Karuzela z przejęciami przyspieszy. Na kogo polują inwestorzy?

Rok 2025 może przynieść ożywienie na rynku fuzji i przejęć – szczególnie jeśli otoczenie makroekonomiczne i sytuacja geopolityczna się poprawią. Na celowniku kupujących jest wiele polskich firm. Nic dziwnego: ich wyceny nadal są atrakcyjne.

Publikacja: 31.12.2024 06:00

Karuzela z przejęciami przyspieszy. Na kogo polują inwestorzy?

Foto: Adobestock

Liczba i wartość transakcji na świecie w 2024 r. były nieco wyższe niż rok wcześniej. Jest szansa, że aktywność inwestorów w 2025 r. jeszcze wzrośnie. Podobnie z krajowym rynkiem M&A, dla którego 2024 r. rewelacyjny nie był.

– Rok 2025 może przynieść umiarkowane ożywienie na rynku fuzji i przejęć, choć dynamika będzie zależeć od czynników makroekonomicznych i specyfiki branżowej. Obniżki stóp procentowych oczekiwane na głównych rynkach mogą stymulować aktywność inwestycyjną. Zwłaszcza w sektorze private equity i venture capital – mówi Marcin Rajewicz, menedżer z Fordaty. Dodaje, że szczególnie interesujący pozostaje rynek europejski. Delikatne odbicie w Niemczech i dynamiczny wzrost w Wielkiej Brytanii wskazują na stopniową stabilizację w regionie.

– Polska również powinna odnotować wzrost transakcji wspierany przez napływ środków z KPO oraz poprawę sytuacji gospodarczej w strefie euro – podsumowuje Rajewicz.

Specyfika polskiego rynku

Wyceny aktywów na krajowym rynku są relatywnie niskie, biorąc pod uwagę mnożniki zagranicznych spółek. Wojna tocząca się przy naszej granicy sprawia, że kupujący oczekują niższych cen z uwagi na podwyższoną stopę ryzyka. Widać to również na giełdzie: indeksy na GPW w 2024 r. mocno odstają od zagranicznych wskaźników.

– W 2025 r. branża M&A wchodzi z wieloma nadziejami, ale też obawami. Niepewność co do rozwoju sytuacji w Ukrainie, związana ze zmianą administracji USA oraz zmęczeniem niektórych państw UE pomocą dla naszego wschodniego sąsiada, podnosi ryzyko inwestycji w Polsce dla wielu podmiotów zagranicznych – mówi Karol Sowa, partner zarządzający White Owl. Dodaje, że drugi nieprzewidywalny czynnik to zbliżające się wybory prezydenckie w Polsce i związana z nimi obawa, że obecna koalicja rządząca nie będzie wprowadzać przed wyborami regulacji liberalizujących gospodarkę, ułatwiających prowadzenie biznesu i zmniejszających obciążenia fiskalne przedsiębiorców.

Przedstawiciele prywatnego sektora finansowego i funduszy inwestycyjnych coraz śmielej podnoszą postulaty, aby państwo polskie robiło więcej w celu zachęcania rodzimego prywatnego kapitału do inwestowania w polskie spółki i wspierania krajowych innowacyjnych firm. Dane pokazują jednoznacznie, że wiele państw UE ma więcej dobrych mechanizmów i regulacji, które takie inicjatywy wspierają.

– Promyk nadziei na wzrost liczby transakcji w sektorze mid-market wnosi oczekiwana od 2025 r. nowa fala inwestycji przez fundusze wpierane przez PFR w dojrzałe start-upy i spółki technologiczne. W branży TMT na rynku działa wielu aktywnych zagranicznych inwestorów branżowych oraz funduszy PE poszukujących dojrzałych spółek do akwizycji i ten trend jest stałym elementem krajobrazu polskiej sceny M&A – podsumowuje ekspert.

Co planują fundusze

W ostatnich kwartałach widać było dużą aktywność funduszy PE, zarówno na giełdzie (np. przejęcie Comarchu przez CVC), jak i poza nią.

– Dodatkowo 2024 r. po dłuższej przerwie umożliwił funduszom upłynnianie aktywów poprzez giełdę (m.in. Żabka przez CVC, InPost przez Advent, Shoper przez V4C). Wśród inwestorów i doradców panuje przekonanie, że obecnie jest dobry rynek na sprzedaż solidnych aktywów – mówi Edgar Koleśnik, partner Abris Capital Partners. Dodaje, że gdy aktywa są właściwie dopasowane do potrzeb inwestora, wyceny osiągają satysfakcjonujące wartości, a transakcje przebiegają sprawnie. Jednak w wielu przypadkach duże wahania w wynikach bieżącej działalności oraz niedopasowanie oczekiwań sprzedających i kupujących ograniczają liczbę transakcji.

Mimo niepewności rok 2024 zapewnił solidne warunki do prowadzenia biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej. Większość istotnych ryzyk się nie zmaterializowała. Pomogła też spadająca inflacja oraz utrzymująca się siła polskiego złotego, a wzrost PKB w 2024 r. plasował się znacząco powyżej strefy euro.

– Jeśli chodzi o prognozy na 2025 r., to oczekuje się, że rynek fuzji i przejęć będzie lepszy niż w 2024 r. Kilka transakcji, które zostały przełożone lub opóźnione, w końcu się zapewne zmaterializuje. Zakłada się też wyższy udział inwestorów branżowych pomimo aktywnej roli wielu lokalnych lub regionalnych PE. Dla wielu funduszy w regionie kluczowym tematem pozostaje fundraising – podkreśla Koleśnik.

Od AI nie ma odwrotu

Wśród branż, które budzą największe zainteresowanie, dominują technologie. Rok 2024 przyniósł dalszy wzrost aktywności w sektorze AI.

– Liczba transakcji wzrosła z 271 w 2023 r. do prognozowanych 326 w 2024 r. Trend ten wynika z włączania AI do strategii firm szukających innowacji poprzez przejmowanie start-upów z zaawansowanymi produktami. Przykładem jest przejęcie przez Thomson Reuters spółki Materia, pokazujące zainteresowanie wdrażaniem AI w tradycyjnych sektorach, jak finanse czy księgowość – mówi Mariusz Zyśk, członek AI Chamber i członek zarządu w Laurens Coster.

AI staje się podstawą transformacji cyfrowej w niemal każdej branży: od przemysłu, poprzez sektor finansowy, na rynku zdrowia kończąc.

– W 2025 r. zdecydowana większość funduszy VC będzie kontynuować inwestycje w AI. Rozwój sztucznej inteligencji nie jest jednoznaczny, bo z jednej strony widzimy potrzebę automatyzacji procesów dzięki zastosowaniu AI, a z drugiej pojawiają się wyzwania związane z kontrolą produktów przez nią wytwarzanych – zwraca uwagę Andrzej Targosz, partner Bitspiration Booster. Nie zmienia to faktu, że inwestorzy szukać będą w projektach aplikacji AI wysokich stóp zwrotu.

– Z uwagi na rosnące globalne koszty cyberprzestępczości można oczekiwać też dynamicznego wzrostu inwestycji w sektor cyberbezpieczeństwa, i to nie tylko w 2025 r. – podsumowuje Targosz.

Opinie

Aktywność inwestorów zależna od geopolityki

Przemysław Woźniak, członek zarządu ds. finansowych w The Heart

W 2025 r. jednym z kluczowych czynników mogących mieć wpływ na rynek M&A będzie sytuacja geopolityczna Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Potencjalne zakończenie lub zamrożenie konfliktu między Rosją a Ukrainą może wpłynąć na poprawę atrakcyjności inwestycyjnej regionu. Jednocześnie zapowiadane przez USA wprowadzenie ceł i taryf w 2025 r. może przyspieszyć w krajach Unii Europejskiej proces reshoringu, czyli przenoszenia produkcji np. z krajów azjatyckich z powrotem na rodzime rynki, czego głównym beneficjentem może być polski przemysł.

Istotny wpływ na aktywność transakcyjną inwestorów branżowych z zachodniej Europy, którzy dotychczas rozwijali się przez M&A, będzie mieć utrzymujące się spowolnienie w największych gospodarkach UE. Aktywność transakcyjna ze strony tych inwestorów może ponownie osłabnąć. Natomiast relatywnie dużo niższe wyceny spółek europejskich niż amerykańskich mogą skłaniać inwestorów zewnętrznych do szukania okazji.

Pojawiły się pierwsze jaskółki ożywienia

Artur Wilk, menedżer w dziale M&A w Navigator Capital

2024 r. był trudny na polskim rynku fuzji i przejęć, choć w II połowie zauważalne są jaskółki poprawy. Pierwsza część roku minęła pod znakiem niższej liczby transakcji, czego przyczyną był dysonans między oczekiwaniami sprzedających dotyczącymi wyceny a możliwościami strony kupującej (wysoki koszt finansowania). Mimo tych trudności byliśmy świadkami interesujących transakcji, wśród których warto wspomnieć zagraniczne akwizycje polskich firm. Qemetica za około 1,2 mld zł nabyła dwa zakłady od PPG, a znajdująca się w portfelu MCI spółka eSky przejęła najstarszą na świecie markę z branży turystycznej – brytyjską Thomas Cook.

Rok 2025 powinien być istotnie lepszy od 2024 r. Dużej aktywności spodziewamy się w sektorach, dla których istotne znaczenie mają pieniądze z KPO, takich jak sektor OZE czy termomodernizacji. Kontynuowane będą także trendy konsolidacyjne obserwowane w sektorze usług zdrowotnych czy w branży dilerskiej.

Polskie przedsiębiorstwa atrakcyjnym celem

Michał Malarski, menedżer w CMT Advisory

Fundusze PE, dysponujące dużymi zasobami kapitałowymi, mogą odegrać kluczową rolę w 2025 r., korzystając z niższych wycen i stabilizującego się rynku. Ich głównym celem staną się firmy o wysokim potencjale wzrostu w sektorach takich jak IT, e-commerce, fintech i medycyna.

W 2025 roku technologie i odnawialne źródła energii pozostaną kluczowymi sektorami, odzwierciedlając globalne trendy w kierunku cyfryzacji i zrównoważonego rozwoju. Wzrost zainteresowania aspektami ESG sprawia, że firmy zrównoważone środowiskowo będą priorytetem dla wielu inwestorów. Sektor zdrowotny, napędzany rosnącymi potrzebami społecznymi oraz innowacjami, również pozostanie w centrum uwagi. Polskie przedsiębiorstwa, dzięki wykwalifikowanej kadrze, dynamicznie rozwijającemu się rynkowi, relatywnie niższym kosztom operacyjnym oraz wciąż konkurencyjnym wycenom w porównaniu z Europą Zachodnią, są atrakcyjne dla międzynarodowych inwestorów.

Widać rosnące zaufanie do regionu

Anna Maria Jędrzejczak, partner zarządzająca Marktlink Polska

Rok 2024 na polskim rynku fuzji i przejęć był świadectwem odporności w zmiennych czasach. Pomimo lokalnych i globalnych wyzwań, liczba transakcji pozostała na stabilnym poziomie, choć nie obyło się bez pewnych wahań.

Branża technologiczna zdominowała rynek M&A, odpowiadając za największą liczbę transakcji w Polsce i regionie CEE. To potwierdza znaczenie cyfryzacji i sztucznej inteligencji w transformacji gospodarczej. Sektor przemysłowy oraz ochrony zdrowia także wykazywały dużą aktywność, co świadczy o ich strategicznej roli w polskiej gospodarce.

Inwestorzy branżowi stanowili około 75 proc. transakcji. Fundusze PE i VC, odpowiadając za około 20 proc. transakcji, potwierdzają rosnące zainteresowanie polskim rynkiem ze strony inwestorów finansowych.

Średnia wartość transakcji w 2024 roku wzrosła o 27 proc., do 53,7 mln EUR, w porównaniu z rokiem 2023, co świadczy o rosnącym zaufaniu inwestorów do regionu, mimo oczywistych niepewności geopolitycznych.

Firmy
Labo Print chce opuścic GPW. Główni akcjonariusze zamierzają ogłosić wezwanie
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Firmy
AI to nie tylko spółki technologiczne
Firmy
Na małej giełdzie też są spółki, które regularnie dopieszczają akcjonariuszy
Firmy
Nie wszystkim udaje się ograniczać emisje gazów cieplarnianych
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay
Firmy
Dobra passa giełdowych prymusów trwa. Czy uda się ją utrzymać?
Firmy
Niepokojące statystyki: spadają nie tylko wyceny, ale też zainteresowanie rynkiem