Szczególny sposób zatrudniania pracowników

Na trwającym posiedzeniu Sejmu rząd zaprezentował projekt ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Jego celem jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowych instytucji: pracy tymczasowej oraz pracowników tymczasowych. Jest też propozycja, by ewentualne stosowanie umowy cywilnoprawnej zamiast umowy o pracę było możliwe tylko w przypadku uczniów i studentów w wieku od 16 do 26 lat oraz emerytów i rencistów.

Parlamentarzyści opowiedzieli się za skierowaniem projektu do dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Wprowadzenie nowatorskich rozwiązań zawartych w przedstawionym przez rząd projekcie ustawy o zatrudnieniu pracowników tymczasowych umożliwiła uchwalona w grudniu 2002 r. nowelizacja ustawy o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu. To ona właśnie zwiększyła krąg podmiotów uprawnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy, między innymi o agencje pracy tymczasowej (agencje te mają wyłączność "na usługi w zakresie zatrudniania pracowników w celu ich udostępnienia stronie trzeciej, którą może być osoba fizyczna lub prawna, tzw. przedsiębiorca użytkownik").

Obecnie spotykamy się w praktyce ze zjawiskiem pośrednictwa pracy sezonowej. Związana jest ona z okresowym wzrostem produkcji, realizacją dodatkowych zamówień lub okresowym występowaniem zapotrzebowania na pracowników. Przepisy polskiego prawa pracy nie uwzględniają jednak we właściwy sposób tego szczególnego sposobu zatrudniania pracowników. Stąd też projekt ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, którego podstawowe założenia są następujące:

l dotyczyć ma on pracy tymczasowej, którą jest wykonywanie na rzecz określonego przedsiębiorcy, przez okres określony w ustawie, zadań o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub których terminowe wykonanie przez zatrudnionych pracowników nie byłoby możliwe lub których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika;

l przedsiębiorcą (użytkownikiem) może być pracodawca w rozumieniu kodeksu pracy, a także inny podmiot nie mający tego charakteru, a więc osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, nie mająca osobowości prawnej - bez względu na to, czy zatrudniają, czy też nie zatrudniają własnych pracowników; nie może nim być natomiast pracodawca, który w okresie ostatnich 6 miesięcy, poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika zatrudnianego doraźnie, wypowiedział innym pracownikom stosunki pracy lub rozwiązał te stosunki na mocy porozumienia stron z przyczyn dotyczących pracodawcy (jeżeli liczba zwolnionych z tych przyczyn pracowników jest zgodna z przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy);

l stosunek prawny pomiędzy agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym opierać się ma na umowie o pracę na czas określony lub umowie o pracę na czas wykonywania określonej pracy; szczególna regulacja jest przewidziana dla osób w wieku od 16 do 26 lat, będących uczniami lub studentami oraz dla osób pobierających emerytury lub renty - agencja może zawrzeć z nimi zamiast umowy o pracę, umowę prawa cywilnego (stosuje się do niej między innymi przepisy kodeksu pracy dotyczące zatrudniania młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe);

l pracownikowi tymczasowemu nie będzie można powierzyć wykonywania pracy szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu kodeksu pracy, pracy na stanowisku osoby zatrudnionej u przedsiębiorcy, w okresie uczestniczenia tego pracownika w akcji strajkowej, a także pracy na stanowisku, na którym w okresie ostatnich 3 miesięcy, poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej, był zatrudniony pracownik, z którym został rozwiązany stosunek pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy;

l w umowie zawartej z agencją pracy tymczasowej nie może być zawarty zakaz zatrudnienia pracownika tymczasowego przez przedsiębiorcę po zakończeniu wykonywania pracy tymczasowej;l pracownik tymczasowy, w okresie zatrudnienia, nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia niż inni pracownicy zatrudnieni na takim samym lub podobnym stanowisku pracy;

l agencja pracy tymczasowej jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej przedsiębiorcy przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu przez niego obowiązków, na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników;

l w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy łączny okres wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika na rzecz jednego przedsiębiorcy nie może przekroczyć 12 miesięcy; dłuższy okres wykonywania pracy tymczasowej (maksymalnie 36 miesięcy) na rzecz jednego przedsiębiorcy byłby dopuszczalny tylko w przypadku zastępstwa pracownika nieobecnego w pracy.

Przedwczoraj, podczas trwającej w tym tygodniu sesji Sejmu, wszystkie kluby poselskie, oprócz Samoobrony, opowiedziały się za skierowaniem rządowego projektu ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych do dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.