Najogólniej czek można zdefiniować jako papier wartościowy, zawierający pisemne polecenie zapłaty, skierowane do banku, a dotyczące wypłaty określonych środków na rzecz wskazanego podmiotu. Ustawa z 28 kwietnia 1934 r. ? Prawo czekowe, ściśle określa, z jakich elementów powinien składać się ten walor, aby mógł być uznany za ważny. Przede wszystkim w treści dokumentu musi się znaleźć słowo ?czek? oraz polecenie bezwarunkowego zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej. Ponadto konieczne są oznaczenie daty i podmiotu mającego dokonać zapłaty oraz podpis wystawcy czeku. Na czeku powinny też znaleźć się dane dotyczące miejsca płatności i miejsca wystawienia dokumentu.
Rodzaje dokumentów
Czek może być dokumentem imiennym, na okaziciela oraz wystawionym na zlecenie określonej osoby. Za papier wartościowy na okaziciela rozumie się m.in. czek nie zawierający informacji dotyczącej osoby, na rzecz której ma być dokonana zapłata. Kolejny podział związany jest z określeniem sposobu zaspokojenia wierzyciela. W tym zakresie rozróżnia się czeki gotówkowe i rozrachunkowe. W pierwszym przypadku wystawca wydaje bankowi dyspozycję obciążenia jego rachunku i wypłaty określonej sumy okazicielowi czeku lub osobie określonej w dokumencie. Zamiast gotówką, czek może zostać zrealizowany przelewem. Wówczas na dokumencie jego wystawca lub posiadacz musi zawrzeć zastrzeżenie ?przelać na rachunek? lub podobne określenie. W chwili dokonania tego zapisu powstaje czek rozrachunkowy, który z kolei może być potwierdzony lub gwarantowany. W pierwszym przypadku bank blokuje określoną kwotę na rachunku wystawcy, tak aby posiadacz czeku mógł zrealizować przelew ze środków wystawcy. Z kolei przy czeku rozrachunkowym gwarantowanym bank zobowiązuje się dokonać przelewu niezależnie od stanu konta wystawcy, tym samym godząc się na jego kredytowanie.
Obieg czekowy
Czek, jak większość papierów wartościowych, może być przenoszony na inne osoby. Przy czym w zależności od jego rodzaju wymagane są różne formy dokonania tej operacji. Zmiana właściciela przy czeku na okaziciela następuje jedynie poprzez wręczenie dokumentu. Papier imienny z dodanym zastrzeżeniem ?na zlecenie? lub bez niego, można przenieść poprzez indos, czyli pisemne oświadczenie umieszczone na dokumencie lub na załączanej do niego karcie dodatkowej. Czek imienny z zastrzeżeniem ?nie na zlecenie?, przenosi się w formie i ze skutkami zwykłego przelewu.
