Nowe elektrownie gazowe pod znakiem zapytania. Przegrały aukcje rynku mocy

Kluczowe dla zapewnienia mocy do produkcji energii elektrycznej bloki gazowe już pod koniec lat 20, nie wygrały aukcji rynku mocy na 2029 r. i na bazie tego systemu wsparcia nie powstaną. Będą mogły uczestniczyć w kolejnych przyszłorocznych aukcjach. Wygrały inne konkurencyjne cenowo technologie. Znamy póki co wstępne wyniki tejże aukcji.

Aukcja główna na rynku mocy (system wsparcia dla elektrowni i magazynów energii) na rok 2029 została zakończona w siódmej rundzie, gdzie projekty rywalizowały o kontrakty mocowe w przedziałach cenowych między 268,5 zł, a blisko 224 zł za zł/kW/rok. Taki poziom cen nie pozwolił na konkurowanie projektom gazowych elektrowni Enei i Enerdze.

Rynek mocy jest w założeniu mechanizmem wsparcia dla elektrowni i firm energetycznych, dla których ceny energii na rynku hurtowym w długim okresie nie gwarantują spłaty inwestycji w nowe, konwencjonalne jednostki wytwórcze, potrzebne dla utrzymania bezpiecznego funkcjonowania systemu energetycznego i zapewnienia dostaw energii elektrycznej. Taką opłatę mocową płacimy z reguły w naszym rachunku za prąd. Obecnie jednak nie jest ona pobierana na bazie ustawy o mrożeniu cen energii.

Niska cena w aukcjach

Aukcje rynku mocy polegają na konkurowaniu między sobą źródeł produkcji (bądź magazynowania, redukcji własnego zapotrzebowania) energii elektrycznej na dany rok. W tym wypadku aukcja dotyczyła 2029 r. Firma, która zgłosiła projekt i wygrała aukcję zobowiązuje się do realizacji tzw. obowiązku dostaw mocy od 2029 r. Zgodnie z parametrami dla tego rocznej aukcji głównej zapotrzebowanie na rok dostaw 2029 wynosiło 5,4 GW. Z kolei moc oferowana przez dostawców, który zgłosili się do aukcji, wynosiła ok. 12 GW. Przewidziano 12 rund, a najwyższa cena wywoławcza wyniosła 536,8 zł/kW/rok. W kolejnych rundach zgłaszający projekty schodzili z ceną. Ci co nie mogli sobie pozwolić na uczestnictwo w tej licytacji, gdzie ceny były coraz mniejsze, rezygnowali z tych aukcji. Każdy projekt ma bowiem swoje minimum cenowe, poniżej którego dana inwestycje przestaje być opłacalna. Z harmonogramu aukcji wynika, że w siódmej rundzie cena wywoławcza wynosiła 268,48 zł/kW/rok, a cena minimalna 223,77zł/kW/rok. Są to wstępne wyniki aukcji.

Obowiązki mocowe spółek

Spółki energetyczne na obecnym etapie informują jedynie o wielkości zakontraktowanych obowiązków mocowych. Nie wszystkie podają jeszcze szacowanych przychodów z tego tytułu oraz źródeł, które takowe aukcje wygrały.

I tak Polska Grupa Energetyczna zakontraktowała w aukcji rynku mocy na 2029 r. łącznie nie mniej niż 1,293 GW obowiązków mocowych dla jednostek należących do grupy, w tym 211,554 MW w kontrakcie 17-letni, 138 MW w kontraktach 7-letnich i 943,4 MW w kontraktach rocznych. Łączna wielkość umów mocowych zawartych na rok dostaw 2029, wliczając umowy wieloletnie z poprzednich aukcji, wynosi nie mniej niż 7 GW.

Z kolei Grupa Energa zakontraktowała dla swoich jednostek na aukcji rynku mocy na 2029 r. co najmniej 561,6MW obowiązku mocowego. Łączne przychody grupy w 2029 r, z tytułu zawartych kontraktów mogą wynieść co najmniej 125,67 mln zł. Jednoroczne umowy mocowe na prawie 543 MW dotyczą jednostek istniejących i jednostek redukcji zapotrzebowania. Ok. 18,6 MW zakontraktowano w ramach 17-letniego obowiązku mocowego dla nowych jednostek. Oznacza to, że projekt elektrowni gazowo-parowa CCGT Gdańsk o mocy ok. 456 MW nie uzyskał kontraktu mocowego.

Z kolei Enea, w wyniku aukcji zakontraktowała łącznie nie mniej niż 634 MW obowiązku mocowego dla jednostek należących do Grupy. Portfel umów mocowych Grupy został uzupełniony o nie mniej niż 634 MW, w ramach odnowionych kontraktów jednorocznych i obecnie wynosi nie mniej niż 1,54 GW na rok 2029.

Planowane przez Eneę jednostki gazowe o łącznej oferowanej mocy na aukcji głównej 1,2 MW zostały wycofane we wcześniejszych rundach, wskutek nieosiągnięcia oczekiwanej ceny za zobowiązanie mocowe.

Gazowe fiasko 

Innymi słowy, projekty gazowe Energi i Enei były za drogie na tle innych konkurencyjnych cenowo projektów, a więc tańszych technologii. Z drugiej jednak strony elektrownie gazowe są najbardziej pożądane przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, które wskazują, że takie bloki są w stanie zmniejszyć lukę wytwórczą po węglu. Szybko potrzebujemy wybudować bardzo dużo jednostek gazowych. Z danych PSE wynika, że do 2031-2032 r.  potrzebujemy 6-9 GW w elektrowniach gazowych, poza tymi już zakontraktowanymi w poprzednich latach na rynku mocy. Do 2040 r. wynosić to może nawet 15 GW. Jakie projekt i technologie ostatecznie zdominowały tegoroczne aukcje? Przekonamy się po ostatecznych wynikach, które opublikują PSE. Można jednak zakładać, że były to magazyny energii oraz usługi DSR (z ang. Demand Side Response, pozwalają na uzyskanie dodatkowych przychodów przedsiębiorstwom, które mogą zmniejszyć pobór mocy w odpowiedzi na wezwanie operatora systemu)zgłoszone wcześniej w procesie certyfikacji aukcji rynku mocy.

Informacji o efekcie tegorocznych aukcji nie podały jeszcze m.in. Tauron oraz Orlen, który planował wystawić do tegorocznych aukcji projekt Elektrociepłowni Siekierki w Warszawie.

Powyższe obowiązki mocowe nie są ostatecznymi wynikami aukcji mocy. Wstępne wyniki aukcji zostaną opublikowane w terminie 3 dni roboczych od dnia jej zakończenia. Ostateczne wyniki aukcji mocy ogłasza Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie internetowej, w pierwszym dniu roboczym następującym po 21 dniu od dnia zakończenia aukcji mocy.