Rok na giełdzie
EKD: 51.65 - sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń dla przemysłui handluPrezes: Zbigniew Olszewski (p.o.)Adres: ul. Grabowa 1, 40-172 KatowiceData debiutu: 4 czerwca 1998 r.Kurs debiutu: 53 złRynek notowań: równoległy
Historia i przedmiot działalnościKopex jest jedną z byłych central handlu zagranicznego. W 1961 r. zostało utworzone Przedsiębiorstwo Budowy Zakładów Górniczych Za Granicą Kopex w Katowicach. Po przekształceniach i zmianach organizacyjnych w 1993 r. na bazie firmy powstała jednoosobowa spółka Skarbu Państwa. Nazwę zmieniono na Przedsiębiorstwo Eksportu i Importu Kopex SA.Przedmiotem działalności spółki jest przede wszystkim eksport węgla, maszyn i urządzeń górniczych oraz usług montażowo-budowlanych (w tym specjalistycznych usług górniczych). Handel zagraniczny firma realizuje poprzez własną sieć przedstawicielstw i oddziałów. Z eksportu spółka osiąga łącznie ok. 80% przychodów (usługi górnicze stanowią ok. 45%). Znaczenie importu maleje. Kopex coraz więcej przychodów zaczyna osiągać z działalności krajowej, m.in. poprzez sprzedaż samochodów marki Honda (prowadzi też ich serwis). Firma zaczyna także świadczyć usługi konsultingowe w sektorze energetycznym oraz usługi związane z ochroną środowiska i rekultywacją terenów przemysłowych.Spółka ma własną grupę kapitałową, posiada udziały m.in. w Górnośląskim Banku Gospodarczym, Przedsiębiorstwie Maklerskim "Elimar" oraz Telefonii Regionalnej.Publiczna ofertaW publicznej ofercie Skarb Państwa wystawił do sprzedaży 1 173 670 akcji serii A Kopeksu (59% wszystkich papierów), po cenie minimalnej 44 zł. Prywatyzacja zakończyła się niepowodzeniem. W ofercie sprzedanych zostało tylko 27 167 akcji, czyli ponad 2,3% (po kursie 44 zł). Inwestorzy złożyli 243 zlecenia. Walory zostały przydzielone na specjalnej sesji giełdowej 30 maja. Ze względu na niewystarczające rozproszenie akcje katowickiej spółki trafiły na rynek równoległy.Małe zainteresowanie Kopeksem wynikało najprawdopodobniej z dekoniunktury panującej na giełdzie oraz zbliżającej się oferty akcji Banku Pekao SA Nie bez znaczenia było także to, że firmę identyfikowano z górnictwem, co nie było najlepszą rekomendacją.Historia notowańPierwszego dnia notowań akcji Kopeksu na giełdzie, 4 czerwca 1998 r., rynek wycenił walory spółki na 53 zł. W porównaniu z ceną emisyjną było to o 20,5% więcej. Na tle ówczesnych debiutów była to bardzo duża stopa zwrotu. Podczas pierwszego dnia notowań właściciela zmieniło 4 271 papierów. Stanowiło to ponad 15,7% akcji, które sprzedał w ofercie Skarb Państwa.Kurs walorów Kopeksu przez dwie pierwsze sesje maksymalnie zwyżkował do poziomu prawie 64 zł. Wolumen obrotu 8 czerwca wyniósł ponad 16 tys. sztuk (prawie 60% akcji sprzedawanych w ofercie). Kolejne trzy sesje przyniosły korektę notowań. Cena akcji spadła do 47 zł. Od tego momentu zaczął się dynamiczny wzrost kursu. W ciągu ponad miesiąca akcje zdrożały prawie o 163%. Kurs 124 zł, z drugiej połowy lipca, okazał się maksymalny w historii notowań.Główną przyczyną tak dużego wzrostu ceny akcji Kopeksu była mała płynność walorów. Manipulacja kursem, w sytuacji gdy w aktywnym obrocie giełdowym znajdowało się niespełna 30 tys. akcji, czyli ponad 2,3% łącznej liczby, nie była trudna. O ewentualnej manipulacji ceną akcji Kopeksu poinformowała GPW. Prezes Wiesław Rozłucki wskazał, że możliwe jest nawet zawieszenie notowań. W małym stopniu wzrostom kursu mogła pomóc też informacja o podpisaniu przez Kopex warunkowej umowy sprzedaży ponad 18% akcji Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Partner.Po hossie przyszedł czas na bessę. Wartość akcji Kopeksu prawie przez dwa miesiące zaczęła spadać. "Nadmuchany" wcześniej kurs obniżył się prawie o 75%, do 31,5 zł, najniższego poziomu w historii notowań. Spadł też kilkakrotnie wolumen obrotu. Niechęć inwestorów do akcji Kopeksu wynikała najprawdopodobniej z podejrzeń o manipulację kursem oraz zapowiadanej sprzedaży części akcji przez Skarb Państwa.Duży spadek w następnym okresie został odrobiony. W październiku cena akcji Kopeksu wzrosła o ok. 57% (WIRR spadł w tym czasie o ok. 3%), a w listopadzie prawie o 28% (indeks zyskał ok. 13%). Na początku grudnia kurs osiągnął poziom 88 zł. Wtedy wystąpił najwyższy wolumen obrotu. Na jednej sesji właściciela zmieniło ponad 18 tys. akcji.Koniec ubiegłego roku i początek bieżącego to spadek ceny akcji. Na początku lutego rynek wycenił je na ok. 49 zł. Od tego czasu kurs Kopeksu porusza się w trendzie horyzontalnym, w przedziale od ok. 45 do ok. 50 zł.W poniedziałek cena akcji Kopeksu wzrosła o 0,2%, do 44,2 zł. W porównaniu z ceną emisyjną jest wyższa zaledwie o 0,45%. Inwestorzy, którzy kupili walory na pierwszej sesji i trzymają je do dzisiaj, mają papierową stratę w wysokości ponad 16%.AktywnośćAkcje Kopeksu były chętnie kupowane w pierwszych dwóch miesiącach po debiucie. Na niektórych sesjach obrót na walorach katowickiej spółki miał ponad 1-proc. udział w ogólnych obrotach giełdy. Podobne zainteresowanie papierami Kopeksu wystąpiło w grudniu ub.r.Spółka należy do najmniej płynnych. Średnie miesięczne obroty na Kopeksie stanowią mniej niż 0,05% łącznych obrotów giełdy.Kondycja ekonomicznaW 1998 roku Kopex, przy przychodach ze sprzedaży prawie 191 mln zł (w 1997 - 163 mln zł) miał ponad 3,6 mln zł zysku operacyjnego (2 mln zł). Wynik finansowy netto zamknął się kwotą ponad 9,5 mln zł (8,9 mln zł). Na wysokość zysku netto znaczny wpływ miała sprzedaż przez spółkę pakietu akcji TUiR Partner. Prognoza zarządu nie została jednak wykonana. Zgodnie z nią, Kopex miał zamknąć rok sprzedażą na poziomie 196 mln zł i zyskiem netto w wysokości 11,5 mln zł.Początek tego roku w porównaniu z ub.r. jest dla spółki znacznie lepszy. Po pierwszych czterech miesiącach przychody ze sprzedaży Kopeksu wynoszą ponad 72,3 mln zł (w 1998 r. - 41,2mln zł), a zysk operacyjny przekroczył 1,26 mln zł (0,8 mln zł). W okresie styczeń-kwiecień spółka zarobiła 1,6 mln zł netto, podczas gdy rok temu było to niecałe 1,2 mln zł.Duży wpływ na tegoroczny wynik, tak jak to było również w 1998 r., będzie mieć aktywność finansowa Kopeksu, a nie działalność operacyjna. Spółka w najbliższych miesiącach chce sprzedać pakiet 10% akcji Górnośląskiego Banku Gospodarczego (zgodę na to musi wydać WZA). Walory te może kupić PBK, który ma już ponad 54% udziałów w GBG. Według zarządu Kopeksu akcje GBG zostaną wycenione o kilka razy wyżej od ich wartości nominalnej.Dalsza prywatyzacjaNajwiększym akcjonariuszem Kopeksu pozostaje Skarb Państwa, który ma ponad 83% walorów spółki. Jego udział zmniejszy się z ok. 98% po tym, jak pakiet 15% akcji został przekazany pracownikom. Objęli oni nieodpłatnie prawie 300 tys. papierów spółki. Zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, akcje pracownicze mogą trafić na giełdę dopiero w czerwcu 2000 r.Od debiutu spółki na GPW Skarb Państwa zapowiadał, że po nieudanej prywatyzacji sprzeda część akcji Kopeksu. Pierwotnie już na przełomie sierpnia i września 1998 r. miał zaprosić inwestorów do rokowań w tej sprawie. Termin ten został później przesunięty. Do sprzedaży akcji, które nie znalazły chętnych w publicznej ofercie, jednak nie doszło. Zgodnie z ostatnimi zapowiedziami przedstawicieli Skarbu Państwa, prywatyzacja Kopeksu ma być dokończona w tym roku. MSP rozważa możliwość przeznaczenia części swojego pakietu na "realizację rządowych programów ekonomiczno-społecznych". Przedstawiciele spółki mają nadzieję, że jednak część walorów trafi do jednego lub kilku inwestorów.RekomendacjeAnalizą Kopeksu zajął się tylko Dom Maklerski BSK. Jak dotąd, wystawiał on 5 rekomendacji sprzedaj - ostatnią w kwietniu br.
Dariusz Wieczorek