BGK przyznano wszystkie uprawnienia nadane wcześniej podlegającym fuzji bankom i doprecyzowano strukturę władz. Prezesem BGK i rady nadzorczej został Jan Kanty Steczkowski.
Finansowanie przemysłu
Jednym z głównych statutowych zadań BGK było – obok kredytowania budownictwa mieszkaniowego – finansowanie przedsiębiorstw państwowych, uznanych za najważniejsze z punktu widzenia strategicznych interesów państwa. W latach 1924–1938 stan kredytów udzielonych przez BGK w tym sektorze był największy i wyniósł 779 mln zł. Z jednej strony były to kredyty gotówkowe udzielane przedsiębiorstwom państwowym bezpośrednio, z drugiej zaś BGK zaangażowany został począwszy od 1936 r. w realizację planów inwestycyjnych Centralnego Okręgu Przemysłowego. W 1926 r. rząd formalnie zlecił BGK finansowanie i sanację krajowego przemysłu zbrojeniowego. Działania te leżały u podstaw powstania tzw. koncernu BGK, w skład którego wchodziły przedsiębiorstwa o dużym znaczeniu dla krajowej gospodarki i obronności. W 1929 r. przedsiębiorstwa należące do bankowego koncernu podzielono na dwie grupy. Do pierwszej zaliczono przedsiębiorstwa o dużym znaczeniu dla obronności, do drugiej zaś o istotnym znaczeniu dla krajowej gospodarki.
Stopniowo w skład koncernu BGK wchodziła coraz większa liczba przedsiębiorstw przemysłowych, które bank jako państwowa instytucja finansowa, realizująca politykę odbudowy krajowej gospodarki, finansował wcześniej, aby nie dopuścić do ich upadku. Z udziałów w części z nich, po zadziałaniu wprowadzanych programów naprawczych, BGK po pewnym czasie rezygnował, inne zaś, po ogłoszeniu upadłości, przechodziły na własność Skarbu Państwa lub (w jednym przypadku) przestawały istnieć. Do tej grupy przedsiębiorstw należały Zakłady Mechaniczne Ursus, Fabryka Śmigieł, Wyrobów Drzewnych i Metalowych Integrale Chauviere W. Szomański i S-ka, Fabryka Obrabiarek Pionier, Polskie Towarzystwo Akumulatorowe, AZOT z Jaworzna, Krajowe Towarzystwo Melioracyjne, Ziemskie Towarzystwo Parcelacyjne, Polskie Zjednoczenie Rybaków Morskich w Gdyni, Gospodarcze Zrzeszenie Samorządów, śląska Spółka Mieszkaniowa dla Miast, Podkarpackie Towarzystwo Elektryczne, lwowska Fabryka Broni i Maszyn Arma, Kieleckie Towarzystwo Nawozów Sztucznych, polsko-belgijska spółka akcyjna Towarzystwo dla Impregnacji Drewna czy spółka akcyjna Powszechne Domy Składowe we Lwowie.
Osobna grupa przedsiębiorstw i instytucji finansowych, w których BGK poprzez nabywanie udziałów zabezpieczał strategiczne interesy państwa polskiego, funkcjonowała na terenie Wolnego Miasta Gdańsk. Poza działającym od 1926 r. The British and Polish Trade Bank z większościowym udziałem BGK, inną formą zagwarantowania polskich interesów w Gdańsku było objęcie przez BGK udziałów w emisyjnym Bank von Danzig, Danziger Tabak Monopol oraz incydentalnie w Stoczni Gdańskiej. Ze względu na zwiększające się w Gdańsku w latach 30. wpływy niemieckie i narastające trudności w zabezpieczaniu tam polskich interesów gospodarczych poprzez działalność Trabanku, ustawowo kontrolowanego przez władze Wolnego Miasta Gdańska, BGK w 1933 r. podjął decyzję, aby poprzez Trabank założyć formalnie odrębną instytucję finansową – spółkę komandytową Dom Bankowy dr Józef Kugel.