Zarobki audytorów rosły dzięki innym usługom

W 2010 r. wartość usług świadczonych przez audytorów firmom notowanym na warszawskim parkiecie przekroczyła 142 mln zł. To o niemal 3 proc. więcej niż rok wcześniej

Niespełna 115 mln zł wyniosła wartość umów podpisanych przez 362 spółki z GPW, a dotyczących badań i przeglądów sprawozdań finansowych za 2010 r. – wynika z przygotowanego przez „Parkiet” zestawienia. W porównaniu z usługami dla tych samych firm w 2009 r. wartość rynku zmalała o 2,8 proc. Z tytułu innych usług (np. doradztwo podatkowe, prace przy prospektach emisyjnych) na konta audytorów w minionym roku trafiło w sumie niemal 28 mln zł, o przeszło 35 proc. więcej niż w 2009 r. To właśnie dodatkowe usługi przesądziły o tym, że w 2010 r. wzrosła również wartość całego rynku. Zwyżka sięgnęła niespełna 3 proc., a wartość umów podpisanych przez giełdowe spółki z audytorami przekroczyła 142 mln zł.

W zestawieniu uwzględniliśmy informacje o wynagrodzeniach firm audytorskich za badania i przeglądy sprawozdań finansowych oraz za inne usługi świadczone spółkom z warszawskiego parkietu. Pod uwagę wzięliśmy przedsiębiorstwa, których działalność koncentruje się w Polsce i które przekazały już raporty za 2010 r. (i zgodnie z przepisami zamieściły w nich informacje o wynagrodzeniach audytorów). Nie uwzględnialiśmy natomiast firm z przesuniętym rokiem obrotowym. Za niektóre usługi dotyczące minionego roku obowiązywała już nowa, 23-proc., stawka podatku VAT. Dla uproszczenia do podawanych przez niektóre firmy kwot netto doliczaliśmy jednak 22 proc. podatku, gdyż nie wiedzieliśmy, jaka część wynagrodzenia została objęta wyższym podatkiem.

[srodtytul]Mniejsza przewaga KPMG[/srodtytul]

Największym audytorem spółek giełdowych podobnie jak w poprzednich latach pozostaje KPMG. Wartość wynagrodzenia tej firmy za usługi dotyczące minionego roku sięgnęła 33,5 mln zł. Kwota ta okazała się o 13,7 proc. niższa niż w 2009 r. Spadek wynika z obniżki wynagrodzeń, jakie spółka otrzymała za usługi świadczone największym kontrahentom. Dla przykładu, honorarium za badanie ksiąg Banku Pekao w 2010 r. spadło o ponad 1,2 mln zł (do 7,9 mln zł). Niższe okazało się też wynagrodzenie m.in. za usługi świadczone PKN Orlen (w dół o 0,7 mln zł do 7,9 mln zł) oraz Banku BPH (spadek o 1,2 mln zł, do 3,7 mln zł). Największą zwyżkę łącznego wynagrodzenia wśród firm z tzw. wielkiej czwórki (Deloitte, Ernst & Young, KPMG i PwC) zanotował Ernst & Young, którego łączne wynagrodzenie zwiększyło się o 21,3 proc. i sięgnęło 29,1 mln zł. Dzięki temu firmie udało się wskoczyć na drugie miejsce w rankingu największych pod względem wynagrodzenia audytorów spółek giełdowych. Tak duża zwyżka honorarium to m.in. zasługa udziału w przygotowaniach do pierwszej oferty publicznej Tauronu. Za usługi dodatkowe dla tej firmy Ernst & Young otrzymał w minionym roku niemal 1,5 mln zł.

Ciekawie było też w gronie nieco mniejszych firm. Najbardziej spektakularny awans zanotowała firma WBS Rachunkowość Consulting. Za usługi świadczone w 2010 r. otrzymała 4,6 mln zł, co dało jej szóstą pozycję w zestawieniu największych audytorów. Rok wcześniej łączne wynagrodzenie tego podmiotu wyniosło natomiast 275,5 tys. zł. Skąd tak duża zwyżka? Wszystko to zasługa usług świadczonych na rzecz Black Lion NFI. Giełdowa firma i jej spółki zależne przekazały audytorowi ponad 4,5 mln zł. Niespełna 0,2 mln zł stanowiły wynagrodzenia za badania i przeglądy sprawozdań. Reszta to koszty doradztwa finansowego. 1,5 mln zł stanowiła prowizja za emisję obligacji Black Lion, a 1,1 mln zł prowizja za sprzedaż akcji własnych tej firmy.

[srodtytul]Nadchodzi stabilizacja?[/srodtytul]

Przedstawiciele firm audytorskich, z którymi rozmawialiśmy przed rokiem, spodziewali się, że wraz z poprawą sytuacji gospodarczej, powinny wzrosnąć również ceny za ich usługi. Większość z nich spodziewała się co prawda niewielkich zwyżek, ale jednak zwyżek. Stawki pobierane przez audytorów za badania i przeglądy sprawozdań finansowych w 2010 r. okazały się jednak niższe niż rok wcześniej. Pytani przez nas przedstawiciele rynku uważają, że w najbliższym czasie nie ma co liczyć na duże zwyżki wynagrodzeń. – W dalszym ciągu widzimy, że presja na ceny jest istotna. Spółki nadal zwracają szczególną uwagę na koszty usług audytorskich. Nie mówimy już jednak o tak istotnych obniżkach, jak miało to miejsce w czasie recesji, czyli w roku ubiegłym i 2009 r. – mówi Piotr Wyszogrodzki, partner w dziale audytu PwC. – W roku kolejnym rynek usług będzie się w dalszym ciągu stabilizował, a ceny pozostaną na niezmienionym poziomie lub nieznacznie wzrosną – dodaje.

Niewielkich zwyżek oczekuje też Sebastian Łyczba, partner w Ernst & Young. – W ostatnim okresie postępował proces dalszej stabilizacji cen na rynku audytorskim dla spółek publicznych. W 2011 r. można się spodziewać delikatnych podwyżek stawek ze względu na znacznie lepszą sytuację finansową spółek, wzrost skali ich działalności gospodarczej oraz wpływ znaczącej inflacji w Polsce – mówi.

Monika Bartoszewicz, partner w KPMG, spodziewa się stabilizacji cen oraz wzrostu zapotrzebowania na usługi doradcze w tym roku. – Wynika to przede wszystkim z wysokiego stopnia skomplikowania Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej i dynamiki ich zmian. W maju 2011 r. zostały opublikowane cztery nowe standardy, oczekuje się, że do końca roku zostaną wydane trzy kolejne – mówi. – Wymogi transparentnej i rzetelnej sprawozdawczości finansowej determinują konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy możliwości zastosowania poszczególnych standardów rachunkowości do coraz bardziej nowatorskich transakcji. Stąd pomimo stałej presji cenowej wydaje się, że ceny osiągnęły już minimalny poziom, poniżej którego nie ma możliwości przeprowadzenia badania odpowiedniej jakości – dodaje.

[srodtytul]Inne usługi dają zarobić[/srodtytul]

W 2010 r. wartość audytorskiego tortu zwiększyła się za sprawą dodatkowych usług. Najczęściej są to prace nad prospektami emisyjnymi. Audytorzy świadczą jednak również usługi doradztwa czy weryfikują prognozy finansowe. Jakie jeszcze inne usługi świadczą firmy uprawnione do badania sprawozdań finansowych swoich klientów? – Na rady nadzorcze nakładane są nowe obowiązki w zakresie monitorowania systemów kontroli wewnętrznej i audytu wewnętrznego, a także zarządzania ryzykiem. Stąd też obserwujemy na rynku coraz większe zainteresowanie naszymi usługami w tych obszarach, np. analizą funkcji audytu wewnętrznego w spółkach – mówi Krzysztof Szułdrzyński, partner w dziale audytu PwC. – Ponadto w związku z licznymi projektami wdrożenia systemów IT w spółkach wspieramy naszych klientów w dwóch obszarach: albo pomagamy przy samym procesie wdrożenia systemu informatycznego, albo prowadzimy przegląd wdrożenia, które już miało miejsce – dodaje.

[ramka]Ponad 140 mln zł przekazały audytorom spółki z GPW za usługi w ubiegłym roku. To o 3 proc. więcej niż w 2009 r. [/ramka]