Na szczęście do sytuacji niewypłacalności podmiotów prowadzących rachunki maklerskie klientów dochodzi bardzo rzadko. Pamiętać należy, że działalność maklerska jest licencjonowana i obwarowana wieloma regulacjami, które mają na celu ochronę inwestora.
Ale gdy dojdzie już do takiej sytuacji, że podmiot prowadzący rachunek maklerski klienta będzie niewypłacalny, inwestor jest objęty systemem rekompensat.
System rekompensat prowadzony jest w celu gromadzenia środków na wypłatę rekompensat inwestorom indywidualnym, których aktywa zostały utracone. Ochroną objęte są środki pieniężne i instrumenty finansowe inwestora do określonej wysokości. Środki gromadzone w systemie pochodzą w głównej mierze z wpłat uczestników tego systemu, czyli firm inwestycyjnych.
Górna granica środków objętych ochroną systemu rekompensat wynosi 22 000 euro, przy czym do kwoty 3000 euro wypłata realizowana w 100 proc., powyżej 3000 euro – w 90 proc., zatem limit rekompensaty wypłacanej dla jednego inwestora wynosi 20 100 euro.
Straty inwestycyjne nie podlegają ochronie systemu.
Celem systemu rekompensat jest dodatkowe zabezpieczenie aktywów inwestorów powierzonych licencjonowanym firmom inwestycyjnym, w przypadku gdy wszystkie procedury ostrożnościowe i systemy nadzoru nad firmami inwestycyjnymi nie są w stanie zapewnić inwestorom pełnej ochrony. Prawo do rekompensaty ze środków systemu rekompensat nie pozbawia inwestora możliwości dochodzenia pozostałych roszczeń bezpośrednio od firmy inwestycyjnej.
System rekompensat działa w Polsce od stycznia 2001 r. Wprowadzony został do polskiego porządku prawnego w ramach implementacji dyrektywy 97/9/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z 3 marca 1997 r. – Investor compensation schemes. System rekompensat funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi nadzór nad całością systemu rekompensat sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego, natomiast Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jest administratorem systemu. W praktyce oznacza to administrowanie wpłatami do systemu, weryfikację i monitorowanie wypłat rekompensat, zarządzanie zgromadzonymi środkami systemu, współpracę z uczestnikami systemu oraz działalność sprawozdawczą do KNF.
3000 euro * 100% = 3000 euro
(22 000 euro - 3000 euro) * 90% = 19 000 euro * 90% = 17 100 euro
3000 euro + 17 100 euro = 20 100 euro